หลายคนน่าจะเคยรู้สึกว่า เวลา “ฝนตกใหม่ ๆ” กลิ่นดินมันหอมแปลก ๆ บางคนถึงกับบอกว่ารู้สึกสดชื่น
แต่พอวันไหนอากาศร้อนจัด เดินผ่านดินแห้ง ๆ กลับมีกลิ่นไม่ค่อยน่าพิสมัยนัก
คำถามคือ…กลิ่นหอมหลังฝนตกมันเกิดจากอะไร? แล้วทำไมมันไม่หอมในช่วงอื่น?
🔬 คำตอบที่พอหามาได้ (เบื้องต้น):
🌿 กลิ่นหอมที่ว่าเรียกว่า “Petrichor”
เป็นคำที่นักวิทยาศาสตร์ตั้งขึ้นในปี 1964 มาจากภาษากรีกแปลว่า “น้ำมันของหิน”
มันเกิดจาก น้ำฝนตกกระทบพื้นดิน แล้วดึงเอาสารบางอย่างที่สะสมอยู่ในดินออกมาลอยในอากาศ
🦠 สารที่เป็นต้นตอของกลิ่นคือ Geosmin
เป็นสารที่ผลิตโดยแบคทีเรียในดิน (เช่น actinomycetes)
โดยเฉพาะเมื่ออากาศแห้งจัด สารเหล่านี้จะสะสมอยู่
แล้วพอฝนตกปุ๊บ…หยดน้ำกระแทกพื้น → ทำให้ Geosmin ถูกกระจายเป็นละอองเล็ก ๆ ลอยขึ้นสู่อากาศ → เราจึงได้กลิ่นหอม
👃 คนเราจมูกไวต่อ Geosmin มาก
เพียงไม่กี่ส่วนในพันล้าน (parts per billion) ก็สามารถรู้สึกถึงกลิ่นนี้ได้
ทำให้ “กลิ่นฝน” กลายเป็นสิ่งที่หลายคนคุ้นเคยและรู้สึกดี (คล้ายกลิ่นธรรมชาติที่สงบ)
💬 ถามเพื่อน ๆ ในห้องหว้ากอ:
มีใครเคยรู้สึกว่ากลิ่นดินบางพื้นที่หอมมากกว่าที่อื่นไหม?
ปริมาณสาร Geosmin หรือพืชพรรณในดิน มีผลต่อกลิ่นด้วยไหม?
แล้วกลิ่นหอมแบบนี้มีผลต่ออารมณ์ ความทรงจำ หรือพฤติกรรมมนุษย์อย่างไร?
ใครมีความรู้ในด้านชีววิทยา เคมีสิ่งแวดล้อม หรือเคยทำงานวิจัยเรื่องนี้ เชิญมาแชร์ได้นะครับ
อยากรู้จริง ๆ ว่าทำไมกลิ่นแบบนี้มัน “หอมสะกิดใจ” ขนาดนั้น 😊
ทำไมเวลาฝนตก กลิ่นดินถึงหอม ทั้งที่ดินก็มีกลิ่นไม่ค่อยดีตอนแห้ง?
แต่พอวันไหนอากาศร้อนจัด เดินผ่านดินแห้ง ๆ กลับมีกลิ่นไม่ค่อยน่าพิสมัยนัก
คำถามคือ…กลิ่นหอมหลังฝนตกมันเกิดจากอะไร? แล้วทำไมมันไม่หอมในช่วงอื่น?
🔬 คำตอบที่พอหามาได้ (เบื้องต้น):
🌿 กลิ่นหอมที่ว่าเรียกว่า “Petrichor”
เป็นคำที่นักวิทยาศาสตร์ตั้งขึ้นในปี 1964 มาจากภาษากรีกแปลว่า “น้ำมันของหิน”
มันเกิดจาก น้ำฝนตกกระทบพื้นดิน แล้วดึงเอาสารบางอย่างที่สะสมอยู่ในดินออกมาลอยในอากาศ
🦠 สารที่เป็นต้นตอของกลิ่นคือ Geosmin
เป็นสารที่ผลิตโดยแบคทีเรียในดิน (เช่น actinomycetes)
โดยเฉพาะเมื่ออากาศแห้งจัด สารเหล่านี้จะสะสมอยู่
แล้วพอฝนตกปุ๊บ…หยดน้ำกระแทกพื้น → ทำให้ Geosmin ถูกกระจายเป็นละอองเล็ก ๆ ลอยขึ้นสู่อากาศ → เราจึงได้กลิ่นหอม
👃 คนเราจมูกไวต่อ Geosmin มาก
เพียงไม่กี่ส่วนในพันล้าน (parts per billion) ก็สามารถรู้สึกถึงกลิ่นนี้ได้
ทำให้ “กลิ่นฝน” กลายเป็นสิ่งที่หลายคนคุ้นเคยและรู้สึกดี (คล้ายกลิ่นธรรมชาติที่สงบ)
💬 ถามเพื่อน ๆ ในห้องหว้ากอ:
มีใครเคยรู้สึกว่ากลิ่นดินบางพื้นที่หอมมากกว่าที่อื่นไหม?
ปริมาณสาร Geosmin หรือพืชพรรณในดิน มีผลต่อกลิ่นด้วยไหม?
แล้วกลิ่นหอมแบบนี้มีผลต่ออารมณ์ ความทรงจำ หรือพฤติกรรมมนุษย์อย่างไร?
ใครมีความรู้ในด้านชีววิทยา เคมีสิ่งแวดล้อม หรือเคยทำงานวิจัยเรื่องนี้ เชิญมาแชร์ได้นะครับ
อยากรู้จริง ๆ ว่าทำไมกลิ่นแบบนี้มัน “หอมสะกิดใจ” ขนาดนั้น 😊