คุณเคยสงสัยไหมว่าทำไมจู่ๆ ถึงมีอาการไม่สบายที่ทวารหนัก ? หรือทำไมคนใกล้ตัวถึงเป็นริดสีดวงทวาร ?
การทำความเข้าใจว่า ริดสีดวงเกิดจากอะไร ถือเป็นก้าวสำคัญที่จะช่วยให้เรารู้จักวิธีป้องกันและลดความเสี่ยงในการเกิดโรคนี้ได้ดียิ่งขึ้น
วันนี้ Dr.Pri Wellness จะพาไปเจาะลึกถึงสาเหตุหลักและปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ของริดสีดวงทวาร เพื่อให้คุณดูแลตัวเองได้อย่างถูกต้องค่ะ
กลไกการเกิดริดสีดวงทวาร : แรงดันที่เพิ่มขึ้นคือตัวการสำคัญ
โดยพื้นฐานแล้ว ริดสีดวงทวารเกิดจากการที่กลุ่มหลอดเลือดดำบริเวณปลายสุดของลำไส้ใหญ่และรอบๆ ทวารหนักมีการโป่งพองหรือยืดตัวออก ซึ่งมักเป็นผลมาจากแรงดันในหลอดเลือดดำเหล่านั้นเพิ่มสูงขึ้นเป็นระยะเวลานาน หรือมีการไหลเวียนของเลือดที่ไม่สะดวก ทำให้หลอดเลือดเกิดการคั่งและขยายตัวจนกลายเป็นหัวริดสีดวงในที่สุด
เจาะลึกสาเหตุและปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้คุณเป็นริดสีดวง
มีหลายปัจจัยที่สามารถส่งผลให้เกิดแรงดันที่เพิ่มขึ้นในหลอดเลือดดำบริเวณทวารหนัก และนำไปสู่การเป็นริดสีดวงทวารได้ ดังนี้
พฤติกรรมการขับถ่ายที่ไม่เหมาะสม🚽 การเบ่งอุจจาระแรงๆ และเป็นเวลานาน
การเบ่งแรงจะเพิ่มแรงดันในช่องท้องและบริเวณทวารหนักโดยตรง ทำให้หลอดเลือดโป่งพองได้ง่าย
🚽 การนั่งถ่ายอุจจาระนานเกินไป
การนั่งบนโถส้วมนานๆ (เช่น อ่านหนังสือหรือเล่นโทรศัพท์มือถือ) ทำให้เกิดแรงกดทับที่บริเวณทวารหนักอย่างต่อเนื่อง
🚽 การกลั้นอุจจาระบ่อยๆ
ทำให้อุจจาระแข็งและแห้ง ต้องใช้แรงเบ่งมากขึ้นเมื่อขับถ่าย
ภาวะท้องผูกเรื้อรัง (Chronic Constipation) เป็นหนึ่งในสาเหตุริดสีดวงที่พบบ่อยที่สุด เมื่อมีอาการท้องผูก อุจจาระจะแข็งและเคลื่อนตัวได้ยาก ทำให้ต้องออกแรงเบ่งมากและนานขึ้น ส่งผลให้เกิดแรงดันต่อหลอดเลือดดำบริเวณทวารหนัก (อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีแก้ท้องผูก)
ภาวะท้องเสียเรื้อรัง (Chronic Diarrhea) แม้จะดูตรงกันข้ามกับท้องผูก แต่การถ่ายอุจจาระเหลวบ่อยครั้งและรุนแรงก็สามารถทำให้เกิดการระคายเคืองและเพิ่มแรงดันในบริเวณทวารหนักได้เช่นกัน
การรับประทานอาหารที่มีกากใยน้อย อาหารที่มีกากใย (Fiber) น้อยจะทำให้อุจจาระมีมวลน้อย แข็ง และเคลื่อนตัวช้า เสี่ยงต่อการเกิดอาการท้องผูก ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้เกิดริดสีดวง
การดื่มน้ำน้อย น้ำมีส่วนสำคัญในการทำให้อุจจาระอ่อนนุ่มและขับถ่ายง่าย การดื่มน้ำไม่เพียงพอต่อวันจะส่งผลให้อุจจาระแข็งและแห้ง
