** การคิดคะแนน ส.ส. ตาม รธน. 2560 : ปรากฏการณ์และผลที่คาดว่าจะเกิดขึ้นจากกติกาใหม่นี้ ** (ชุนเทียน)

กติกาการเลือกตั้งฉบับมีชัยยังถือว่าดูสลับซับซ้อนน้อยกว่าฉบับบวรศักดิ์ที่ถูกตีตกออกไปก่อนหน้า เสียดายที่ไม่มีให้เลือกคนที่รักเลือกพรรคที่ชอบ แต่เสมือนให้เหมารวมกาทั้งคนทั้งพรรคไปเลยในทีเดียว

กติกาฉบับนี้ออกแบบมาเพื่อไม่ให้พรรคใดพรรคหนึ่งได้จำนวน ส.ส. เข้าสภามากเกินไป ด้วยข้อจำกัดของ ส.ส. ที่พึงจะมีได้ ผ่านการคำนวณตามเนื้อหาของกระทู้

EX. นำผลการเลือกตั้งปี 2548 ที่พรรคไทยรักไทยของทักษิณได้จำนวน ส.ส. ถล่มทลาย ลองนำมาแทนค่าคำนวณผ่านกติกาใหม่นี้

ผลการเลือกตั้งพรรค ทรท ได้คะแนนมา 18,993,073 คะแนน  ในปีนั้นทุกพรรคการเมืองที่ลงแข่งเลือกตั้งมีคะแนนรวมกัน 31,048,223 ล้านเสียง ก็ให้นำมาหารด้วยจำนวน ส.ส 500 จะได้ตัวเลขที่เป็นค่าสัมประสิทธิ์31,048,223/500  เท่ากับ 62,096.45

นำ 62,096.45 มาเป็นตัวหาร และนำคะแนนที่พรรค ทรท ได้เป็นตัวตั้ง จะได้ ส.ส. ที่พึงจะมีได้ตามกติกา รธน.ใหม่ล่าสุดนี้ เท่ากับ 18,993,073/62,096.45 = 305.86 หรือประมาณ 306 คน  แต่ ส.ส. เขต ที่พรรคไทยรักไทยได้รับการคัดเลือกในครั้งนั้นถูกเลือกเข้ามาแบบแบ่งเขตมาแล้ว 310 ที่นั่ง มากกว่า ส.ส. ที่พึงจะมีได้คือ 306 ที่นั่ง  จากกติกานี้ จะทำให้พรรคไทยรักไทยไม่ได้ ส.ส. แบบบัญชีรายชื่อแม้แต่ที่นั่งเดียว ทำให้ทักษิณหัวหน้าพรรคพร้อมลูกพรรคเบอร์บัญชีต้นๆจะสอบตกกราวรูด

ยังนึกเสียดายอยู่ลึกๆว่าถึงจะมีข้อจำกัดของจำนวน ส.ส. แต่ถ้าเปิดโอกาสให้ได้เลือกคนที่รักเลือกพรรคที่ชอบ แล้วจึงเอาคะแนนทั้งหมดเข้ามาคำนวณหาจำนวน ส.ส. ที่พึงจะมีได้ก็จะมีช่องทางเลือกให้กับประชาชนได้มากขึ้น

กติกาการเลือกตั้งครั้งนี้มีข้อเสียในหลักการคือในช่วงที่มีการโหวตเลือกผู้มาดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี กลับเปิดโอกาสให้ สว. ทั้ง 250 คนที่ผ่านความเห็นชอบจาก คสช. เข้ามาร่วมโหวตเลือกตัวนายกฯได้ด้วย  และหัวหน้า คสช. เองที่ดำรงตำแหน่งนายกฯคนปัจจุบัน ก็เป็นหนึ่งในแคนดิเดตนายกฯรัฐมนตรีจากพรรคพลังประชารัฐในการเลือกตั้งที่จะถึงนี้

ในประวัติศาสตร์การเมืองไทยนั้น เคยมีบทเรียนที่จดจำเมื่อมีการสืบทอดอำนาจจากรัฐบาลทหาร เกิดการปะทะกันระหว่ารัฐบาลทหารกับประชาชนจนเกิดการสูญเสียล้มตาย และไม่เป็นผลดีต่อตัวผู้เป็นนายกรัฐมนตรีเอง การเปิดโอกาสให้ตนเองได้บริหารประเทศต่อ ภายใต้เปลือกของการเลือกตั้งแบบมีนัยยะซ่อนเงื่อน โดยใช้โอกาสนี้ให้ประชาชนได้มีสิทธิเลือกตั้ง แต่เลือกตั้งภายใต้กติกาที่ไม่เป็นธรรม มีแต้มต่อล่วงหน้าจาก 250 สว. ที่ตนเองนั้นเห็นชอบเข้ามา ย่อมสร้างความครหาด้านความไม่เป็นกลางในการโหวตหาผู้ที่จะมาเป็นนายกฯในสมัยหน้า

