[บันทึกความทรง] นักศึกษาฝึกงาน กับ งานมหาโหด

[บันทึกความทรงจำ] นักศึกษาฝึกงาน กับ งานมหาโหด

บรรยากาศหน้ามูลนิธิกระจกเงา เชียงราย

                 ฉันมีโอกาสได้มาฝึกงานที่มูลนิธิกระจกเงา ศูนย์เชียงราย สถานที่ฝึกงานของฉันตั้งอยู่กลางหุบเขา มีภูเขาหลายลูกโอบล้อมไว้ ถือว่าเป็นบรรยากาศดีทีเดียวค่ะ ฉันกับเพื่อนเดินทางไปฝึกงานกันเจ็ดคน ผู้หญิงหกผู้ชายหนึ่ง จะเอาผู้ชายไปให้ปกป้องพวกเราที่เป็นผู้หญิงเสียหน่อย ไปๆมาๆ  
กลายเป็นเหล่าผู้หญิงที่ต้องคอยปกป้องนายไม้ผู้ชายคนเดียวในกลุ่มค่ะ นายไม้เป็นผู้ชายแท้ร้อยเปอร์เซ็นนะคะ เพียงแต่นายไม้ชอบไปไหนมาไหนกับกลุ่มเพื่อนผู้หญิงของฉัน คนอื่นเลยหาว่าเขาไม่ใช่ผู้ชายแท้บ้าง
  
                 นายไม้มิสนใจเพราะมันมีเป้าหมายที่ยิ่งใหม่ คือการได้ลอกการบ้านจากพวกผู้หญิง ดูมันทำ นายไม้ฉลาดเอาตัวรอดในมหาวิทยาลัยจริงๆ สุดท้ายพวกเราในกลุ่มก็เลยเรียกนายไม้ว่า คุณแม่(ในเมื่อมันไม่อยากเป็นสาว พวกเราเลยพยายามจะยัดเยียดให้นายไม้กลายเป็นเพื่อนสาวซะเลย แต่ไม่ยักได้ผล )

                  ช่วงที่ไปฝึกงานเป็นช่วงปิดเทอม เทอมที่สองของเด็กชั้นปีสาม จะขึ้นปีสี่ เราทุกคนนัดเจอกันที่หัวลำโพง เพราะต่างคนต่างกลับบ้าน แต่ได้ซื้อตั๋วรถไฟจากกรุงเทพไปเชียงใหม่เรียบร้อยแล้ว

                   ถึงเวลานัดทุกคนมาพร้อมนั่งรอขึ้นรถไฟที่หัวลำโพง  แล้วเราทุกคนก็ได้นั่งรถไฟความเร็วช้า บริหารจัดการโดย การรถไฟแห่งประเทศไทย พุ่งทะยานออกจากหัวลำโพง เดินเครื่องเต็มกำลังสูบ ขับเคลื่อนด้วยพลังไนโตรเจนเหลว(คนเขียนไปบ้าแล้ว มันใช่เหรอ? รถไฟนะเว้ย ไม่ใช่ ยานอวกาศ)
มุ่งสู่เป้าหมายที่สถานีเชียงใหม่ จากปักษ์ใต้ เราจะไปเหนือสุดกันค่ะ เพื่อนๆคนทุกคนต่างตื่นเต้นดีใจ เล่นกันไม่หลับไม่นอน เพราะเป็นครั้งแรกของเพื่อนๆที่ได้เดินทางไปเชียงใหม่  ฉันมองดูแล้วอดยิ้มเสียมิได้  ทุกคนเหมือนเด็กน้อยที่กำลังได้เที่ยว  แต่ใครเลยจะรู้ว่างานข้างหน้ารออยู่สาหัสสากรรจ์ยิ่งนัก

