ฟังจากคลิปนี้ครับ
407
408
น267
น268
เอ้าต่อไปโลกุตตะระทีนี้
1.43.09
เห็นไหมท่านเรียงลำดับเลยแบบนี้ เรียงตามบาลีเป๊ะๆ เรียงไปเรื่อยๆเลย
ถ้าท่านไปอ่านพระไตรปิฎกเล่มที่ 34 นี่ จะเรียงแบบนี้เลย
โลกุตตะระจิตตะสัมปะยุตตา โลกุตตะรา
โลกุตตะระเจตสิก ก็คือ เจตสิก ที่สัมปยุตกับโลกุตตะระจิต
เต ปะนะ ปัฎฐะมะฌานิเก มัคคะจิตเต ปะฐะมะรูปาวะจะระจิตเต วุตตะนะเยนะ ทุติยัชฌาทิกาทิเภเทปิ มัคคะจิตเต ทุติยะรูปาวะจะระ จิตตาทีสุ วุตตะนะเยเนวะ เวทิตัพพา .
ก็ มัคคจิต ก็พึงทราบ เหมือนกับรูปาวะจะระจิต นา
ถ้าเป็น มัคคจิตระดับปฐมฌาน ก็เหมือนนัยยะที่กล่าวใน ปฐมฌานรูปาวจร นั่นแหละ
ถ้าเป็น มัคคจิต ระดับ ทุติยฌาน เป็นต้น เพราะมัคคจิต ต้องมี ฌาน 5 นะ ดวงหนึ่ง ก็มี 5 ใช่ไหม
อย่าง โสดามัคจิต เนี่ย ก็จะมีระดับปฐมฌาน ระดับทุติยฌาน ระดับตติยฌาน ระดับจตุถฌาน ระดับปัญจมฌาน
ก็เหมือนกับที่กล่าวไว้ใน ทุติยฌานรูปาวจรจิต เป็นต้นนั่นแหละ เหมือนกันเป๊ะเลย อา เหมือนกันทุกประการ
ต่างกันตรงไหน
กะรุณามุทิตานะมะภาโว จะ นิยะตะวิระติภาโว จะ โลกุตตะระภาโวเจตถะ วิเสโส .
ความต่างกันมี 3 อย่าง อันที่หนึ่งก็คือ ไม่มีกรุณาและมุทิตา
โลกุตตรจิตไม่มีกรุณากับมุทิตา
สองก็คือ นิยตะวิระติภาวะ วีระตี 3 เป็นนิยะตะ เกิดแน่นอนเต็มที่เลย 3 เจตสิกพร้อมกันเลย เป็นนิยะตะด้วย นะ
สามก็คือ เป็นโลกุตตะระภาวะ
ที่ต่างกันมีเท่านี้ ครับ
ฉนั้นเจตสิก ที่เกิดประกอบเนี่ย ก็เลยเหมือนกับอะไรครับ เหมือนกับในรูปาวจร เลย ก็คือ 33 บ้าง 34 บ้าง เหมือนกันเลยตามลำดับฌาน
แต่เวลาอธิบายนี้ต่างกันไหมครับต่างกันไม่ใช่ 33 กับ 34 แล้ว ต้องมาบวกใหม่ นะ
บวกใหม่อย่างไรบ้างดูอย่างเนี้ย
ไม่มีกรุณามุทิตา มีวิรตีแน่นอน
เอวังตาวะ กุสะละจิตตะสัมปะยุตตะ เจสิกา เวทิตัพพา .
นะ อย่างนี้ อ่านแล้วพอเข้าใจไหมครับ 1.45.58
เราก็ต้องมานั่งขีดเขียนหน่อยนะ อภิธรรม เนี่ยบางทีต้องเขียนนิดนึง.....
