😎 ในปัจจุบันหลายคนมีความเข้าใจกันว่า อยากสุขภาพดีต้องทานโภชนาการแบบ Low carb diet (LCD) เท่านั้นเพราะคาร์โบไฮเดรตนั้นไม่ดีต่อสุขภาพ มันเป็นแบบนั้นจริงๆรึเปล่า ก็มีคนตั้งคำถามนี้เหมือนผม และเขาก็ทำวิจัยออกมา
📚 งานนี้เขาก็สงสัยเหมือนกับที่ผมตั้งคำถามขึ้นมา เพราะว่าบางงานก็บอกว่า LCD มีข้อดีต่อสุขภาพ ในด้านความเสี่ยงนั้นนี่โน่น แต่บางงานก็พบว่าการทานผลไม้ หรือพวกธัชพืช ซึ่งมีคาร์บเป็นส่วนหลักมาก ก็ส่งผลดีเช่นกัน หรือการเปลี่ยนจากไขมันอิ่มตัว เป็นไขมันไม่อิ่มตัว ก็ส่งผลดี มันมีความไม่คงที่ของหลักฐานที่ปรากฎ ก็เป็นที่มาของคำถามในงานวิจัยนี้นะครับ
🔎 เป็นการศึกษาแบบ Cross-sectional โดยอาศัยข้อมูลจากตัวอย่าง 34,785 คน ซึ่งเก็บข้อมูลศึกษาต่อเนื่องกันมาตั้งแต่ปี 1999 โดยสำนักสถิติสุขภาพแห่งชาติสหรัฐ พวกข้อมูลโภชนาการก็ใช้การประเมินด้วยวิธี 24-h dietary recall และมีการเก็บข้อมูลสุขภาพต่างๆ เช่นผลเลือด ข้อมูลทั่วไป อายุ เพศ น้ำหนัก เชื้อชาติ ฯลฯ
📝 เขาก็เอามาแบ่งกลุ่มเป็นกลุ่มที่ทาน LCD แบบ Healthy และ Unhealthy ถ้าเป็นคาร์บพวกที่ Healthy ก็เป็น whole grains, whole fruit, legumes แล้วก็พวกผักกลุ่มที่ไม่มีแป้ง (non-starchy) ส่วนพวกที่เขาจัดไว้เป็น Unhealthy ก็ refined grains , น้ำตาล, น้ำผลไม้ , มันฝรั่ง ผักที่เป็นแป้ง
🔎 ส่วนไขมันก็ เป็น ไขมันไม่อิ่มตัว และ ไขมันอิ่มตัว ส่วนโปรตีน อันนี้เป็นโปรตีนพืช และโปรตีนสัตว์ ซึ่งจากการจัดกลุ่มอาหาร เขาจะนำไปคิดเป็นคะแนนออกมาอีกที เพื่อจัดกลุ่มการทานออกเป็นกลุ่มๆ ระหว่าง Healthy LCD, Unhealthy LCD , Animal-based LCD และ Plant-based LCD และคะแนน Overall LCD (ตรงนี้รายละเอียดในงานมีอธิบายวิธีคิดไว้หมดนะครับ)
🧮 จากนั้นก็นำข้อมูลต่างๆ มาวิเคราะห์ทางสถิติ ก็พบว่า Healthy LCD นั้นสัมพันธ์กับ insulin ที่ต่ำกว่า , การดื้ออินซูลิน (HOMA-IR) น้อยกว่า มีการอักเสบ (CRP) น้อยสุด แต่ถ้าเป็น Unhealthy LCD เนี่ย พวกต่างๆที่ว่ามาตรงกันข้ามเลย
🛢ในแง่ของ lipid กลุ่มที่ทานเป็น Healthy LCD ก็สัมพันธ์กับค่า Triglyceride (TG) ที่น้อยกว่า มี HDL-C สูงกว่า ส่วนกลุ่ม Unhealthy LCD สัมพันธ์กับ Total cholesterol (TC) , LDL-C ที่สูงกว่า ในภาพรวมกลุ่มที่ทาน Plant-based LCD สัมพันธ์กับ TG ที่น้อยกว่าและมี HDL-C สูงกว่า ส่วน aninal based LCD TG ต่ำ TC และ HDL-C สูง
