นิพพานมีอายตนะ มีธาตุ มีอารมณ์ มีขันธ์

สัมปชัญญะ คืออะไร                  เคยมีคนแนะนำว่า สัมปชัญญะมี 4  ผมก็ไม่เข้าใจ ต่อมาไปอ่าน พบว่า ในอรรถกถา ได้อธิ

 จิตเดิมไม่มีเจตสิก มันเป็นธาตุรู้ จิตเคลื่อนคือจิตไปมึเจตสิก ดังนั้นเจตสิกจึงเป็นสิ่งภายนอกของจิต ขันธ์5 เป็นกริยาของจิต คืออาการที่แสดงในจิต ถ้าสามารถสกัดเอาสิ่งภายนอกออกได้ จิตก็กลับ

ปุจฉา:นิพพานเป็นอัตตา หรือ อนัตตา วิสัชนา:บนนิพพานไม่มีเวทนาขันธ์(ความรู้สึก) จึงเกิดความรู้สึกว่ามีตัวตน หรือไม่มีตัวตนไม่ได้ นิพพานจึงไม่เป็นทั้งอัตตา และอนัตตา

รูปขันธ์ จัดเข้าในรูป รูปขันธ์หมายถึงร่างกายสิ่งมีชีวิต รูปขันธ์เป็นที่ตั้งของจิต รูป หมายถึง สิ่งที่ไม่ใช่คน สัตว์ สิ่งของ ไม่มีสภาพรู้ รูปเกิดที่จิต รูป จิต เจตสิค นิพพาน หมายถึง รูปที่เกิดท