รัฐธรรมนูญ 2517 ผลพวงเหตุการณ์ 14 ตุลา

กระทู้สนทนา

^{หลังจากเหตุการณ์ 14 ตุลา จอมพลถนอม กิตติขจรก็ได้ลาออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรีและเดินทางออกนอกประเทศ ก็ได้มีการแต่งตั้งนายสัญญา ธรรมศักดิ์เป็นนายกรัฐมนตรี ต่อมาสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติซึ่งแต่งตั้งโดยจอมพลถนอม กิตติขจรได้ลาออกจากตำแหน่งตามเสียงเรียกร้องของกลุ่มนักศึกษาและประชาชนในขณะนั้น เพื่อเปิดทางให้มีการแต่งตั้งสมาชิกชุดใหม่ ซึ่งทำให้สมาชิกปัจจุบันเหลือเพียง 11 คน จึงต้องมีการสรรหาใหม่ จนกระทั่งวันที่ 10 ธันวาคม 2516 ก็ได้มีการแต่งตั้งสมัชชาแห่งชาติจำนวน 2,347 คน เพื่อให้สมาชิกสมัชชาแห่งชาติเลือกกันเองเหลือ 299 คนเพื่อเป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ อนึ่ง สมัชชาติแห่งชาติมีอีกชื่อหนึ่งคือสภาสนามม้า ต่อมา 23 ธันวาคม 2516 ก็ได้มีการแต่งตั้งสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติชุดใหม่ นับเป็นสภาบัญญัติแห่งชาติเพียงชุดเดียวที่ประชาชนมีส่วนร่วมในการคัดเลือก สภานิติบัญญัติแห่งชาติได้ทำหน้าที่ออกกฎหมาย ยึดทรัพย์จอมพลถนอมและร่างรัฐธรรมนูญจนเสร็จ จนประกาศใช้ในวันที่ 7 ตุลาคม 2517 จำนวนมาตรา 238 รัฐธรรมนูญฉบับนี้นับเป็นรัฐธรรมนูญที่มีความเป็นประชาธิปไตยมากที่สุดฉบับหนึ่ง โดยมีการบัญญัติสิทธิเสรีภาพของประชาชนมากยิ่งขึ้น การกระทำที่เป็นลักษณะล้มล้างรัฐธรรมนูญไม่สามารถนิรโทษกรรมได้ สมาชิกวุฒิสภามาจากการแต่งตั้งโดยพระมหากษัตริย์จำนวน 100 คนมีวาระ 6 ปีแต่หลังจากผ่านไปทุกๆ 3 ปีสมาชิกจำนวนครึ่งนึงต้องพ้นตำแหน่ง ประธานองคมนตรีเป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการ แต่ภายหลังก็มีการแก้ให้นายกรัฐมนตรีเป็นผู้รับสนองพระบรมราชโองการ และสมาชิกวุฒิสภายังสามารถเป็นสมาชิกพรรคการเมืองได้อีก สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรมีวาระ 4 ปี โดยต้องเป็นสมาชิกพรรคการเมือง นายกรัฐมนตรีต้องเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรและรัฐมนตรีจำนวนกึ่งหนึ่งต้องเป็นสมาชิกรัฐสภา ข้าราชการประจำไม่สามารถดำรงตำแหน่งทางการเมืองได้ซึ่งต่างจากรัฐธรรมนูญปี 2511 นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีต้องแถลงนโยบายต่อสภาผู้แทนราษฎร และต้องมีการลงมติไว้วางใจด้วย สมาชิกรัฐสภาและนายกรัฐมนตรีต้องแสดงทรัพย์สินต่อประธานรัฐสภา และที่สำคัญรัฐสภาสามารถให้พระราชธิดาเป็นกษัตริย์ได้ในกรณีที่ไม่มีพระราชโอรส แต่รัฐธรรมนูญฉบับนี้ก็ประกาศใช้ได้เพียง 2 ปีก็มีเหตุการณ์ 6 ตุลาซึ่งมีการสลายการชุมนุมนักศึกษา ในที่สุดพลเรือเอกสงัด ชลออยู่ได้ตัดสินใจทำการรัฐประหารฉีกรัฐธรรมนูญปี 2517 ยกเลิกพรรคการเมือง รวมระยะเวลาประกาศใช้ 2 ปี}