😎 ว่าง่ายๆก็คือ ทาน Low carb ดูจะมีผลดีก็จริง แต่ถ้าทาน Low carb แบบ Unhealthy ก็ยังมีผลดีต่อสุขภาพที่น้อยกว่า LCD แบบ Unhealthy มีความสัมพันธ์กับค่าการอักเสบที่สูงกว่าด้วย (อาจจะกล่าวได้ว่ามีความเสี่ยงที่มากกว่าด้วย) ทั้งนี้เกณฑ์ของ Low carb ในงานวิจัยคือทานพลังงานจากคาร์บต่ำกว่า 40% นะครับ
📌 ทั้งนี้ย้ำอีกทีว่าเป็นการศึกษาแบบ Cross-sectional เราจะเห็นภาพความสัมพันธ์ต่อความเสี่ยงนะครับ ไม่ใช่บอกว่ามันเป็นสาเหตุ อีกทั้งการประเมินโภชนาการ ด้วยวิธีที่ใช้ก็อาจจะมีความคลาดเคลื่อนได้พอสมควร
😎 ก็พอให้เห็นภาพ ซึ่งมันก็ค่อนข้างจะ make sense อยู่จากข้อมูลอีกหลายๆอย่างที่เคยได้ศึกษามา การทานอาหารที่มันค่อนข้างจะ Healthy พิมพ์นิยมมันก็ส่งผลดีต่อสุขภาพนั่นแหละ อย่างไรก็ตามอาหาร Healthy ไม่ได้จำเป็นว่าจะต้องราคาแพงเสมอไปนะครับ ถ้าเข้าใจโภชนาการพื้นฐาน เราสามารถเลือกวัตถุดิบต่างๆ ให้เหมาะสมกับสภาพเศรษฐกิจของเราได้
📌 บางครั้งอาหาร Unhealthy มันก็อร่อย ทานแล้วแฮปปี้ มันก็ทานได้ ถ้าเราไม่ได้ตะบี้ตะบันทานเป็นประจำ ทานเป็นปริมาณมากๆ ก็ไม่ถึงกับต้องเครียดเพราะการตัดสินอาหารออกเป็นอาหารดี อาหารเลว เพียงแต่ดูความเหมาะสม ของดีต่อสุขภาพ ของที่มันอร่อย อันไหนควรจะทานมากทานน้อยเท่าไหร่ โตแล้วก็เชื่อว่าคิดกันเองได้
ที่มาและแหล่งอ้างอิง
https://www.fatfighting.net/article-2022-10-02-healthy-and-unhealthy-low-carbohydrate-diets-and-plasma-markers-of-cardiometabolic-risk/ 
แค่กิน Low carb ปุ๊บ สุขภาพดีจริงปั๊บเลยรึเปล่า ? 🤔
📚 งานนี้เขาก็สงสัยเหมือนกับที่ผมตั้งคำถามขึ้นมา เพราะว่าบางงานก็บอกว่า LCD มีข้อดีต่อสุขภาพ ในด้านความเสี่ยงนั้นนี่โน่น แต่บางงานก็พบว่าการทานผลไม้ หรือพวกธัชพืช ซึ่งมีคาร์บเป็นส่วนหลักมาก ก็ส่งผลดีเช่นกัน หรือการเปลี่ยนจากไขมันอิ่มตัว เป็นไขมันไม่อิ่มตัว ก็ส่งผลดี มันมีความไม่คงที่ของหลักฐานที่ปรากฎ ก็เป็นที่มาของคำถามในงานวิจัยนี้นะครับ
🔎 เป็นการศึกษาแบบ Cross-sectional โดยอาศัยข้อมูลจากตัวอย่าง 34,785 คน ซึ่งเก็บข้อมูลศึกษาต่อเนื่องกันมาตั้งแต่ปี 1999 โดยสำนักสถิติสุขภาพแห่งชาติสหรัฐ พวกข้อมูลโภชนาการก็ใช้การประเมินด้วยวิธี 24-h dietary recall และมีการเก็บข้อมูลสุขภาพต่างๆ เช่นผลเลือด ข้อมูลทั่วไป อายุ เพศ น้ำหนัก เชื้อชาติ ฯลฯ
📝 เขาก็เอามาแบ่งกลุ่มเป็นกลุ่มที่ทาน LCD แบบ Healthy และ Unhealthy ถ้าเป็นคาร์บพวกที่ Healthy ก็เป็น whole grains, whole fruit, legumes แล้วก็พวกผักกลุ่มที่ไม่มีแป้ง (non-starchy) ส่วนพวกที่เขาจัดไว้เป็น Unhealthy ก็ refined grains , น้ำตาล, น้ำผลไม้ , มันฝรั่ง ผักที่เป็นแป้ง
