ต้องปฏิบัติอย่างไรถึงจะเรียกว่าเป็นการพัฒนาจิต และทำอย่างไรถึงจะไม่ให้จิตไปยุ่งกับขันธ์ห้า

เรางมงายว่ามีตัวเราอยู่จริงๆ ทั้งที่มันไม่เคยมี กาย ใจ จิต ทั้งกระบิไม่ใช่ตัวตน ( ไม่ใช่ปฎิเสธการมีอยู่ของร่างกาย จิตใจ แต่ความรู้สึกเข้าไปยึดถือว่าเป็นตัวเราของเรามันไม่มี ) มันเป็นแค่รูปธรรม นามธรรม

อุบายในการรักษาอานาปานสติกรรมฐานไม่ให้เสื่อม หมายถึง วิธีดูแลการปฏิบัติไม่ให้สมาธิถดถอย ในการปฏิบัติอานาปานสติ ภิกษุหรือผู้ปฏิบัติควรหลีกเลี่ยงสิ่งที่ไม่เกื้อกูลต่อจิตใจเจ็ดประการ ได้แก่ ที่อยู่อาศัย

โอวาทธรรม หลวงตาพระมหาบัว ญาณสัมปันโน จิตที่บริสุทธิ์เต็มที่ ท่านเรียกว่าอมตจิต อมตธรรม หรืออมตมหานิพพานคือใจดวงนี้ ที่ไม่ตายนี้แล ถึงขั้นนี้แล้วไม่ตาย เรียกว่าเที่ยงโดยถ่ายเดียว อย่างท่านว่านิพพานเท