วันนี้พี่หมอฝั่งธน..จะมาให้ความรู้ 
ปกป้องลูกรักจากไวรัส RSV ด้วยวัคซีนภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป
ไวรัส RSV คืออะไร ทำไมพ่อแม่ต้องใส่ใจ
ไวรัส RSV หรือ Respiratory Syncytial Virus คือไวรัสที่ทำให้เกิดการติดเชื้อทางเดินหายใจ
โดยเฉพาะในทารกและเด็กเล็ก มักระบาดในช่วงฤดูฝนและฤดูหนาว
เป็นไวรัสที่พ่อแม่หลายคนอาจยังไม่รู้จักดี แต่ในความเป็นจริงแล้ว RSV เป็นหนึ่งในสาเหตุหลักของการนอนโรงพยาบาลของทารก
โดยเฉพาะในเด็กอายุต่ำกว่า 1 ปี ไวรัส RSV ติดต่อได้ง่ายจากการไอ จาม หรือสัมผัสสิ่งของที่มีเชื้อ เช่น ของเล่น แก้วน้ำ มือผู้ป่วย
เชื้อสามารถอยู่บนพื้นผิวได้นานถึง 6 ชั่วโมง และอยู่ในอากาศได้ราว 30 นาที
แม้จะเป็นไวรัสที่มักหายได้เองในผู้ใหญ่หรือเด็กโต
แต่ในทารก โดยเฉพาะเด็กที่อายุน้อยกว่า 6 เดือน เชื้อ RSV อาจทำให้เกิดโรครุนแรง
เช่น
ปอดอักเสบ หรือ
หลอดลมฝอยอักเสบ (Bronchiolitis) ซึ่งเป็นภาวะที่อาจถึงขั้นต้องใช้เครื่องช่วยหายใจได้
อาการของการติดเชื้อ RSV ที่พ่อแม่ต้องเฝ้าระวัง
ช่วงเริ่มแรก อาการของ RSV อาจคล้ายกับไข้หวัดธรรมดา เช่น
มีไข้ ไอแห้ง น้ำมูกไหล เบื่ออาหาร
แต่ในทารกบางราย อาการอาจลุกลามภายใน 1-2 วัน กลายเป็นภาวะอักเสบของปอดและหลอดลมฝอย
ส่งผลให้เกิดอาการที่รุนแรงขึ้น ได้แก่ หายใจเร็ว หายใจลำบาก หรือมีเสียงหายใจครืดคราด
จมูกบาน หน้าอกบุ๋ม ตัวเขียวโดยเฉพาะริมฝีปากและปลายมือปลายเท้า
ซึม ไม่ยอมดูดนม บางรายมีอาการหยุดหายใจเป็นช่วงสั้น ๆ โดยเฉพาะในเด็กอายุต่ำกว่า 2 เดือน
ผู้ปกครองจึงควรหมั่นสังเกตอาการ และรีบนำลูกไปพบแพทย์หากมีอาการรุนแรงหรือผิดปกติ
ความเสี่ยงในทารกแรกเกิดและเด็กกลุ่มเปราะบาง
ทารกอายุน้อย โดยเฉพาะช่วง 0-6 เดือนแรก มีภูมิคุ้มกันตามธรรมชาติน้อย ยังไม่สามารถสร้างภูมิต้านทานได้ดี
ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อ RSV และมีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนสูงมากกว่าผู้ใหญ่หรือเด็กโต
กลุ่มเด็กที่มีความเสี่ยงสูง ได้แก่ ทารกคลอดก่อนกำหนด
เด็กที่มีโรคหัวใจพิการแต่กำเนิด เด็กที่มีโรคปอดเรื้อรัง หรือโรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง
เด็กที่อยู่ในสถานที่มีคนแออัด เช่น ศูนย์เด็กเล็ก หรือบ้านที่มีพี่น้องหลายคน
นอกจากนี้ ยังพบว่าเด็กที่เคยติดเชื้อ RSV แบบรุนแรงในวัยทารก
มีแนวโน้มที่จะเกิดปัญหาหอบหืดหรือโรคปอดเรื้อรังในวัยต่อมาได้
ป้องกันลูกรักอย่างไรให้พ้นภัย RSV
การป้องกัน RSV มีความสำคัญมาก เพราะยังไม่มี “ยารักษาเฉพาะ” สำหรับไวรัสนี้ในเด็กเล็ก
การดูแลจึงเน้นไปที่การประคับประคองและป้องกันไม่ให้ติดเชื้อ เช่น
หมั่นล้างมือก่อนจับเด็ก หลีกเลี่ยงการพาเด็กออกไปที่สาธารณะโดยไม่จำเป็น
