โรคหลอดเลือดสมองคืออะไร..?

     โรคหลอดเลือดสมองเป็นภาวะที่สมองขาดเลือดไปเลี้ยง โดยอาจเกิดจากการหนาตัวของผนังหลอดเลือดจากการมีไขมันมาสะสมตามผนังหลอดเลือด ส่งผลให้เลือดไหลผ่านไปได้น้อยลง สะสมจนหนามาก และทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองส่วนหนึ่งๆไม่เพียงพอ

เพราะสมองทำงานโดยอาศัยพลังงานจากน้ำตาลกลูโคสและออกซิเจนที่อยู่ในกระแสเลือด ซึ่งสูบฉีดมาจากหัวใจผ่านทางหลอดเลือดสมองที่คอสองข้าง เข้าไปในกระโหลกศีรษะ

ในกรณีที่เกิดการแตกของหลอดเลือดสมอง เลือดที่ออกจะกดเบียดเนื้อสมองบริเวณโดยรอบส่งผลให้เกิดอาการทางระบบประสาทขึ้น

สมองแต่ละส่วนมีหน้าที่แตกต่างกัน กล่าวโดยคร่าว เช่น สมองส่วนซ้าย ควบคุมกำลังกล้ามเนื้อการใช้แขนขาข้างขวา ควบคุมการใช้ภาษา เป็นต้น

" เมื่อสมองส่วนหนึ่งเกิดการขาดเลือด หรือถูกกดเบียดจากรอยโรคในสมอง ร่างกายซึ่งถูกควบคุมด้วย สมองก็จะเกิดความผิดปกติตามมาตามตำแหน่งที่รอยโรคสมองนั้นๆโดนกระทบ เช่น มีอาการแขนขาอ่อนแรงครึ่งซีก อาการปากเบี้ยว พูดไม่ชัด พูดติดขัด ตะกุกตะกัก มีการมองเห็นภาพผิดปกติ มีปัญหาในการใช้คำพูดติดต่อ สื่อสาร เป็นต้น "

     อาการของผู้ป่วยแต่ละคนแตกต่างกันไปตามตำแหน่งรอยโรค พยาธิสภาพ สาเหตุการเกิด และต้นทุนสมองของเดิมว่ามีหลอดเลือดข้างเคียงเดิมเลี้ยงไว้เยอะแค่ไหน ทำให้ผู้ป่วยแต่ละรายเผชิญอาการของโรคที่แตกต่างกัน มีปัญหาที่แตกต่างกัน ความสำเร็จในการฟื้นตัวก็แตกต่างกันไปด้วย

อาการโรคหลอดเลือดสมองมักเกิดขึ้นฉับพลัน เป็นสัญญาณเตือนให้คนไข้และญาติต้องรีบด่วนไปโรงพยาบาล

หลังผู้ป่วยหรือญาติสังเกตพบความผิดปกติ อาการบ่งชี้ของโรคหลอดเลือดสมองตีบ ให้รีบไปโรงพยาบาลใกล้บ้านให้เร็วที่สุด ขอเน้นย้ำว่าใกล้ที่สุด และ เร็วที่สุด!!

      [!!] ห้ามรอสังเกตอาการดูก่อน
     ขอนอนพักดูก่อน พรุ่งนี้เช้าค่อยไป ลูกไม่ว่าง สามียังไม่กลับจากที่ทำงาน การรอเวลานับจากเริ่มมีอาการผิดปกตินั้น เป็นจุดที่น่าเสียดายอย่างมากที่ทำให้ผู้ป่วยไม่สามารถมาทันเวลา ในการได้รับยาสลายลิ่มเลือดทางหลอดเลือดดำได้ ซึ่งการไม่ได้รับสลายลิ่มเลือดทางหลอดเลือดดำนั้น ทำให้อัตราการฟื้นตัวจากความพิการด้อยลง กว่าการได้รับยาอยู่มาก จากโอกาสที่อาจจะสามารถกลับมาเป็นคนปกติได้ กลายเป็นต้องเป็นผู้ป่วยติดเตียง ต้องพึ่งพาลูกหลานในอนาคตตลอดไป ...

1. หลอดเลือดสมองตีบตันหรืออุดตัน (ischemic stroke)

หลอดเลือดสมองตีบตันหรืออุดตันพบได้ประมาณ 70-85% ของโรคหลอดเลือดสมองทั้งหมด

2. หลอดเลือดสมองแตก (hemorrhagic stroke)

หลอดเลือดสมองแตกทำให้มีเลือดออกมาอยู่ในเนื้อสมอง (intracerebral hemorrhage) หรือเยื่อหุ้มสมอง (subarachnoid hemorrhage) พบประมาณ 15-30% ของโรคหลอดเลือดสมอง

     หากเป็นการขาดเลือดชั่วคราว อาการอาจดีขึ้นได้ภายในระยะเวลา 24 ชั่วโมง โดยส่วนใหญ่ของผู้ป่วยจะหายเป็นปกติภายใน 30 นาที จะวินิจฉัยเป็นอีกประเภท คือ ภาวะสมองขาดเลือดชั่วขณะ

     ผู้ป่วยที่เกิดภาวะสมองขาดเลือดชั่วขณะ หรืออัมพฤกษ์ จะมีอาการและแสดงอาการเหมือนกับผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมองตีบหรืออุดตัน แต่จะหายกลับเป็นปกติได้ภายในเวลา 24 ชั่วโมง โดยส่วนใหญ่ของผู้ป่วยจะหายเป็นปกติ ภายใน 30 นาที

ภาวะสมองขาดเลือดชั่วขณะ ถึงแม้ว่าอาการจะเกิดเพียงระยะเวลาไม่นาน แต่มีความสำคัญมากเพราะเป็นสัญญาณเตือนถึงอันตราย

เนื่องจากอัตราการเกิดภาวะอัมพฤกษ์อัมพาตซ้ำสูงถึง 5% ภายใน 48 ชั่วโมง และ 10% ที่ระยะเวลา 3 เดือนหลังเกิดอาการ ดังนั้น แม้ว่าอาการต่างๆ จะหายไปแล้วก็ยังต้องไปพบแพทย์เพื่อค้นหาสาเหตุและป้องกันการเกิดซ้ำค่ะ 🍀

- - - - - - - - - - - - - - - -
ด้วยความห่วงใยจากทีมแพทย์ VivaWellness 🍀

โดยพญ. วรัชยา วลัยลักษณาภรณ์
แพทย์เฉพาะทางด้านสมองและระบบประสาท เชี่ยวชาญด้านโรคหลอดเลือดสมอง