การตั้งครรภ์และการคลอดบุตร ในระหว่างตั้งครรภ์ มดลูกที่ขยายใหญ่ขึ้นจะไปกดทับหลอดเลือดดำในช่องท้อง ทำให้เลือดไหลเวียนกลับจากส่วนล่างของร่างกายได้ไม่สะดวก ประกอบกับระดับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนที่สูงขึ้น ซึ่งทำให้หลอดเลือดขยายตัวและผนังหลอดเลือดหย่อนยานได้ง่าย นอกจากนี้ การเบ่งคลอดก็เป็นอีกปัจจัยที่เพิ่มแรงดันในบริเวณทวารหนักอย่างมาก
อายุที่มากขึ้น เมื่ออายุมากขึ้น เนื้อเยื่อพยุงรอบๆ หลอดเลือดดำในทวารหนักจะเริ่มเสื่อมสภาพและหย่อนยานลง ทำให้หลอดเลือดมีโอกาสโป่งพองได้ง่ายขึ้น
น้ำหนักตัวเกินหรือโรคอ้วน น้ำหนักตัวที่มากเกินไปจะเพิ่มแรงดันในช่องท้องและบริเวณอุ้งเชิงกราน ซึ่งส่งผลต่อหลอดเลือดดำบริเวณทวารหนัก
การยกของหนักเป็นประจำ การยกของหนักหรือออกแรงเกร็งหน้าท้องบ่อยๆ จะเพิ่มแรงดันในช่องท้อง คล้ายกับการเบ่งอุจจาระ
การยืนหรือนั่งเป็นเวลานานๆ อาชีพที่ต้องยืนหรือนั่งติดต่อกันเป็นเวลานานหลายชั่วโมง อาจส่งผลให้เลือดคั่งบริเวณส่วนล่างของร่างกายและเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดริดสีดวง
พันธุกรรม
หากมีประวัติคนในครอบครัวเป็นริดสีดวงทวาร ก็มีแนวโน้มที่คุณจะมีความเสี่ยงสูงขึ้น เนื่องจากอาจมีการถ่ายทอดลักษณะความอ่อนแอของผนังหลอดเลือดดำมาทางพันธุกรรม
โรคบางชนิด
เช่น โรคตับแข็ง ซึ่งอาจทำให้เกิดภาวะความดันในหลอดเลือดดำสูง หรือเนื้องอกในช่องท้องที่ไปกดทับหลอดเลือด
รู้ทันปัจจัยเสี่ยง เพื่อการป้องกันริดสีดวงทวาร
เมื่อเราทราบแล้วว่า**ริดสีดวงเกิดจากอะไร** การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและลดปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ที่สามารถควบคุมได้ จึงเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันริดสีดวง ไม่ให้เกิดขึ้น หรือบรรเทาอาการไม่ให้รุนแรงหากเป็นแล้ว การรับประทานอาหารที่มีกากใยสูง ดื่มน้ำมากๆ ออกกำลังกายสม่ำเสมอ และหลีกเลี่ยงการเบ่งถ่ายแรงๆ เป็นหัวใจสำคัญของการมีสุขภาพทวารหนักที่ดี
หากคุณมีข้อสงสัยเพิ่มเติมเกี่ยวกับสาเหตุหรือการป้องกันริดสีดวงทวาร
ริดสีดวงเกิดจากอะไร ? สาเหตุและปัจจัยเสี่ยงที่ต้องรู้
การทำความเข้าใจว่า ริดสีดวงเกิดจากอะไร ถือเป็นก้าวสำคัญที่จะช่วยให้เรารู้จักวิธีป้องกันและลดความเสี่ยงในการเกิดโรคนี้ได้ดียิ่งขึ้น
วันนี้ Dr.Pri Wellness จะพาไปเจาะลึกถึงสาเหตุหลักและปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ของริดสีดวงทวาร เพื่อให้คุณดูแลตัวเองได้อย่างถูกต้องค่ะ