อย่าให้ใครหอม จูบ หรือใกล้ชิดกับทารก หากมีอาการป่วย
ดูแลสุขอนามัยของของเล่น เสื้อผ้า ผ้าอ้อม และของใช้ต่าง ๆ
ให้นมแม่ซึ่งมีภูมิคุ้มกันธรรมชาติช่วยเสริมสร้างภูมิในร่างกาย
หลีกเลี่ยงควันบุหรี่และฝุ่น
อย่างไรก็ตาม แม้จะระมัดระวังแล้ว แต่ก็ไม่สามารถป้องกันได้ 100% โดยเฉพาะในช่วงที่ไวรัสระบาดหนัก
ดังนั้นอีกหนึ่งทางเลือกที่กำลังได้รับความนิยมและแนะนำโดยกุมารแพทย์คือ
การให้วัคซีนภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป
วัคซีนภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป ทางเลือกใหม่เพื่อปกป้องลูก
วัคซีนภูมิคุ้มกันสำเร็จรูปที่ใช้ป้องกัน RSV ปัจจุบันในประเทศไทยมีการใช้โมโนโคลนอลแอนติบอดี (Monoclonal Antibody)
ซึ่งเป็นแอนติบอดีชนิดพิเศษที่ผลิตขึ้นจากห้องปฏิบัติการทางชีววิทยา มีฤทธิ์เฉพาะเจาะจงในการต่อต้านเชื้อ RSV
แอนติบอดีนี้จะทำหน้าที่เสมือนภูมิคุ้มกันเฉพาะทาง เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะไปจับกับเชื้อไวรัส RSV
และทำให้เชื้อไม่สามารถเข้าไปทำลายเซลล์ในระบบหายใจได้ ช่วยป้องกันการติดเชื้อรุนแรง
ลดความเสี่ยงในการเข้าโรงพยาบาล และลดการใช้เครื่องช่วยหายใจ
ข้อดีของวัคซีนภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป
ให้ภูมิคุ้มกันได้ทันทีหลังฉีด ปกป้องลูกได้นาน 5-6 เดือน หรือครอบคลุมตลอดฤดูกาลระบาด
ปลอดภัย เหมาะกับทารกอายุน้อยและเด็กกลุ่มเสี่ยง
ลดโอกาสการเข้าโรงพยาบาลจาก RSV ได้มากถึง 70-80%
วัคซีนนี้ไม่ใช่ “วัคซีนแบบกระตุ้นภูมิ” ทั่วไป แต่เป็นภูมิคุ้มกันสำเร็จรูปที่ “ฉีดเพียงครั้งเดียว” ต่อฤดูกาล
และไม่ต้องรอให้ร่างกายสร้างภูมิเอง จึงเหมาะมากกับเด็กเล็กที่ยังไม่มีภูมิคุ้มกันเพียงพอ
คำแนะนำจากแพทย์และการเข้าถึงวัคซีน
องค์การอนามัยโลก (WHO) และสมาคมกุมารแพทย์หลายประเทศแนะนำให้พิจารณาให้วัคซีนภูมิคุ้มกันสำเร็จรูปแก่:
ทารกอายุไม่เกิน 1 ปี โดยเฉพาะที่เกิดในช่วงฤดูฝนหรือหนาว
เด็กที่คลอดก่อนกำหนด หรือมีโรคประจำตัว
ทารกที่ต้องเข้ารับการดูแลในสถานเลี้ยงเด็ก
วัคซีนนี้สามารถปรึกษารับบริการได้ในโรงพยาบาลที่มีแผนกกุมารเวช หรือโรงพยาบาลเอกชนชั้นนำ
โดยแพทย์จะประเมินความเหมาะสมตามสุขภาพของเด็กและช่วงอายุ
การตัดสินใจของพ่อแม่ในยุคไวรัสระบาด
ในโลกปัจจุบันที่โรคติดเชื้อทางเดินหายใจยังคงระบาดอยู่ตลอดทั้งปี
การเลือกป้องกันลูกรักตั้งแต่แรกคือการลงทุนที่คุ้มค่า
การให้วัคซีนภูมิคุ้มกันสำเร็จรูปเพื่อป้องกัน RSV จึงเป็นทางเลือกที่ควรพิจารณาอย่างจริงจัง
เพราะสุขภาพของลูกน้อย คือหัวใจสำคัญของทุกครอบครัว การปกป้องไว้ตั้งแต่วันนี้จะช่วยลดภาระทางใจ
ลดค่าใช้จ่ายในการรักษา และช่วยให้ลูกเติบโตได้อย่างแข็งแรง ปลอดภัย ห่างไกลโรค