กลุ่มก้อนการเมืองที่ทุกคนเห็นและเคยสัมผัสมาเช่น พันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย ( People's Alliance for Democracy, PAD)  , แนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ (นปช.; : United Front of Democracy Against Dictatorship; UDD) , กปปส  (  คณะกรรมการประชาชนปฏิรูปประชาธิปไตย People's Democratic Reform Committee, ,ชื่อ ย่อ: PDRC)  แม้ว่าในทางปฏิบัติจริงจะย้อนแย้งกับความเป็นประชาธิปไตย แต่ทุกกลุ่มการเมืองล้วนเอาประชาธิปไตยมาต่อท้ายทั้งสื้น เพื่อให้มวลชนของตนนั้นสนับสนุนกิจกรรมทางการเมือง สิ่งนี้ย่อมแสดงให้เห็นว่าคนไทยยังโหยหาประชาธิปไตยกันอยู่  หรือแม้แต่ คสช.คณะรักษาความสงบแห่งชาติ . ( National Council for Peace and Order (NCPO) ที่ได้ทำการรัฐประหารยึดอำนาจมา นอกจากเหตุผลยุติความขัดแย้งของคนในชาติแล้ว อีกเหตุผลหนึ่งที่กล่าวอ้างก็คือการปฏิรูปประเทศไทยเพื่อประชาธิปไตยที่สมบูรณ์  

ประเทศไทยมีการปกครองแบบประชาธิปไตย  อันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข  หมายความว่า  อำนาจอธิปไตย  หรือ  อำนาจสูงสุดในการปกครองประเทศมาจากปวงชนชาวไทย  อันมีพระมหากษัตริย์ผู้ทรงเป็นประมุข  ทรงใช้อำนาจอธิปไตยผ่านทางรัฐสภา  คณะรัฐมนตรีและศาลตามบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ  โดยอำนาจขององค์กรทั้ง 3 ฝ่าย  จะต้องเป็นไปอย่างเท่าเทียมกัน  และอยู่ในลักษณะการถ่วงดุลอำนาจซึ่งกันและกัน แต่สิ่งที่เห็นในปัจจุบัน และกำลังจะเห็นในเวลาอันใกล้นี้ กลับกลายเป็นอำนาจบริหารกับอำนาจนิติบัญญัติไหลไปกองอยู่รวมกัน สว.หน้าที่หลักคือทำหน้าที่หลักนิติบัญญัติ แต่ในรัฐธรรมนูญฉบับนี้กลับระบุให้ล้วงลูกเข้าไปเลือกนายกฯที่เป็นฝ่ายบริหารได้ด้วย ทำให้เสียการถ่วงดุลอำนาจของอำนาจอธิปไตยทั้งสามฝ่าย  ยังไม่นับรวมอำนาจตุลาการบางส่วนเช่นศาล รธน ตุลาการทั้ง 9 คนจะต้องผ่านการเห็นชอบจาก สว. และ สว. ทั้งคณะถูกคัดเลือกมาจาก คสช. อีกที ยังไม่นับรวมเพิ่มเติมอีกเช่นองค์กรอิสระต่างๆที่มาจาก สว. อีกเช่นเคย เราจะมั่นใจได้อย่างไรว่าองค์กรอิสระต่างๆจะไม่มีไว้เพื่อกำจัดขั้วการเมืองฝ่ายตรงข้าม และตีตราความชอบธรรมให้กับฝ่ายที่แต่งตั้งตนเองขึ้นมา

การเลือกตั้งผ่านปลายปากกาของประชาชน ภายใต้กติกาที่เอารัดเอาเปรียบ ฝ่ายหนึ่งมีแต่เจ๊งกับเจ๊า เลือกตั้งแล้วถ้าแพ้คาคูหาก็แพ้แล้วแพ้เลย อีกฝ่ายหนึ่งพกแต้มต่อพร้อมถือกติกาไว้ในมือ ถ้าชนะตั้งแต่เลือกตั้งเมื่อรวมกับพรรคแนวร่วมแล้ว ก็ยืนเท่ห์ๆให้ 250 สว. โนโหวตในการเลือกตัวนายกฯได้  แต่ถ้าแพ้ก็ยังมี 250 สว.เป็นตัวแปรหลักที่สำคัญในการมาโหวตนายกฯอีก ถ้าแพ้แบบเจ๊งสนิทขึ้นมาก็ยังไม่รู้ว่าจะมีแผน สอง สาม สี่ ... อะไรต่อจากนี้หรือไม่ เพราะไม่มั่นใจในองค์กรอิสระต่างๆ เช่น กกต ไม่มั่นใจในความเป็นกลางของศาล รธน หรือแม้แต่ฝ่ายกองทัพเองก็ตาม การเลือกตั้งครั้งนี้จึงเป็นการเลือกตั้งที่เป็นประชาธิปไตยเพียงเปลือกนอกเท่านั้น

