คนโบราณอาจไม่ได้ตั้งใจให้แพะแกะเชื่อง

กระทู้สนทนา

ชีววิทยา ประวัติศาสตร์ โบราณคดี สัตว์เลี้ยง

✨

✨
Mouflon แกะป่ามีสายพันธุ์ใกล้ชิดกับแกะเลี้ยง
ที่หมู่บ้าน Aşıklı Höyük
© taviphoto/Deposit Photos
✨

✨

✨
คนโบราณอาจไม่ได้ตั้งใจให้แกะและแพะเชื่อง
กระดูกจากซากสัตว๋ต่าง ๆ ของหมู่บ้านในตุรกี
ได้บอกเล่าเรื่องราว เมื่อ 1,000 ปีก่อน
ที่ฝูงสัตว์ป่ากลายเป็นฝูงสัตว์เลี้ยง(ปศุสัตว์)

สิ่งแวดล้อม

สัตว์เลี้ยงทุกตัวมีความลึกลับว่า
พวกมันเกิดขึ้นได้อย่างไร
ครั้งหนึ่งในอดีตกาลอันไกลโพ้น
สัตว์ต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น
หมาป่า วัวป่า ไก่ป่า หรือ หมูป่า
เริ่มวิ่งเหยาะ ๆ ไปตามทางเดินของคน/สัตว์ป่า
ก่อนที่จบลงด้วยการพึ่งพา/แม้แต่ไว้วางใจคน

ใน Aşıklı Höyük เมืองยุคหิน
บนที่ราบสูงทางตอนกลางของตุรกี
ทีมนักโบราณคดีเขียนในวารสาร PNAS
ได้ปะติดปะต่อว่ากระบวนการดังกล่าว
ดูเหมือนกับว่า แกะและแพะ
ซึ่งเป็นปศุสัตว์ที่เลี้ยงไว้ในยุคแรกสุด
หมู่บ้านซึ่งเป็นหนึ่งในหลาย ๆ แห่ง
ที่ทำการทดลองเลี้ยงสัตว์ มีกระดูก มูลสัตว์
และการตั้งถิ่นฐานอายุกว่า 1,000 ปี
ทั้งหมดรวมอยู่ในที่เดียวกัน
ทำให้นักโบราณคดีสามารถรวบรวม
การเพาะเลี้ยงตามช่วงระยะเวลาได้

✨

✨
Aşıklı Höyük กับพื้นที่ Anatolian
1) ถ้ำ Öküzini และ Karain B 2) Çatalhöyük
3) Aşıklı Höyük 4) ถ้ำ Direkli
5) ถ้ำ Üçağızlı I และ II 6) Hallan Çemi,
7) Köşk Höyük, 8) Suberde 9) Erbaba
10) Ulucak และ 11) Gritille
✨

✨

✨
การเปรียบเทียบไตรโพลาร์รูปแบบการตาย
ของ AH caprine กับ Paleolithic, Epipaleolithic และ Neolithic caprine
และชุดกีบเท้าขนาดกลางอื่น ๆ ในอนาโตเลีย
และพื้นที่เมดิเตอร์เรเนียนตะวันออก
(A) ระบบ JSA ประกอบด้วย
รุ่นเด็ก เยาวชน วัยเจริญพันธุ์ และสูงวัย
(B) ระบบ JPO ประกอบด้วย
รุ่นเด็ก เยาวชน วัยเจริญพันธุ์ และสูงวัย
✨

✨

✨
สรุปแนวโน้ม เกลือปัสสาวะตกค้าง
ในตะกอนของ AH
(A) ความเข้มข้นของเกลือที่ละลายน้ําได้
ในระดับโบราณคดี/ในชั้นดินโคลนที่น้ำพัดพา
มาตามธรรมชาติที่ฐานของเนินดิน
โซเดียม [Na+] คลอรีน [Cl−] และไนเตรต [NO3−] จะเป็นค่าโมล Moles × 1,000 กก.−1
(B) ความหนาแน่นที่คาดการณ์แบบจําลอของสิ่งมีชีวิต (Per m2) ที่จําเป็นในการผลิตค่า
ที่เกี่ยวข้องกับปัสสาวะ [Na+] [Cl−] [NO3−] เฉลี่ยตามระดับโดยใช้อัตราการตกตะกอนแปรผันตามขอบเขตระดับ 14C-dated
(C) การเปลี่ยนแปลงจํานวน caprine
สัตว์เคี้ยวเอื้องของตัวอย่างที่ระบุ (NISP)
เป็น % ของ NISP เฉพาะอนุกรมวิธานทั้งหมด
✨