ความรู้เพิ่มเติม
https://www.youtube.com/watch?v=4pnuoGz_8BM
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1119639650202556&set=a.638917698274756&type=3
ปกป้องลูกรักจากไวรัส RSV ด้วยวัคซีนภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป
ไวรัส RSV คืออะไร ทำไมพ่อแม่ต้องใส่ใจ
ไวรัส RSV หรือ Respiratory Syncytial Virus คือไวรัสที่ทำให้เกิดการติดเชื้อทางเดินหายใจ
โดยเฉพาะในทารกและเด็กเล็ก มักระบาดในช่วงฤดูฝนและฤดูหนาว
เป็นไวรัสที่พ่อแม่หลายคนอาจยังไม่รู้จักดี แต่ในความเป็นจริงแล้ว RSV เป็นหนึ่งในสาเหตุหลักของการนอนโรงพยาบาลของทารก
โดยเฉพาะในเด็กอายุต่ำกว่า 1 ปี ไวรัส RSV ติดต่อได้ง่ายจากการไอ จาม หรือสัมผัสสิ่งของที่มีเชื้อ เช่น ของเล่น แก้วน้ำ มือผู้ป่วย
เชื้อสามารถอยู่บนพื้นผิวได้นานถึง 6 ชั่วโมง และอยู่ในอากาศได้ราว 30 นาที
แม้จะเป็นไวรัสที่มักหายได้เองในผู้ใหญ่หรือเด็กโต
แต่ในทารก โดยเฉพาะเด็กที่อายุน้อยกว่า 6 เดือน เชื้อ RSV อาจทำให้เกิดโรครุนแรง
เช่น ปอดอักเสบ หรือ หลอดลมฝอยอักเสบ (Bronchiolitis) ซึ่งเป็นภาวะที่อาจถึงขั้นต้องใช้เครื่องช่วยหายใจได้
ช่วงเริ่มแรก อาการของ RSV อาจคล้ายกับไข้หวัดธรรมดา เช่น
มีไข้ ไอแห้ง น้ำมูกไหล เบื่ออาหาร
แต่ในทารกบางราย อาการอาจลุกลามภายใน 1-2 วัน กลายเป็นภาวะอักเสบของปอดและหลอดลมฝอย
ส่งผลให้เกิดอาการที่รุนแรงขึ้น ได้แก่ หายใจเร็ว หายใจลำบาก หรือมีเสียงหายใจครืดคราด
จมูกบาน หน้าอกบุ๋ม ตัวเขียวโดยเฉพาะริมฝีปากและปลายมือปลายเท้า
ซึม ไม่ยอมดูดนม บางรายมีอาการหยุดหายใจเป็นช่วงสั้น ๆ โดยเฉพาะในเด็กอายุต่ำกว่า 2 เดือน
ผู้ปกครองจึงควรหมั่นสังเกตอาการ และรีบนำลูกไปพบแพทย์หากมีอาการรุนแรงหรือผิดปกติ
ทารกอายุน้อย โดยเฉพาะช่วง 0-6 เดือนแรก มีภูมิคุ้มกันตามธรรมชาติน้อย ยังไม่สามารถสร้างภูมิต้านทานได้ดี
ทำให้เสี่ยงต่อการติดเชื้อ RSV และมีโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนสูงมากกว่าผู้ใหญ่หรือเด็กโต
กลุ่มเด็กที่มีความเสี่ยงสูง ได้แก่ ทารกคลอดก่อนกำหนด
เด็กที่มีโรคหัวใจพิการแต่กำเนิด เด็กที่มีโรคปอดเรื้อรัง หรือโรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง
เด็กที่อยู่ในสถานที่มีคนแออัด เช่น ศูนย์เด็กเล็ก หรือบ้านที่มีพี่น้องหลายคน
นอกจากนี้ ยังพบว่าเด็กที่เคยติดเชื้อ RSV แบบรุนแรงในวัยทารก
มีแนวโน้มที่จะเกิดปัญหาหอบหืดหรือโรคปอดเรื้อรังในวัยต่อมาได้
การป้องกัน RSV มีความสำคัญมาก เพราะยังไม่มี “ยารักษาเฉพาะ” สำหรับไวรัสนี้ในเด็กเล็ก
การดูแลจึงเน้นไปที่การประคับประคองและป้องกันไม่ให้ติดเชื้อ เช่น
หมั่นล้างมือก่อนจับเด็ก หลีกเลี่ยงการพาเด็กออกไปที่สาธารณะโดยไม่จำเป็น
