Mocha Dick ปลาวาฬผู้ให้กำเนิดนิยาย Moby Dick

Mocha คือ เกาะรูปหยดน้ำขนาดเล็ก
ระยะทาง 30 กิโลเมตรห่างจากชายฝั่งชิลี
เป็นถิ่นที่อยู่ชนเผ่าพื้นเมือง Mapuche
เป็นที่รู้จักกันดีในหมู่พวกกะลาสีเรือ
โดยเฉพาะเรือโจรสลัดและเรือทั่วไป
ที่มักจะมาแวะพักที่เกาะแห่งนี้
เพื่อทำการซื้อขายจัดหาและแลกเปลี่ยน
สินค้าเหล็ก สินค้าสำหรับปศุสัตว์
ข้าวโพดและมันฝรั่ง ฯลฯ

เรือของอังกฤษและดัตช์ 
ก็มักจะมาแวะพักที่เกาะแห่งนี้
เพื่อบรรทุกสินค้าอาหาร
และจัดเตรียมอุปกรณ์ต่าง ๆ
หลังจากที่ได้หยุดพักเป็นเวลาสั้น ๆ แล้ว
ก็จะแล่นเรือไปตามชายฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิก
บางลำก็ปล้นสะดมเรือสเปน
ก่อนที่จะแล่นหนีหายไปในท้องทะเล
(เรือสเปญจะบรรทุกสินค้า/ทอง
ที่ปล้นชิงมาจากชนเผ่า
ชาวพื้นเมืองละตินอเมริกา)

รอบ ๆ น่านน้ำของเกาะแห่งนี้
ในปี 1810
Mocha Dick ถูกพบตัวเป็นครั้งแรก
Mocha Dick ได้รับการตั้งชื่อตามเกาะแห่งนี้
เพราะมีผู้ครพบเห็นมันบ่อยครั้งมาก 
รวมทั้งมันมีชื่อเสียงโด่งดังมาก
ในหมู่ชาวเรืออังกฤษ
และนักล่าปลาวาฬหมู่เกาะ Nantucket

มันเป็นปลาวาฬเผือกขนาดมหึมาจริง ๆ
แล้วค่อนข้างจะเชื่องมากเช่นกัน
บางครั้งก็ว่ายน้ำไปพร้อมกับเรือล่าปลาวาฬ

แต่แล้ว มีครั้งหนึ่งที่ Mocha Dick
ถูกทำร้ายจากเรือล่าปลาวาฬลำหนึ่ง
Mocha Dick ก็เกิดอาการของขึ้นทันที
กลายเป็นปลาวาฬหัวรุนแรง/ดุร้าย
และตอบโต้การรุกรานของเรือล่าปลาวาฬ
ด้วยการโจมตีเรือล่าปลาวาฬอย่างรุนแรง
จมเรือล่าปลาวาฬได้เป็นจำนวนหลายลำ

Mocha Dick เก่งกล้าสามารถมาก
ในการจมเรือล่าปลาวาฬหลายลำ
ได้รับการยอมรับ/มีชื่อเสียงเลื่องลือกันมาก
ขนาดกัปตันเรือล่าปลาวาฬ
ที่มากด้วยประสบการณ์/เก่งมาก
ยังเคยพ่ายแพ้ฝีมือของ Mocha Dick


" ชื่อของ Mocha Dick
จะมีการพูดคุยเล่าสู่กันฟังมาก
ในบรรดาพวกนักล่าปลาวาฬ
น่านน้ำมหาสมุทรแปซิฟิก
มักจะพูดคุยถามกันว่า
มีข่าวอะไรบ้างจาก Mocha Dick "
Jeremiah N Reynolds นักสำรวจชาวอเมริกัน
เขียนในนิตยสาร The Knickerbocker ปี 1839 




Jeremiah N Reynolds ได้อธิบายว่า
Mocha Dick เหมือนสัตว์ประหลาดธรรมชาติ
มันมีสีขาวเหมือนขนสัตว์
ลำตัวปกคลุมไปด้วยเพรียง Whale barnacle
ด้านหลังลำตัวมีฉมวกเหล็กเต็มไปด้วยสนิม
ไม่น้อยกว่า 20 อันปักติดหลังอยู่
เป็นของที่ระลึกจากบรรดา
นักล่าปลาวาฬที่สิ้นหวัง/สิ้นชีพหลายราย

ปลาวาฬตัวนี้มีวิธีการแปลก ๆ
ในการพ่นน้ำออกมาไปข้างหน้าอย่างเอียง ๆ
ไม่เหมือนการพ่นน้ำปลาวาฬทั่วไป
พร้อมกับการพ่นช่วงสั้น ๆ
ด้วยอาการหดเกร็งกล้ามเนื้อภายใน
ตามมาด้วยเสียงอึกทึกครึกโครม
ตามปกติกับสายพันธุ์ปลาวาฬชนิดนี้