ส่วนฉันเหรอเฉยๆค่ะ  เพราะฉันเคยมาเชียงใหม่แล้ว มางานรับปริญญาของพี่สาว ณ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ตอนนั้นจำได้ว่าฉันอยู่มัธยมปีที่๖   และฉันก็ตื่นเต้นเหมือนเพื่อนๆทุกคนนี่ล่ะ ไม่หลับไม่นอน คอยแต่จะโผล่หน้าออกนอกหน้าต่าง ชื่นชมธรรมชาติ วิวทิวทัศน์ที่อยู่สองข้างทาง รถไฟแล่นผ่านภูเขาแต่ละลูกสวยงามมาก แต่บางครั้งฉันก็คิดว่ามันน่ากลัวอยู่เหมือนกัน แต่ ณ.ตอนนี้ฉันขอนอนก่อนล่ะกัน ง่วงมาก นอนแบบไม่สนใจใครทั้งนั้น

พวกเราเดินทางกันสองคืนสามวัน และแล้วพวกเราก็มาถึง สถานีรถไฟเชียงใหม่กันอย่างปลอดภัย และเหนื่อยหมดแรงกันไปทั่วหน้า  พวกเรานั่งรถแดงจากสถานีรถไฟมุ่งหน้าไป บขส.  และก็ต่อด้วยรถบัส จากเชียงใหม่มุ่งหน้าไปเชียงราย ใช้เวลาประมาณสามหรือสี่ชั่วโมงนี่ล่ะ จำไม่ค่อยได้ซักเท่าไหร่

เมื่อถึง บขส. เชียงราย พวกเราก็ต้องต่อรถตุ๊กตุ๊ก จาก บขส. ไปที่มูลนิธิกระจกเงา ซึ่งอยู่ไกลมาก พวกเราทุกคนเลยต้องจ่ายค่ารถตุ๊กตุ๊กในราคาห้าร้อยบาทหรือหกร้อยบาทนี่ล่ะค่ะ  แต่ก็หารกันเจ็ดคนก็ถือว่าไม่แพงนะ เมื่อเทียบกับระยะทางที่คุณลุงพาพวกเรามาส่ง  คุณลุงใจดีมากช่วยพวกเราขนของขึ้นและลงจากรถอย่างน่ารักเลยล่ะ เพราะงานนี้ทุกคนเอาของมาเยอะมาก ตกคนละสองกระเป๋าเลยค่ะ

และของจุกจิกอีกก็มีมากโข ฉันเห็นสัมภาระของเหล่าเพื่อนๆแล้ว ต้องแอบลอบระบายลมหายใจทิ้ง เฮ้อ.. จะขนอะไรกันมาหนักน่า  และคุณลุงรถตุ๊กตุ๊กยังฝากเบอร์โทรแกทิ้งไว้ให้พวกเรา แกบอกว่า ถ้าอยากไปเที่ยวที่ไหนโทรตามแกได้เดี๋ยวแกมารับ  ก็คงต้องพึ่งแกล่ะถ้าอยากไปทั่วที่ไหน เพราะตอนนี้พวกเราทุกคนกำลังอยู่ท่ามกลางป่าเขาลำเนาไพร  แล้วเราก็ขอบคุณลุงยกใหญ่ก่อนจะบอกลากัน

                 การมาถึงในวันแรกก็ได้รับการต้อนรับจากเพื่อนศึกษาที่มาก่อนหน้าพวกเรา จากมหาวิทยาลัยต่างๆ ก็ทักทายทำความรู้จักกันไป ที่รู้คือทุกคนมาจากหลากหลายสถาบัน อาทิเช่น ม.ธรรมศาสตร์ ม.เชียงใหม่ ม.แม่ฟ้าหลวง ม.แม่โจ้ และเพื่อนๆต่างคณะที่มาจากมหาวิทยาลัยเดียวกันกับฉัน คือ ม.สงขลานครินทร์ เมื่อได้มาเจอกันที่นี้ ทุกคนต่างตกใจ และหัวเราะกันยกใหญ่ แม้ไม่ได้รู้จักชื่อพวกเขาแต่ก็พอจำได้ เพราะเป็นนักศึกษารุ่นปีเดียวกัน ต่อมาก็คงมีแต่จะสนิทกันมากขึ้น ทุกวันนี้ฉันก็ได้เพื่อนเพิ่มขึ้นมากมายจนนับจำนวนไม่ได้เสียแล้วว่ามีกันกี่คน

