ตำแหน่งปกติของจิต อยู่ตรงไหน

จิตคือความรู้สึก คือสภาพจิตใจ ที่เป็นผลมาจากเห็นการเกิดดับ เปลี่ยนแปลงของรูปนาม

จิตเมื่อมาอยู่ผิดตำแหน่ง คือจิตในโลกียะภูมิ(1) เป็นจิตที่ไหลวนไปตามผัสสะทางอายตน ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ

จิตในโลกุตรภูมิ(2) คือ จิตตั้งมั่น ไม่เปลี่ยนแปลงไปตามผัสสะทางอายตนขณะนั้น

เมื่อแยกรูปนามได้ จะเห็นว่า 2  จะอยู่เหนือรูปกาย กว้างว่ากายไปทางข้างหน้า ข้างๆ ข้างล่าง ข้างหลัง ข้างบน  คลุมกายอยู่  เพราะความกว้างกว่ากายนี้ จึง

พ้นจากผัสสะทางกาย เป็นขั้นต้น

              ดังนั้นหากคงจิตไว้ที่  โลกุตรภูมิด้วยวิปัสนาภูมิได้ จะเป็นการทำให้ทุกขณะของจิต อยู่ในตำแหน่งเดิมของจิตที่เคยอยู่ ก่อนที่จะเปลี่ยนแปลงด้วย

อวิชชา ตัณหา อุปทาน โลกียภูมิ เรียกจิตสภาวะนี้ว่าเป็นจิตเดิมแท้