พอเข้าใจไหมครับ นะ ทำนองนี้ อันนี้เราก็ใส่จำนวน 1.48.27
ต่างๆมา นะ
ฉนั้น เวลาท่านอธิบายเจตสิก ท่านก็อธิบายเลียนแบบ หรือว่าอธิบาย มาจาก กามาวะจะระกุสลจิต ดวงที่ 1 ก่อน แล้วก็ไล่มาเรื่อยๆเลย นะอย่างนี้นะครับ ซึ่งก็เหมือนในพระไตรปิฎกเล่มที่ 34 ซึ่งก็อธิบายเรียงตามลำดับแบบนี้
เพียงแต่ว่าท่านแสดงเป็นหมวดธรรม ไม่ได้บอกจำนวนเจตสิก
บอกเป็นหมวดธรรมว่า มีหมวดธรรมธรรมอะไร ชื่ออะไร เกิดขึ้น มีจิตดวงนี้บ้าง อะไรประมาณนี้ นะ
อย่างเช่นถ้าเป็น กามาวะจะระกุศลจิตดวงที่ 1 เนี่ย มีเจตสิกหรือว่ามีสภาวะธรรม จิตกับเจตสิกที่ออกชื่อใน จิตตุปปาท นั้น 56 ชื่ออย่างที่ได้ให้ดูไปแล้ว
ถ้าเป็น มัคคะจิต ดวงที่ 1 เนี่ย จะมีเจตสิกที่ออกชื่อเนี่ย จำนวน 60 ชื่อ นะ
มีจิต และเจตสิก ที่ออกชื่อ จำนวน 60 ชื่อด้วยกัน เนี่ยพอเข้าใจไหม
ถ้าต้องการเห็นก็ไปอ่านเองก็แล้วกันน๊อ อย่างนี้นะครับ
ทีนี้เจตสิกจริงๆจำนวนเท่าไหร่อย่างไร ท่านก็อธิบาย
สรุปว่า ตอนนี้เราก็เรียนเรื่อง กุศลเจตสิก จบไปเรียบร้อยแล้ว
เดี๋ยวต่อไปท่านก็จะอธิบาย อกุศลเจตสิก อัพพะยะกะตะเจตะสิก เป็นวิปากเจตะสิก กิริยาเจตะสิก ก็ขยายไปเรื่อยอย่างนี้นะครับ
แต่ว่าโดยองค์รวมแล้วก็แบบที่ทุกท่านทราบนั่นแหละ
โดยองค์รวมนะ เจตสิกก็จะมีหลักๆโดยสภาวะนะถ้ายุบชื่อต่างๆลงมา แล้วก็จะเหลือ 52 เหมือนเดิม
เพียงแต่ว่าลำดับการแสดง ถ้าในบาลี ท่านจะแสดงเรียงแบบนี้
ทีนี้อาจารย์รุ่นหลังท่านเห็นว่าแบบนี้บางทีก็ยังดูยากอยู่ท่านก็เลยเอาไปจัดหมวดหมู่ใหม่เอาให้นักเรียนเรียนก่อนในเบื้องต้นแล้วค่อยมาค้นหาอรรถะต่อไป เป็น อภิธัมมัตถะสังคะหะ อันนี้คือ รุ่นหลังมากๆแล้ว เอามาจัดระบบใหม่ จัดให้เหมือนเรียนง่ายนะ ไม่รู้ว่าเรียนแล้วง่ายขึ้นหรือว่ายากขึ้นก็ไม่รู้เนอะ
คือเรียนเข้าใจอภิธรรมโดยอรรถะนั้นง่าย แต่ว่าพอมาเรียนพระไตรปิฎก อ้าว งงอีกแล้ว ไม่รู้อันไหนเป็นอันไหนงง เหมือนกันนะ
แต่ถ้าเรียนอย่างนี้ก็ เหมือนกับเรียนตัวพระไตรปิฎกเลย
เรียนอรรถกถาเลยเพียงแต่ ย่อหน่อย ประมาณนั้นนะครับ
อันนี้ก็ ท่านใดมีโอกาสก็ เรียนทั้งสองอย่างนั่นแหละ ถ้ามีอะไร เรียนหมดแหละดี แต่ว่าก็เอาตามสมควรนะ บางทียาก แต่ว่าเอาเพียงหอมปากหอมคอ
409 อนุโมทนาทุกท่านครับ
-------
โลกุตตะระจิตตะสัมปะยุตตา โลกุตตะรา
407
408
น267
น268
เอ้าต่อไปโลกุตตะระทีนี้
1.43.09
เห็นไหมท่านเรียงลำดับเลยแบบนี้ เรียงตามบาลีเป๊ะๆ เรียงไปเรื่อยๆเลย
ถ้าท่านไปอ่านพระไตรปิฎกเล่มที่ 34 นี่ จะเรียงแบบนี้เลย
โลกุตตะระจิตตะสัมปะยุตตา โลกุตตะรา
โลกุตตะระเจตสิก ก็คือ เจตสิก ที่สัมปยุตกับโลกุตตะระจิต
เต ปะนะ ปัฎฐะมะฌานิเก มัคคะจิตเต ปะฐะมะรูปาวะจะระจิตเต วุตตะนะเยนะ ทุติยัชฌาทิกาทิเภเทปิ มัคคะจิตเต ทุติยะรูปาวะจะระ จิตตาทีสุ วุตตะนะเยเนวะ เวทิตัพพา .