ภารกิจแรกของนักศึกษาฝึกงานที่นี้ก็เริ่มต้นอย่างง่ายๆ งานที่นี้แบ่งออกเป็นหลายแผนก ฉันอยู่แผนกระดมทุน แต่พอเอาเข้าจริงๆก็ทำเกือบจะทุกอย่าง  อยากบอกว่ามีแผนกไหนบ้าง แต่ความจำเริ่มเลอะเลือน จำได้แต่ของตัวเอง

ขนของไปขายตามตลาดนัด เป็นการระดมทุนเข้ามูลนิธิค่ะ สินค้าที่พวกเรานำไปขายก็จะมี เสื้อ กางเกงยีนส์มือสอง ที่สภาพยังใช้การได้ดีอยู่ ขายในราคาตัวละ ยี่สิบ ห้าสิบ หกสิบ แพงสุดอยู่ที่ร้อยยี่สิบบาทค่ะ เป็นจำพวกกางเกงยีนส์ยี่ห้อดังน่ะค่ะ ที่ได้รับบริจาคมา ซึ่งมันเหลือจากการแจกจ่ายให้ชาวบ้าน เราก็จะนำมาขายต่อ

ตั้งของขายตั้งแต่ห้าโมงเย็นถึงสามทุ่ม สี่ทุ่ม แล้วแต่ตลาดนัดแต่ละที่ ถ้าที่ไหนตลาดวายก่อนเราก็จะได้เก็บของเร็วขึ้น ได้กลับมาพักเร็วหน่อย ถ้าวันไหนฝนตกก็ได้เก็บเร็วเช่นกันแต่อันนี้จะวุ่นวายหน่อยเพราะต้องรีบเก็บของหนีฝน

ยอดขายสูงสุดที่เคยได้คือเก้าร้อยบาท และยอดขายที่ได้ต่ำสุดคือขายไม่ได้สักบาท ไม่มีใครมาซื้อเลย หรือไม่ก็โดนพายุฝนกระหน่ำ ต้องวิ่งหลบกันจ้าละหวั่นเลยทีเดียว

ที่ถนนคนเดินเชียงรายเราก็ไปขายนะคะ หากใครได้แวะไปเดินเที่ยวที่ถนนเส้นนี้และเห็น กลุ่มเด็กนักศึกษาวาง กางเกงยีนส์เป็นกองบนเสื่อ ปูไว้ที่พื้นแวะอุดหนุนได้นะคะ  พวกเขากำลังระดมทุนเข้ามูลนิธิอยู่ค่ะ

จากการทงานที่ง่ายๆแบบขายค้า ก็เริ่มเข้าสู่การทำงานมหาโหด  เริ่มต้นกับงานแรก กับการสร้างฝายชะลอน้ำ และปลูกป่าต้นน้ำ กลุ่มเหล่านักศึกษาฝึกงานรวมทั้งอาสาสมัครชาวต่างชาติ อัดแน่นเต็มรถกระบะสองคันที่สภาพรถไม่ค่อยจะสมบูรณ์แบบสักเท่าไหร่

เจ้าหน้าที่พาพวกเราขับรถขึ้นเขาหลายลูก เส้นทางคดเคี้ยวขรุขระ และมีต้นไม้ล้อมรอบตลอดระยะทาง กว่าจะไปถึงจุดหมายปลายทางก็เล่นเอาระบมไปตามๆกัน ฉันดูท่าจะอาการหนักกว่าเพื่อน เมารถเสียจนเดินเซ โลกทั้งโลกหมุนคว้างไปหมด

