เมื่อไม่มีความยึดมั่นถือมั่นซึ่งสิ่งทั้งหลายทั้งปวง-

จิต มโน วิญญาณ แตกต่างกันอย่างไร “จิต” คือ ธาตุรู้ เป็น ภาวะที่รู้อารมณ์ หรือสภาวะรู้แจ้งสิ่งต่าง ๆ เช่น รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส ธรรมารมณ์ จิต เป็น หัวหน้าของธรรมทั้งหลาย “มโน

พระพุทธเจ้าทรงตรัสว่า “จักรวาล” (โลกธาตุ) คือ ขอบเขตของสังสารวัฏ “นอกจักรวาล” คือ “อมตธาตุหรือนิพพานธาตุ” ภาวะที่ไม่มีการเกิด ไม่มีการดับ ไม่มีสังขาร ไม่มีเวลาและอ

“อมตธาตุ” (อมต + ธาตุ) “อมต” หมายถึง “ไม่ตาย” หรือ “ไม่มีความตาย “ธาตุ” หมายถึง “ธรรมชาติที่ทรงไว้” หรือ “สิ่งที่คงอยู่โดยสภาพ

พระไตรปิฎกเล่มที่ ๓๑ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๒๓ ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค ๒. ทิฏฐิกถา ว่าด้วยทิฏฐิ อะไรชื่อว่าทิฏฐิ ฐาน๑- แห่งทิฏฐิ มีเท่าไร ปริยุฏฐานแห่งทิฏฐิมีเท่าไร ทิฏฐิมีเท่าไร ความยึดมั่นทิฏฐิมี

จิตพระพุทธเจ้า จิตพระอรหันต์ วิมุติหลุดพ้นจากกิเลสอวิชชาแล้ว เป็นอมตธาตุ อมตธรรม นิพพานธาตุ ย่อมเที่ยงฝ่ายเดียว ไม่เกิดดับ ไม่สูญสลาย ”ดูกรภิกษุทั้งหลาย ภิกษุ ในธรรมวินัยนี้ บรรลุจตุตถฌาน ไม่มี

พระไตรปิฎก เล่มที่ ๑๗ สังยุตตนิกาย มหาวารวรรค ว่าด้วย “การหลุดพ้นแห่งจิต” ดูกรภิกษุทั้งหลาย ถ้าจิตของภิกษุคลายกำหนัดแล้วจากรูปธาตุ หลุดพ้นแล้ว จากอาสวะทั้งหลาย เพราะไม่ถือมั่น. ถ้าจิตของ