ก็ มัคคจิต ก็พึงทราบ เหมือนกับรูปาวะจะระจิต นา
ถ้าเป็น มัคคจิตระดับปฐมฌาน ก็เหมือนนัยยะที่กล่าวใน ปฐมฌานรูปาวจร นั่นแหละ
ถ้าเป็น มัคคจิต ระดับ ทุติยฌาน เป็นต้น เพราะมัคคจิต ต้องมี ฌาน 5 นะ ดวงหนึ่ง ก็มี 5 ใช่ไหม
อย่าง โสดามัคจิต เนี่ย ก็จะมีระดับปฐมฌาน ระดับทุติยฌาน ระดับตติยฌาน ระดับจตุถฌาน ระดับปัญจมฌาน
ก็เหมือนกับที่กล่าวไว้ใน ทุติยฌานรูปาวจรจิต เป็นต้นนั่นแหละ เหมือนกันเป๊ะเลย อา เหมือนกันทุกประการ
ต่างกันตรงไหน
กะรุณามุทิตานะมะภาโว จะ นิยะตะวิระติภาโว จะ โลกุตตะระภาโวเจตถะ วิเสโส .
ความต่างกันมี 3 อย่าง อันที่หนึ่งก็คือ ไม่มีกรุณาและมุทิตา
โลกุตตรจิตไม่มีกรุณากับมุทิตา
สองก็คือ นิยตะวิระติภาวะ วีระตี 3 เป็นนิยะตะ เกิดแน่นอนเต็มที่เลย 3 เจตสิกพร้อมกันเลย เป็นนิยะตะด้วย นะ
สามก็คือ เป็นโลกุตตะระภาวะ
ที่ต่างกันมีเท่านี้ ครับ
ฉนั้นเจตสิก ที่เกิดประกอบเนี่ย ก็เลยเหมือนกับอะไรครับ เหมือนกับในรูปาวจร เลย ก็คือ 33 บ้าง 34 บ้าง เหมือนกันเลยตามลำดับฌาน
แต่เวลาอธิบายนี้ต่างกันไหมครับต่างกันไม่ใช่ 33 กับ 34 แล้ว ต้องมาบวกใหม่ นะ
บวกใหม่อย่างไรบ้างดูอย่างเนี้ย
ไม่มีกรุณามุทิตา มีวิรตีแน่นอน
เอวังตาวะ กุสะละจิตตะสัมปะยุตตะ เจสิกา เวทิตัพพา .
นะ อย่างนี้ อ่านแล้วพอเข้าใจไหมครับ 1.45.58
เราก็ต้องมานั่งขีดเขียนหน่อยนะ อภิธรรม เนี่ยบางทีต้องเขียนนิดนึง.....