ฉันมึนปวดหัวจนต้องนั่งลงกับพื้น เดินต่อไปไม่ไหว หากใครเคยเมารถจะรู้ว่าอาการเมารถมันทรมานเพียงใด  ก็เส้นทางที่รถแล่นผ่านไม่ใช่เล่นๆเลย  ลองจินตนาการดูว่ากำลังขับรถรอบภูเขาหลายลูกที่ลาดชันและขรุขระ โอย คิดแล้วอยากจะอ้วกอีกซักรอบ

และเราก็มาถึงจุดหมายปลายทาง หมู่บ้านกลางหุบเขา ที่มีน้ำตกสายเล็กๆไหลผ่าน เสียดายมาครั้งนี้ไม่มีใครพกกล้องไปเลย อดได้ภาพบรรยากาศมาพา อยากบอกแค่ว่ามันสวยงาม ร่มรื่น และอากาศบริสุทธิ์มากค่ะ

เมื่อมาถึงทุกคนก็เริ่มต้นทำงานกันทันที โดยเจ้าหน้าที่แจกต้นกล้วยให้คนละต้น และน้ำคนละขวด เราทุกคนต้องเดินขึ้นเขาเป็นระยะทางเจ็ดกิโลเมตรไปกลับก็คงสิบสี่กิโลเมตร  ลูกเพื่อนำต้นกล้วยไปปลูกที่ป่าต้นน้ำ

พอเริ่มงานจริง แถวตอนเรียงหนึ่งเดินตามกัน ทุกคนมีต้นกล้วยและขวดน้ำ มีเจ้าหน้าที่เดินนำหน้า ผู้ตามขบวนประกอบไปด้วยอาสาสมัครชาวต่างชาติ นักศึกษา เด็กน้อยที่บ้านอยู่บริเวณนั้น และเด็กนักเรียนที่ได้ทุนจากมูลนิธิ รวมๆแล้วคงประมาณยี่สิบคนได้

ขบวนนักปลูกป่าเดินขึ้นเขาด้วยอารมณ์ที่เป็นสุข และใจมุ่นมั่นเด็ดเดี่ยว ทุกคนต่างชื่นชมธรรมชาติสวยงาม ที่อยู่รายรอบกาย เสียงพูดคุยดังเป็นระยะ แต่พอข้ามเขามาได้ลูกหนึ่งเท่านั้นล่ะ

“พี่กล้าค่ะ ใกล้ถึงหรือยังค่ะ”  เพื่อนของฉันคนหนึ่งตะโกนถามเจ้าหน้าที่ ที่เดินอยู่ข้างหน้า ทุกคนที่เดินตามมาต่างรอฟังคำตอบ เพราะต่างก็เริ่มเหนื่อย และใกล้หมดแรงแล้ว

“ยังครับ ต้องข้ามเขาไปอีกสองลูก”  พี่กล้าตะโกนตอบกลับมา

“ห๊า!!”  เสียงของเหล่านักศึกษาฝึกงาน ร้องออกมาพร้อมกัน

“พี่ล้อเล่นป่ะเนี่ย  นี้เราก็เดินมาไกลแล้วนะ”  น้องผู้หญิงจากต่างมหาวิทยาลัยเอ่ยขึ้นบ้าง

“อะไรกันเป็นเด็กเป็นเล็ก เดินแค่นี้เหนื่อยซะแล้ว”  พี่กล้าที่อยู่ในวัยสามสิบปลายๆ ตะโกนตอบกลับมาแกมแซวเล่น

“อ้าวๆ พักตรงนี้ห้านาที เดี๋ยวเดินต่อ”  เจ้าหน้าที่อีกคนตะโกนบอกขบวนนักปลูกป่าที่ถือต้นกล้วย  ทุกคนต่างทรุดตัวลงนั่งอย่างหมดแรง