Mocha Dick จะพ่นน้ำขึ้นมา
ในแนวตั้งฉากมีระดับสูงมาก
และใช้เวลาค่อนข้างนานกว่าปลาวาฬตัวอื่น ๆ
พร้อมกับเสียงคำรามอย่างต่อเนื่อง
ดังเหมือนกับเสียงไอน้ำที่หวีดร้อง
จากรูระบายวาล์วนิรภัยของเครื่องจักรไอน้ำ

ในปี 1838
Mocha Dick ถูกฆ่าตาย
ซากวัดได้ยาว 70 ฟุต(21.3 เมตร)

28 ปีที่ผ่านมา
ผลงานของ Mocha Dick มีรายงานว่า
โจมตีเรือปลาวาฬมากกว่า 100 ครั้ง
ชนเรือล่าปลาวาฬจนได้รับความเสียหาย
ทำให้มีผู้เสียชีวิตมากกว่า 30 คน
จากการถูกโจมตีโดย Mocha Dick
และมีเรือล่าปลาวาฬจมถึง 20 ลำ

แต่ผลงานของ Mocha Dick
ไม่เหมือนปลาวาฬตัวใด
เพราะมันคือ ตำนานปลาวาฬ
ปลาวาฬสีขาวเพียงตัวเดียวในทะเล
ที่ตั้งหน้าตั้งตาเป็นศัตรูกับมนุษย์
ขณะที่ปลาวาฬทั่วไปมักจะไม่ยุ่ง/สุงสิงกับคน

แต่ยังมีปลาวาฬสเปิร์มอีกตัวหนึ่ง
ที่ก้าวร้าวต่อเรือล่าปลาวาฬ
ในปีพ. ศ. 2363
ปลาวาฬสเปิร์มยักษ์
ขนาดยาวประมาณ 85 ฟุต(25.9 เมตร)
ได้พุ่งเข้าโจมตีเรือล่าปลาวาฬ Essex จนจมลง

ลูกเรือถูกทิ้งหนีตายขึ้นบนเรือชูชีพ Whaleboats อีกจำนวน 3 ลำ
เรือที่มีรูปร่างยาวและแคบเคลื่อนที่ได้เร็ว
ลูกเรือต่างล่องลอยอยู่กลางท้องทะเล
คิดเป็นระยะทางหลายพันไมล์
ที่ห่างจากชายฝั่งที่ใกล้ที่สุด
ลูกเรือแต่ละคน ๆ ต่างยอมจำนน
กับความอดอยากและการขาดน้ำ
แม้ว่าพยายามจะจับเต่าจับปลา
และกางผ้าใบเพื่อรองรับน้ำฝน
แม้กระทั่งยอมดื่มน้ำปัสสวะของตนเอง
แต่อาหารและน้ำดื่มก็ยังขาดแคลนจำนวนมาก
จนกระทั่งเหลือกะลาสีเพียง 8 คน
ที่รอดตายจากจำนวน 20 คน
โดยทั้งหมดได้รับการช่วยเหลือ
หลังจากนั้นเป็นเวลา 3 เดือนต่อมา

มีลูกเรือจำนวน 7 คนที่ยอมแพ้
และกลายเป็นอาหารของเพื่อน ๆ
เพื่อให้อยู่รอดจึงต้องกินศพกันตาย
เรื่องราวของความยากลำบากที่คาดเดาไม่ได้
และเรื่องราวของความสิ้นหวังอย่างแรง
เมื่อ Herman Melville ได้ยินเรื่องราวนี้แล้ว
และยังได้พบกับกับตันเรือ  Essex 
ทำให้ได้สร้างแรงบันดาลใจ
ให้เขียนนวนิยายเรื่อง  Moby Dick
ที่ผสมทั้งเรื่องจริงและเรื่องราวประสบการณ์
ที่ผ่านมาของตนเองที่เคยเป็นกะลาสีเรือ
เขียนถึงปลาวาฬสีขาวที่ล่าได้ยากที่สุด
ในนวนิยายมาจากเรื่องราว Mocha Dick




ตำนานของ Mocha Dick
ยังคงเล่าสู่กันฟังในหมู่ชาวเกาะ Mocha
ตามตำนานของชนเผ่า Mapuche
จะมีสตรีสูงอายุ 4 คนบนเกาะที่ทุก ๆ ตอนเย็น
จะแปลงร่างเป็นปลาวาฬ 4 ตัว
ที่เรียกว่า Trempulcahue
จะนำวิญญาณคนตายไปส่งที่
Ngill chenmaywe (สถานที่คนได้พบกันอีก)
ดวงวิญญาณจะเริ่มเดินทางไปทางตะวันตก
เลยมีความเชื่อกันว่าเกาะ Mocha
คือ Ngill chenmaywe

