"นิพพาน" ใช้อธิบาย สภาวะที่มนุษย์ (และสัตว์โลกที่มีจิตหรือวิญญาณ) สามารถดับกิเลสได้หมดโดยสิ้นเชิง
คำถาม
...ถ้าไม่มีมนุษย์ ไม่มีสัตว์โลกที่มีจิตหรือวิญญาณ "นิพพาน" จะมีอยู่มั้ย?
ก. ถ้าไม่มีสิ่งมีชีวิตที่มีจิตหรือวิญญาณ นิพพานก็ไม่มีหรอก...เพราะ ภาวะนิพพาน ใช้อธิบายภาวะที่จิตดับกิเลสได้หมดสิ้น
ข. มี "นิพพาน" ดำรงอยู่ โดยไม่เกี่ยวข้องว่าจะมีมนุษย์หรือสัตว์โลก หรือไม่ก็ตาม...เพราะ นิพพาน เป็นความจริงแท้, ปรมัตถสัจจะ, ปรมัตถธรรม, อสังขตธรรม
ถ้าไม่มี "มนุษย์" (หมายถึง ถ้าไม่มีสรรพสัตว์ทั้งหลาย ทุกชนิดที่มีจิตหรือวิญญาณ) จะมี "นิพพาน" หรือไม่?
คำถาม
...ถ้าไม่มีมนุษย์ ไม่มีสัตว์โลกที่มีจิตหรือวิญญาณ "นิพพาน" จะมีอยู่มั้ย?
ก. ถ้าไม่มีสิ่งมีชีวิตที่มีจิตหรือวิญญาณ นิพพานก็ไม่มีหรอก...เพราะ ภาวะนิพพาน ใช้อธิบายภาวะที่จิตดับกิเลสได้หมดสิ้น
ข. มี "นิพพาน" ดำรงอยู่ โดยไม่เกี่ยวข้องว่าจะมีมนุษย์หรือสัตว์โลก หรือไม่ก็ตาม...เพราะ นิพพาน เป็นความจริงแท้, ปรมัตถสัจจะ, ปรมัตถธรรม, อสังขตธรรม