                    นั่งยังไม่ทันหายเหนื่อย เราก็ต้องเดินต่อค่ะ อยากจะบอกว่างานนี้เหนื่อยมาก ฉันหายใจแทบไม่ทันเลย แข้งขาหมดเรี่ยวหมดแรง ก้าวเท้าแต่ละทีโอยช่างทรมาน ฉันนึกอยากจะโยนขวดน้ำทิ้ง แต่คิดอีกทีถ้าโยนทิ้งจะกินน้ำที่ไหนเขาให้มาคนละขวด เลยคิดจะโยนต้นกล้วยทิ้งแทน ตอนแรกถือมาก็เบาอยู่หรอก แต่ตอนนี้มันซักหนักขึ้นมาอย่างบอกไม่ถูก  สองจิตสองใจสุดท้ายก็ต้องถือทั้งสองไปถึงเป้าหมายอยู่ดี

เสร็จจากการปลูกป่าเรียบร้อย ตกเย็นมาซักประมาณบ่ายสาม เราทุกคนก็เริ่มสร้างฝายชะลอน้ำต่อ โดยมีอุปกรณ์คือกระสอบสีขาว เชือกฝาง และจอบ  การทำคือ เราจะตักทรายใส่กระสอบแล้วนำกระสอบที่บรรจุทรายแล้ว มากั้นในจุดที่เราต้องการชะลอน้ำ

ฝายชะลอน้ำแบ่งเป็นสามจุด งานนี้เลยต้องแบ่งกำลังคนออกเป็นสามทีม ทำฝายชะลอน้ำนี้เหนื่อยเอาการเลยค่ะ กว่าจะเสร็จก็เล่นเอาหมดแรงไปตามๆกัน แต่สนุกมากค่ะ สนุกตรงที่ได้เล่นน้ำไปด้วยเปียกปอนไปหมด

                  ในค่ำคืนหนึ่งเกิดพายุโหมกระหน่ำ รุนแรงและน่ากลัว ฉันกับเพื่อนนอนกอดกันกลมเลย มันน่ากลัวจริงๆค่ะ ฟ้าร้องเสียงดัง ลมพายุพัดต้นไม้ที่อยู่รายล้อม เสียงเอี๊ยดอาด โครมๆ ราวกับจะหักโค่นเสียให้ได้ เป็นค่ำคืนที่แสนยาวนานและน่าหวาดกลัว

                  รุ่งอรุณยามเช้ามาเยียน ทุกคนออกมาจากบ้านพักต่างก็ต้องตกใจกับสภาพที่เห็น ต้นไม้ใหญ่หักโค่นใส่หลังคาบ้านที่ฉันพักอยู่ หลังคาพังไปครึ่งหนึ่งเลย ฉันนึกสงสัยอยู่เมื่อคือนอนทำไม่รู้สึกเลยน่า โรงเรียนไม้ไผ่ที่เราใช้สำหรับสอนนักเรียนเด็กน้อยชาวเขาก็พังทลายลงเหลือแต่ซาก
ฉันมองดูโรงเรียนของฉันด้วยใจหดหู่ แล้วฉันจะสอนหนังสือเด็กนักเรียนของฉันตรงไหน โรงเรียนมันพังหมดแล้ว พวกเราทำงานจันทร์ถึงศุกร์ค่ะ เสาร์อาทิตย์คือวันหยุด

                  ซึ่งเด็กๆชาวเขาจะมาเล่นกับพวกเรา และพวกเราก็จะสอนหนังสือเด็กๆ ส่วนเด็กๆก็จะสอนภาษากระเหรี่ยงให้พวกเรา
โรงเรียนพังว่าแย่แล้ว มีข่าวเข้ามาว่าบ้านชาวบ้านพังไปหลายหลัง  พวกเราเหล่านักศึกษาฝึกงาน เลยได้ลงพื้นที่ออกไปช่วยเหลือชาวบ้าน ทุกคนกระโดดขึ้นรถกระบะด้วยใจมุ่งมั่น