✨

“ ปริศนาต่าง ๆ มารวมกัน
(เหมือนจิ๊กซอมาปะติดปะต่อกัน)
และแล้วจะได้เห็นภาพรวม
ผู้คนย้ายเข้ามาตั้งหมู่บ้านครั้งแรก
เมื่อราว 10,400 ปีที่แล้ว
แล้วตั้งบ้านเรือนตามฤดูกาลที่ริมฝั่งแม่น้ำ
ผู้คนมาจากตุรกีจนถึงปัจจุบัน
ทั้งในซีเรีย อิรัก และอิหร่าน
ต่างกำลังเริ่มทดลองการเก็บอาหาร
เพื่อใช้ในยามขาดแคลนในช่วงเวลานี้

เหตุการณ์ครั้งนี้เกิดขึ้น
หลังจากการถอยร่นของธารน้ำแข็ง
ชาวบ้าน Aşıklı Höyük ต่างสนุกกับ
การทำสวน กระทั่งปลูกข้าวสาลีบางรูปแบบ
แม้ว่าจะยังคงกินพืชที่เป็นอาหารเป็นส่วนใหญ่
เนื้อส่วนใหญ่มาจากแกะและแพะ
ที่ล่าได้จากบริเวณภูเขารอบ ๆ
สัตว์มีเขาเหล่านี้ยืนบนขายาว
ซึ่งแตกต่างจากลูกพี่ลูกน้องของพวกมัน
ที่จะเห็นได้ในฟาร์มสัตว์ในทุกวันนี้

✨

✨
แกะเลี้ยงในทุกวันนี้
© lifeonwhite/Deposit Photos
✨

✨

ความสัมพันธ์ระหว่างคนกับสัตว์เหล่านั้น
ต่างงอกงามเติบโตมาจากการล่าในตอนแรก
ชาวบ้าน Aşıklı Höyük
เลี้ยงแพะและแกะป่ารุ่นเยาว์
ไว้ภายในคอกขนาดเล็ก
ระหว่างบ้านของชาวบ้าน
ซึ่งสัตว์ที่จับได้นั้นทิ้งร่องรอยของมูลไว้
ผู้คนใน Aşıklı Höyük เลี้ยงสัตว์เหล่านี้
โดยใช้เวลาเพียงไม่กี่เดือน
กระดูกส่วนใหญ่ในช่วงนี้
เป็นของสัตว์วัยรุ่น
ซึ่งถูกฆ่าเมื่อเข้าสู่วัยเติบโต

ปริศนาคือ ทำไมคนถึงเลี้ยงสัตว์ตั้งแต่ยังเล็ก
คนเรายังไม่สามารถคาดหวังว่า
ผู้คนในยุคนั้นจะจินตนาการถึงผลลัพธ์ได้
เช่น ฝูงสัตว์ที่ได้รับการบริหารจัดการ
นั่นคือ สิ่งที่เหนือประสบการณ์ที่ผู้คนจะได้รับ

เรื่องนี้มันไม่ได้เกี่ยวกับการทำให้สัตว์ป่า
กลายมาเป็นสัตว์เลี้ยงแสนเชื่องของคนเรา
มันเกี่ยวกับคลังเก็บอาหารสด
ที่ทำให้คนเราผ่านพ้นฤดูหนาวไปได้

ผู้คนในหมู่บ้านนี้อาจมีแรงจูงใจ
ทางจิตวิญญาณให้กับเลี้ยงสัตว์เช่นกัน
เหมือนกับที่อื่น ๆ ในภูมิภาคนี้
(ในยุคก่อนที่คนเรานับถือศาสนาผี)
ซากหมู แพะ และแกะ
ต่างถูกแล่เป็นชิ้นใหญ่ ๆ เพื่อย่างหรือรมควัน
และสันนิษฐานว่าอาจแบ่งกันกิน
นั่นเป็นวิธีการปฏิบัติที่คล้ายคลึงกันบางอย่าง
เกี่ยวกับพิธีกรรมบูชายัญหรือพิธีอื่น ๆ
การเลี้ยงสัตว์เล็ก ๆ ไว้รอบ ๆ บ้าน/หมู่บ้าน
นั่นอาจเป็นวิธีที่ทำให้มั่นใจได้ว่า
จะมีเนื้อสัตว์ไว้สำหรับงานเลี้ยงของคนเรา

