๑. แสงอรุณแห่งการพบเจอ
เช้าวันนั้น ดวงอาทิตย์เพิ่งทอแสงส่องทุ่งนาบ้านอุตตรยวมัชฌคาม ละอองน้ำค้างยังคางคาบปลายใบข้าว ส่งประกายระยิบระยับดุจแก้วมณีกระจัดกระจาย
มโหสถบัณฑิตในคราบช่างชุนผ้าเดินมาตามทางคดเคี้ยว ถือย่ามผ้าและเข็มเย็บ หัวใจเต้นเบาด้วยความรู้สึกแปลกประหลาด
เหตุใดข้าจึงรู้สึกว่า... วันนี้แตกต่าง? ราวกับมีบางสิ่งกำลังรอข้าอยู่...
แล้วเขาก็เห็นเธอ
กุมาริกาคนหนึ่งเดินมาจากทิศตรงข้าม ถือหม้อข้าวต้มที่ยังคงอบอวลไอร้อน นุ่งผ้าซิ่นสีครามอ่อน ผมยาวประบ่าสะบัดไหวเบา สีหน้าสงบนิ่ง แต่ดวงตามีประกายแห่งปัญญา
มโหสถหยุดนิ่ง
นี่... นี่คืออะไร? เหตุใดเมื่อเห็นนาง ใจข้าจึงสั่นไหว?
เขาไม่ได้หลงใหลในรूปโฉม แต่เขา "อ่าน" ได้จากท่วงท่า
ท่าเดินของนาง... มั่นคงแต่ไม่แข็งกระด้าง เบาแต่ไม่ลอยลิ่ว แม้ถือหม้อข้าวต้มแต่ไหล่ไม่เอียง... นางมีสติสัมปชัญญะในทุกย่างก้าว...
มือที่ถือหม้อ... แน่นพอดี ไม่แน่นเกิน ไม่หลวมเกิน... นางรู้จักสมดุล...
สีหน้าของนาง... สงบ แต่ไม่เฉย... มีชีวิตชีวา แต่ไม่เร่าร้อน... นางคือผู้มีใจที่ปรองดอง...
ใจเขาเต้นแรงขึ้น
ถ้า... ถ้านางยังไร้เจ้าของ... ถ้านางมีปัญญาเทียมทันข้า... นางอาจเป็นผู้ที่ข้าตามหามาตลอดชีวิต...
แต่เขารู้ว่าต้องระวัง
ความงามภายนอกหลอกได้... แต่ปัญญาภายในหลอกไม่ได้... ข้าต้องทดสอบ...
ปัญญาประจวบ หทัยประสาน (มโหสถ 4.5)
เช้าวันนั้น ดวงอาทิตย์เพิ่งทอแสงส่องทุ่งนาบ้านอุตตรยวมัชฌคาม ละอองน้ำค้างยังคางคาบปลายใบข้าว ส่งประกายระยิบระยับดุจแก้วมณีกระจัดกระจาย
มโหสถบัณฑิตในคราบช่างชุนผ้าเดินมาตามทางคดเคี้ยว ถือย่ามผ้าและเข็มเย็บ หัวใจเต้นเบาด้วยความรู้สึกแปลกประหลาด
เหตุใดข้าจึงรู้สึกว่า... วันนี้แตกต่าง? ราวกับมีบางสิ่งกำลังรอข้าอยู่...
แล้วเขาก็เห็นเธอ
กุมาริกาคนหนึ่งเดินมาจากทิศตรงข้าม ถือหม้อข้าวต้มที่ยังคงอบอวลไอร้อน นุ่งผ้าซิ่นสีครามอ่อน ผมยาวประบ่าสะบัดไหวเบา สีหน้าสงบนิ่ง แต่ดวงตามีประกายแห่งปัญญา
มโหสถหยุดนิ่ง
นี่... นี่คืออะไร? เหตุใดเมื่อเห็นนาง ใจข้าจึงสั่นไหว?
เขาไม่ได้หลงใหลในรूปโฉม แต่เขา "อ่าน" ได้จากท่วงท่า
ท่าเดินของนาง... มั่นคงแต่ไม่แข็งกระด้าง เบาแต่ไม่ลอยลิ่ว แม้ถือหม้อข้าวต้มแต่ไหล่ไม่เอียง... นางมีสติสัมปชัญญะในทุกย่างก้าว...
มือที่ถือหม้อ... แน่นพอดี ไม่แน่นเกิน ไม่หลวมเกิน... นางรู้จักสมดุล...
สีหน้าของนาง... สงบ แต่ไม่เฉย... มีชีวิตชีวา แต่ไม่เร่าร้อน... นางคือผู้มีใจที่ปรองดอง...
ใจเขาเต้นแรงขึ้น
ถ้า... ถ้านางยังไร้เจ้าของ... ถ้านางมีปัญญาเทียมทันข้า... นางอาจเป็นผู้ที่ข้าตามหามาตลอดชีวิต...
แต่เขารู้ว่าต้องระวัง
ความงามภายนอกหลอกได้... แต่ปัญญาภายในหลอกไม่ได้... ข้าต้องทดสอบ...