พอเข้าใจไหมครับ นะ ทำนองนี้ อันนี้เราก็ใส่จำนวน 1.48.27
ต่างๆมา นะ
ฉนั้น เวลาท่านอธิบายเจตสิก ท่านก็อธิบายเลียนแบบ หรือว่าอธิบาย มาจาก กามาวะจะระกุสลจิต ดวงที่ 1 ก่อน แล้วก็ไล่มาเรื่อยๆเลย นะอย่างนี้นะครับ ซึ่งก็เหมือนในพระไตรปิฎกเล่มที่ 34 ซึ่งก็อธิบายเรียงตามลำดับแบบนี้
เพียงแต่ว่าท่านแสดงเป็นหมวดธรรม ไม่ได้บอกจำนวนเจตสิก
บอกเป็นหมวดธรรมว่า มีหมวดธรรมธรรมอะไร ชื่ออะไร เกิดขึ้น มีจิตดวงนี้บ้าง อะไรประมาณนี้ นะ
อย่างเช่นถ้าเป็น กามาวะจะระกุศลจิตดวงที่ 1 เนี่ย มีเจตสิกหรือว่ามีสภาวะธรรม จิตกับเจตสิกที่ออกชื่อใน จิตตุปปาท นั้น 56 ชื่ออย่างที่ได้ให้ดูไปแล้ว
ถ้าเป็น มัคคะจิต ดวงที่ 1 เนี่ย จะมีเจตสิกที่ออกชื่อเนี่ย จำนวน 60 ชื่อ นะ
มีจิต และเจตสิก ที่ออกชื่อ จำนวน 60 ชื่อด้วยกัน เนี่ยพอเข้าใจไหม
ถ้าต้องการเห็นก็ไปอ่านเองก็แล้วกันน๊อ อย่างนี้นะครับ
ทีนี้เจตสิกจริงๆจำนวนเท่าไหร่อย่างไร ท่านก็อธิบาย
สรุปว่า ตอนนี้เราก็เรียนเรื่อง กุศลเจตสิก จบไปเรียบร้อยแล้ว
เดี๋ยวต่อไปท่านก็จะอธิบาย อกุศลเจตสิก อัพพะยะกะตะเจตะสิก เป็นวิปากเจตะสิก กิริยาเจตะสิก ก็ขยายไปเรื่อยอย่างนี้นะครับ
แต่ว่าโดยองค์รวมแล้วก็แบบที่ทุกท่านทราบนั่นแหละ
โดยองค์รวมนะ เจตสิกก็จะมีหลักๆโดยสภาวะนะถ้ายุบชื่อต่างๆลงมา แล้วก็จะเหลือ 52 เหมือนเดิม
เพียงแต่ว่าลำดับการแสดง ถ้าในบาลี ท่านจะแสดงเรียงแบบนี้
ทีนี้อาจารย์รุ่นหลังท่านเห็นว่าแบบนี้บางทีก็ยังดูยากอยู่ท่านก็เลยเอาไปจัดหมวดหมู่ใหม่เอาให้นักเรียนเรียนก่อนในเบื้องต้นแล้วค่อยมาค้นหาอรรถะต่อไป เป็น อภิธัมมัตถะสังคะหะ อันนี้คือ รุ่นหลังมากๆแล้ว เอามาจัดระบบใหม่ จัดให้เหมือนเรียนง่ายนะ ไม่รู้ว่าเรียนแล้วง่ายขึ้นหรือว่ายากขึ้นก็ไม่รู้เนอะ
คือเรียนเข้าใจอภิธรรมโดยอรรถะนั้นง่าย แต่ว่าพอมาเรียนพระไตรปิฎก อ้าว งงอีกแล้ว ไม่รู้อันไหนเป็นอันไหนงง เหมือนกันนะ
แต่ถ้าเรียนอย่างนี้ก็ เหมือนกับเรียนตัวพระไตรปิฎกเลย
เรียนอรรถกถาเลยเพียงแต่ ย่อหน่อย ประมาณนั้นนะครับ
อันนี้ก็ ท่านใดมีโอกาสก็ เรียนทั้งสองอย่างนั่นแหละ ถ้ามีอะไร เรียนหมดแหละดี แต่ว่าก็เอาตามสมควรนะ บางทียาก แต่ว่าเอาเพียงหอมปากหอมคอ
409 อนุโมทนาทุกท่านครับ
-------