400 ปีต่อมา
ประมาณ 8,000 ปีก่อนคริสตศักราช
ชาวบ้านต่างอาศัยอยู่ที่นั่นอย่างถาวร
ชาวบ้านจึงเริ่มเลี้ยงสัตว์ฝูงใหญ่ขึ้น
และร่องรอยของมูลก็กลายเป็นกองใหญ่
สัตว์เหล่านั้นบางตัวก็เริ่มขยายพันธุ์
เพราะโครงกระดูกแกะและแพะ
ที่แท้งลูกเพิ่มจำนวนมากขึ้น
เป็นหลักฐานแสดงการตั้งถิ่นฐานของคน

โครงกระดูกสัตว์ที่ยังไม่คลอดเหล่านี้
ยังเป็นหลักฐานบ่งชี้ประเภทอื่น
เส้นโค้งการเรียนรู้ Learning Curve ที่สูงชัน
สำหรับการเลี้ยงปศุสัตว์
ให้ประสบความสำเร็จ

งานวิจัยอื่น ๆ พบว่าสัตว์ป่า
ที่ถูกจับได้ในช่วงแรก ๆ
ประสบปัญหาข้อต่อเสื่อม
และอัตราการแท้งลูกสูง
ที่บ่งชี้ว่าแพะและแกะ
ไม่ได้รับอาหารที่ต้องการ
การกักขัง ทำให้สัตว์เหล่านี้
เสียหายมากเลยทีเดียว
คนเรากำลังทำผิดพลาดอย่างมหันต์

แต่เมื่อเวลาผ่านไปกว่าพันปี
ชาวบ้านดูเหมือนจะค้นพบทักษะที่จำเป็น
ในการทำให้สัตว์ป่าเหล่านี้มีชีวิตรอด
และแม้กระทั่งการเพาะพันธุ์พวกมัน
อาหารจากแหล่งต่าง ๆ เช่น
ทุ่งหญ้าบนภูเขาหรือสวนในหมู่บ้าน
ทิ้งรอยประทับไว้อย่างชัดเจน
ในรูปของ Isotopes ในกระดูกของปศุสัตว์
รวมถึงภายในตัวคนเราที่กินเข้าไป
จากอะตอมของธาตุชนิดเดียวกัน
ที่ตกค้าง/หลงเหลืออยู่เหล่านี้

คนเราได้เนื้อเกือบทั้งหมด
จากปศุสัตว์ภายในหมู่บ้าน
ยกเว้นในพิธีทางศาสนา
วัวป่า ดูเหมือนจะมีบทบาทสำคัญ

ในเวลาเดียวกัน
ชาวบ้านเริ่มให้อิสระแก่แกะและแพะ
พวกมันถูกปล่อยให้เข้าไปในป่าและทุ่งหญ้า
ที่ซึ่งพวกมันได้กินพืชป่า/หญ้า
แทนที่จะถูกขังไว้แบบเดิม
นั่นแสดงว่า สัตว์เหล่านี้เริ่มทำตัวเชื่อง

ในท้ายที่สุดแล้ว
การนำสัตว์ออกไปที่ทุ่งหญ้า/ข้างนอก
คนเราต้องวางใจว่า พวกมันจะไม่หนีไปไหน
พวกสัตว์ป่าเริ่มมีมารยาทอ่อนโยนกว่าเก่า
ซึ่งแตกต่างจากสัตว์ป่าที่เรารู้จักในปัจจุบัน
แพะยังคงมีขายาวเหมือนบรรพบุรุษในป่า
และไม่มีหลักฐานว่า พวกมันถูกเลี้ยงมาเพื่อขน
แต่เมื่อสิ้นสุดการดำรงอยู่ของหมู่บ้าน
ดูเหมือนว่าทั้งคนและสัตว์
ต่างเริ่มพึ่งพาอาศัยกัน "
Mary Stiner นักสัตววิทยา University of Arizona
และผู้เขียนคนแรกของการศึกษาใหม่สรุป
✨

เรียบเรียง/ที่มา

https://bit.ly/3HYaM6D

✨

✨
ภาพด้านล่าง © https://bit.ly/3YOXHmc
✨

✨
พื้นที่ของพระจันทร์เสี้ยวที่อุดมสมบูรณ์
ประมาณ 7,500 ปีก่อนคริสตกาล
สถานที่สำคัญ Aşıklı Höyük
ใกล้กับ Çatalhöyük
หนึ่งในสถานที่สำคัญในยุค
ก่อนยุคเครื่องปั้นดินเผา
พื้นที่ของเมโสโปเตเมีย
ที่คนเรายังไม่ได้ตั้งถิ่นฐาน
✨

✨