🔎 ส่วนไขมันก็ เป็น ไขมันไม่อิ่มตัว และ ไขมันอิ่มตัว ส่วนโปรตีน อันนี้เป็นโปรตีนพืช และโปรตีนสัตว์ ซึ่งจากการจัดกลุ่มอาหาร เขาจะนำไปคิดเป็นคะแนนออกมาอีกที เพื่อจัดกลุ่มการทานออกเป็นกลุ่มๆ ระหว่าง Healthy LCD, Unhealthy LCD , Animal-based LCD และ Plant-based LCD และคะแนน Overall LCD (ตรงนี้รายละเอียดในงานมีอธิบายวิธีคิดไว้หมดนะครับ)
🧮 จากนั้นก็นำข้อมูลต่างๆ มาวิเคราะห์ทางสถิติ ก็พบว่า Healthy LCD นั้นสัมพันธ์กับ insulin ที่ต่ำกว่า , การดื้ออินซูลิน (HOMA-IR) น้อยกว่า มีการอักเสบ (CRP) น้อยสุด แต่ถ้าเป็น Unhealthy LCD เนี่ย พวกต่างๆที่ว่ามาตรงกันข้ามเลย
🛢ในแง่ของ lipid กลุ่มที่ทานเป็น Healthy LCD ก็สัมพันธ์กับค่า Triglyceride (TG) ที่น้อยกว่า มี HDL-C สูงกว่า ส่วนกลุ่ม Unhealthy LCD สัมพันธ์กับ Total cholesterol (TC) , LDL-C ที่สูงกว่า ในภาพรวมกลุ่มที่ทาน Plant-based LCD สัมพันธ์กับ TG ที่น้อยกว่าและมี HDL-C สูงกว่า ส่วน aninal based LCD TG ต่ำ TC และ HDL-C สูง
😎 ว่าง่ายๆก็คือ ทาน Low carb ดูจะมีผลดีก็จริง แต่ถ้าทาน Low carb แบบ Unhealthy ก็ยังมีผลดีต่อสุขภาพที่น้อยกว่า LCD แบบ Unhealthy มีความสัมพันธ์กับค่าการอักเสบที่สูงกว่าด้วย (อาจจะกล่าวได้ว่ามีความเสี่ยงที่มากกว่าด้วย) ทั้งนี้เกณฑ์ของ Low carb ในงานวิจัยคือทานพลังงานจากคาร์บต่ำกว่า 40% นะครับ
📌 ทั้งนี้ย้ำอีกทีว่าเป็นการศึกษาแบบ Cross-sectional เราจะเห็นภาพความสัมพันธ์ต่อความเสี่ยงนะครับ ไม่ใช่บอกว่ามันเป็นสาเหตุ อีกทั้งการประเมินโภชนาการ ด้วยวิธีที่ใช้ก็อาจจะมีความคลาดเคลื่อนได้พอสมควร
😎 ก็พอให้เห็นภาพ ซึ่งมันก็ค่อนข้างจะ make sense อยู่จากข้อมูลอีกหลายๆอย่างที่เคยได้ศึกษามา การทานอาหารที่มันค่อนข้างจะ Healthy พิมพ์นิยมมันก็ส่งผลดีต่อสุขภาพนั่นแหละ อย่างไรก็ตามอาหาร Healthy ไม่ได้จำเป็นว่าจะต้องราคาแพงเสมอไปนะครับ ถ้าเข้าใจโภชนาการพื้นฐาน เราสามารถเลือกวัตถุดิบต่างๆ ให้เหมาะสมกับสภาพเศรษฐกิจของเราได้
📌 บางครั้งอาหาร Unhealthy มันก็อร่อย ทานแล้วแฮปปี้ มันก็ทานได้ ถ้าเราไม่ได้ตะบี้ตะบันทานเป็นประจำ ทานเป็นปริมาณมากๆ ก็ไม่ถึงกับต้องเครียดเพราะการตัดสินอาหารออกเป็นอาหารดี อาหารเลว เพียงแต่ดูความเหมาะสม ของดีต่อสุขภาพ ของที่มันอร่อย อันไหนควรจะทานมากทานน้อยเท่าไหร่ โตแล้วก็เชื่อว่าคิดกันเองได้
ที่มาและแหล่งอ้างอิง
https://www.fatfighting.net/article-2022-10-02-healthy-and-unhealthy-low-carbohydrate-diets-and-plasma-markers-of-cardiometabolic-risk/