ทุกวันนี้  พื้นที่ราวครึ่งหนึ่งของเกาะ
ได้กลายเป็นพื้นที่สงวนแห่งชาติ
เพราะบนเกาะมีประชากรเบาบาง
แต่มีนกจำนวนมากในพื้นที่ป่า
ที่ยังค่อนข้างอุดมสมบูรณ์
และรอบ ๆ เกาะ Mocha
เต็มไปด้วยซากเรืออับปางหลายลำ




เรียบเรียง/ที่มา



https://bit.ly/2F8rNtl
http://bit.ly/2IhH1OE
http://bit.ly/2IPjfbU
⁜




ปลาวาฬ Sperm
บริเวณหมู่เกาะ Azores โปรตุเกส
เคยถูกไล่ฆ่าอย่างเมามัน
เพื่อเอาไขมันจากหัวของพวกมัน
ที่เรียกว่า Spermaceti มาใช้ทำน้ำมัน
หรือสารหล่อลื่นในช่วงปี 1800
⁜



ปลาวาฬ


คำว่า ปลาวาฬ คำนี้มาจากภาษาดัชต์
ในสมัยยุคกลางใช้เรียกปลาวาฬ ว่า
walvisc (อ่านว่า วาล-วิส)
คำว่า visc นั้นตรงกับคำว่า fish 
ในภาษาอังกฤษซึ่งแปลว่า ปลา
walvisc (อ่านว่า วาล-วิส) คือ ปลาวาฬ

หลักฐานเก่าแก่ที่สุดที่พบคำนี้ในภาษาไทย คือ
วรรณคดีเรื่องสมุทโฆษคำฉันท์
ในสมัยอยุธยาตอนปลาย มีข้อความ
ปลาวาฬไล่หลังครวญคราง

ปัจจุบัน คนไทยหลายคน
มักเรียกสัตว์ชนิดนี้ว่า วาฬ 
เพราะคิดว่าเป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ไม่ใช่ปลา
แต่ที่จริงควรใช้ว่า ปลาวาฬ เพราะ ปลาวาฬ เป็นคำเก่า
ซึ่งสะท้อนการมองโลกของคนไทยว่า
สัตว์ประเภทนี้เป็นปลา รูปร่างเป็นปลา
มีครีบมีหางเหมือนปลา
และอาศัยอยู่แต่ในน้ำอย่างปลา
⁜



เรื่องเล่าไร้สาระ


ภาษา คือ การสื่อความหมาย
และวัฒนธรรมร่วมกันมายาวนาน
การกร่อนคำบางคำอาจจะเข้าใจผิดกันได้
ฝรั่งเองก็รู้ว่าไม่ใช่ปลาแล้ว
แต่ก็ยังเติม Fish ไว้เช่นกัน
ปลาหมีกกระดอง = cuttlefish
แมงกะพรุน = jellyfish
กุ้งน้ำจืดชนิดหนึ่งมีลักษณะคล้าย
กุ้งมังกร  = crayfish หรือ crawfish
ปลาดาว = starfish
ม้าน้ำ = seahorse
สิงโตทะเล  = sealion
⁜

---

⁜

วาน=ทวาร ภาษาใต้
เวลาพูดต้องมีบริบท
คำหยอกเย้ากับเด็ก
เช่น วานดำ วานเผือก วานปาน

คำด่าเหยียดหยามว่า ต่ำต้อย
ด้อยค่ากว่า วานกูแดะ
ถ้ามีลอกผ้าถุงให้ศัตรูเห็นวาน
ก็จะมีชัยชนะเชิงสัญลักษณ์
เวลาแม่ค้าทะเลาะกันในตลาดนัด
⁜

---

⁜

อีกนัยหนึ่งของจิตร ภูมิศักดิ์
และ มิเชล ฟูร์โกต์ (ปราชญ์ชาวฝรั่งเศส)
ภาษา คือ อำนาจ/ความเหนือชั้นอย่างหนึ่ง
คนไม่รู้หนังสือคือ คนโง่ด้อยค่า
คนรู้หนังสือมากกว่า ยิ่งเหนือกว่า
ยิ่งศัพท์แสงทางวิชาการยิ่งมาก
ยิ่งดูเหมือนว่าเหนือกว่าสูงส่งกว่า
เช่น ชื่อสารเคมีในวงการโฆษณา
อาหารเสริม สบู่ น้ำยา ผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ

ความพยายามยัดเยียดความเป็นธรรม
ในการบังคับส่งเสริมนักเรียน/เยาวขน
ไม่ให้ใช้คำว่า ปลา นำหน้าสัตว์น้ำ
อาจมาจากแนวคิดจิตใต้สำนึกพิลึก
ของเหล่าบรรดาคนเช่นนั้นก็เป็นไปได้