อย่าให้ใครหอม จูบ หรือใกล้ชิดกับทารก หากมีอาการป่วย
ดูแลสุขอนามัยของของเล่น เสื้อผ้า ผ้าอ้อม และของใช้ต่าง ๆ
ให้นมแม่ซึ่งมีภูมิคุ้มกันธรรมชาติช่วยเสริมสร้างภูมิในร่างกาย
หลีกเลี่ยงควันบุหรี่และฝุ่น
อย่างไรก็ตาม แม้จะระมัดระวังแล้ว แต่ก็ไม่สามารถป้องกันได้ 100% โดยเฉพาะในช่วงที่ไวรัสระบาดหนัก
ดังนั้นอีกหนึ่งทางเลือกที่กำลังได้รับความนิยมและแนะนำโดยกุมารแพทย์คือ การให้วัคซีนภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป
วัคซีนภูมิคุ้มกันสำเร็จรูป ทางเลือกใหม่เพื่อปกป้องลูก
วัคซีนภูมิคุ้มกันสำเร็จรูปที่ใช้ป้องกัน RSV ปัจจุบันในประเทศไทยมีการใช้โมโนโคลนอลแอนติบอดี (Monoclonal Antibody)
ซึ่งเป็นแอนติบอดีชนิดพิเศษที่ผลิตขึ้นจากห้องปฏิบัติการทางชีววิทยา มีฤทธิ์เฉพาะเจาะจงในการต่อต้านเชื้อ RSV
แอนติบอดีนี้จะทำหน้าที่เสมือนภูมิคุ้มกันเฉพาะทาง เมื่อเข้าสู่ร่างกายจะไปจับกับเชื้อไวรัส RSV
และทำให้เชื้อไม่สามารถเข้าไปทำลายเซลล์ในระบบหายใจได้ ช่วยป้องกันการติดเชื้อรุนแรง
ลดความเสี่ยงในการเข้าโรงพยาบาล และลดการใช้เครื่องช่วยหายใจ
ให้ภูมิคุ้มกันได้ทันทีหลังฉีด ปกป้องลูกได้นาน 5-6 เดือน หรือครอบคลุมตลอดฤดูกาลระบาด
ปลอดภัย เหมาะกับทารกอายุน้อยและเด็กกลุ่มเสี่ยง
ลดโอกาสการเข้าโรงพยาบาลจาก RSV ได้มากถึง 70-80%
วัคซีนนี้ไม่ใช่ “วัคซีนแบบกระตุ้นภูมิ” ทั่วไป แต่เป็นภูมิคุ้มกันสำเร็จรูปที่ “ฉีดเพียงครั้งเดียว” ต่อฤดูกาล
และไม่ต้องรอให้ร่างกายสร้างภูมิเอง จึงเหมาะมากกับเด็กเล็กที่ยังไม่มีภูมิคุ้มกันเพียงพอ
องค์การอนามัยโลก (WHO) และสมาคมกุมารแพทย์หลายประเทศแนะนำให้พิจารณาให้วัคซีนภูมิคุ้มกันสำเร็จรูปแก่:
ทารกอายุไม่เกิน 1 ปี โดยเฉพาะที่เกิดในช่วงฤดูฝนหรือหนาว
เด็กที่คลอดก่อนกำหนด หรือมีโรคประจำตัว
ทารกที่ต้องเข้ารับการดูแลในสถานเลี้ยงเด็ก
วัคซีนนี้สามารถปรึกษารับบริการได้ในโรงพยาบาลที่มีแผนกกุมารเวช หรือโรงพยาบาลเอกชนชั้นนำ
โดยแพทย์จะประเมินความเหมาะสมตามสุขภาพของเด็กและช่วงอายุ
การตัดสินใจของพ่อแม่ในยุคไวรัสระบาด
ในโลกปัจจุบันที่โรคติดเชื้อทางเดินหายใจยังคงระบาดอยู่ตลอดทั้งปี
การเลือกป้องกันลูกรักตั้งแต่แรกคือการลงทุนที่คุ้มค่า
การให้วัคซีนภูมิคุ้มกันสำเร็จรูปเพื่อป้องกัน RSV จึงเป็นทางเลือกที่ควรพิจารณาอย่างจริงจัง
เพราะสุขภาพของลูกน้อย คือหัวใจสำคัญของทุกครอบครัว การปกป้องไว้ตั้งแต่วันนี้จะช่วยลดภาระทางใจ
ลดค่าใช้จ่ายในการรักษา และช่วยให้ลูกเติบโตได้อย่างแข็งแรง ปลอดภัย ห่างไกลโรค
ความรู้เพิ่มเติม
https://www.youtube.com/watch?v=4pnuoGz_8BM
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1119639650202556&set=a.638917698274756&type=3