ยังไงก็ตามแต่ ประเทศไทยเว้นวรรคการเลือกตั้งมาหลายปี ประเทศไทยเลือกตั้งครั้งสุดท้ายในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2554 ไม่แปลกใจที่ประชาชนจะโหยหาการเลือกตั้งเป็นอย่างมาก ยากที่จะสวนกระแสความอยากเลือกตั้งของประชาชน แม้ส่วนตัวนั้นจะอยากเลือกผู้ที่เข้ามาทำหน้าที่ในสภาเช่นกัน แต่เนื่องจากกติกาในครั้งนี้มันไม่เป็นธรรมกับทุกฝ่าย แล้วมันจะตอบโจทย์ความต้องการของประชาชนที่อยากได้ใครมาบริหารประเทศได้จริงหรือ ในการเลือกตั้งครั้งนี้จึงอยากแสดงออกในทางตรงข้ามกับระบอบที่ไม่เป็นธรรมนี้มากกว่า แต่ไม่ขอนอนหลับทับสิทธิ์ ไม่ชวนใครให้นอนหลับทับสิทธิ์หรือขัดขวางผู้อื่นไม่ให้ไปเลือกตั้ง แต่จะขอใช้สิทธิ์ของตัวเองที่พอจะมีอยู่โดยการเข้าไปกาในช่องโหวตโน  (ในเขตเลือกตั้งที่ไม่มีผู้สมัครรับเลือกตั้งคนใดได้รับคะแนนเสียงเลือกตั้งมากกว่าคะแนนเสียงที่ไม่เลือกผู้ใด (โหวตโน) เป็น ส.ส.ในเขตเลือกตั้งนั้น ให้จัดให้มีการเลือกตั้งใหม่ และไม่ให้นับคะแนนที่ผู้สมัครแต่ละคนได้รับไปใช้ในการคำนวณที่นั่งที่แต่ละพรรคจะต้องได้ หากเกิดกรณีนี้ ผู้สมัครทุกรายในเขตนั้นไม่มีสิทธิสมัครรับเลือกตั้งในการเลือกตั้งทั่วไปครั้งนั้นอีก และให้ กกต.ดำเนินการให้มีการรับสมัครผู้สมัครรับเลือกตั้งใหม่)

การตัดสินใจโหวตโนในครั้งนี้ ไม่ใช่ว่าโหวตโนเพราะไม่อยากจะเลือกใคร แต่อยากสะท้อนให้เห็นถึงระบอบ ถึงกติกาที่มันไม่ได้เรื่อง แม้จะสวนกระแสคะแนนของแต่ละพรรคที่ได้มาจากประชาชนไม่ได้ก็ตาม แต่ถ้าทุกๆฝ่ายรู้เห็นถึงปัญหาของการเมืองไทยที่จะตามมาหลังเลือกตั้งนั้น การโหวตโนก็เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่จะสะท้อนไปยังผู้เขียนกำหนดกติกาว่าประชาชนไม่ต้องการกติกาแบบนี้ ทุกอย่างควรปรับปรุงแก้ไขให้มีความเป็นธรรมมากขึ้น อยากเลือกตั้งกันแบบแฟร์ๆกันทุกฝ่าย ไม่เอารัดเอาเปรียบกัน การเลือกตั้งครั้งนี้จะ "ไม่ขอเป็นตรารับรองความถูกต้อง ให้สิ่งที่ไม่ถูกต้อง" แต่อยากสะท้อนให้แก้ไขกติกาให้เป็นธรรม เป็นการต่อสู้ในเชิงระบอบ ไม่ใช่เพื่อนักการเมืองพรรคใดพรรคหนึ่ง

ปล. สมัยเลือกตั้ง 54 มีกลุ่มก้อนการเมืองหนึ่งที่รณรงค์โหวตโนเช่นกัน ด้วยสโลแกนแรงๆว่า "อย่าปล่อยสัตว์เข้าสภา" ซึ่งโดยส่วนตัวแล้วเป็นการแสดงออกทางจุดยืนที่พึงกระทำได้ และเข้าไปแสดงเจตจำนงผ่านคูหาเลือกตั้ง ถูกต้องตามกติกาทุกอย่าง มาถึงปัจจุบันนี้สโลแกนนี้คงไม่มีอีกแล้ว เพราะ ส.ส. บางส่วนก็ย้ายขั้วการเมืองไปแล้วสนับสนุนนักการเมืองที่ตนเองชื่นชอบแทน