การกินยาในผู้สูงอายุ... เรื่องที่ไม่ควรมองข้าม
การกินยาดูเหมือนจะเป็นเรื่องธรรมดาในชีวิตประจำวันสำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัวแต่ในผู้สูงอายุหลายท่านยังไม่เข้าใจ หรือมีพฤติกรรมการกินยาที่ไม่ถูกต้อง และปัญหานี้กลายเป็นเรื่องน่าห่วงมากขึ้น เมื่อผู้สูงอายุมีโรคประจำตัวและต้องอยู่กับการกินยาไปตลอดชีวิต เพราะเมื่ออายุมากขึ้นโรคภัยไข้เจ็บเริ่มมาเยือน ทั้งไขมัน ความดันโลหิต เบาหวาน และอีกสารพัดโรค เมื่อเป็นแล้วก็ต้องรักษา ยาจึงเปรียบเสมือนสิ่งที่ขาดไม่ได้ หากลืมกินยา กินยาไม่ถูกเวลาโรคที่เป็นอาจไม่หาย ซ้ำร้ายโรคใหม่อาจมาเยือนได้อีกนะครับ...
เพราะความเสื่อมที่เพิ่มขึ้นเรื่อย ทำให้เรื่องการกินยาของผู้สูงอายุจึงกลายเป็นเรื่องธรรมดาที่ไม่ควรมองข้าม และต้องให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก ปัญหาการกินยาในผู้สูงอายุที่มักพบ คือ
1. ลืมกินยา เรื่องนี้เป็นเรื่องใหญ่โดยเฉพาะคนที่ป่วยเป็นโรคเรื้อรัง ต้องกินยาเป็นประจำ และมียาหลายชนิดที่ต้องกินในแต่ละมื้อ ขณะที่ความจำเริ่มลดลง พฤติกรรมลืมกินยาจึงเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้บ่อย
2. ซื้อยามากินเอง ผู้สูงอายุบางคนชอบซื้อยามากินเองตามคำแนะนำของคนใกล้ตัว ทั้งยาชุดและยาสมุนไพรที่ไม่ได้รับรองมาตรฐาน ซึ่งส่วนใหญ่มีสารสเตียรอยด์ เมื่อกินไประยะแรกอาการอาจดีขึ้น แต่จะส่งผลเสียในระยะยาว ทั้งกระดูกพรุน ความโลหิตสูง และอาจเกิดไตวายได้
3. กินยาไม่ตรงเวลา ซึ่งการกินยาแต่ละชนิดมีหลักการกินที่ต่างกัน เช่น ยาก่อนอาหารควรกินก่อน 0.5–1 ชม. เพื่อให้ยาดูดซึมได้ดี หรือยาหลังอาหาร ควรกินหลังอาหาร 15–30 นาที หรือยาที่กินหลังอาหารทันที เป็นยาที่ระคายเคืองต่อกระเพาะ ถ้ากินในช่วงท้องว่าง อาจเป็นแผลในกระเพาะได้
4. เก็บรักษายาไม่ถูกต้อง บางครั้งผู้สูงอายุไม่รู้ว่ายาประเภทไหนควรเก็บให้พ้นแสง ยาประเภทไหนควรเก็บที่อุณหภูมิห้องหรือในตู้เย็น หรือไม่ควรแกะยาออกจากห่อฟรอยด์มาเตรียมไว้ข้างนอกเป็นจำนวนมาก เพราะอาจทำให้ยาเสื่อมคุณภาพได้ อาจเกิดจากการไม่ได้อ่านคำแนะนำที่ซองยา ตัวหนังสือมีขนาดเล็กจนมองไม่เห็น หรือเภสัชกรให้คำแนะนำการใช้ยาขณะที่รับยา แต่เมื่อกลับมาถึงบ้านแล้วอาจจำไม่ได้
สำหรับยาที่บรรจุในห่อฟรอยด์ ขอฝากลูกหลาน ช่วยดูให้ด้วยนะครับ เพราะมีคนไข้สูงอายุ มาพบแพทย์ด้วยอาการระคายคอ กลืนน้ำลายเหมือนมีอะไรติดคอ ตรวจแล้วพบว่ามีเศษฟรอยด์ชิ้นเล็กๆ เวลาแกะยาแล้วติดมากับเม็ดยาซึ่งผู้สูงอายุมองไม่เห็น กินแล้วไปติดค้างอยู่ทำให้เกิดการอักเสบ ระคายเคืองในคอ หรือหลอดอาหาร
ซึ่งปัญหาเหล่านี้ คนในครอบครัว ลูกหลาน ควรให้ความสำคัญและดูแลใส่ใจเป็นพิเศษ เพื่อให้ผู้สูงอายุในบ้านของเรากินยาได้ถูกต้อง ซึ่งจะทำให้การรักษามีประสิทธิภาพ ไม่ต้องใช้ยามากเกินความจำเป็น ไม่ต้องกินยาซ้ำซ้อน ไม่เสี่ยงต่อการเกิดโรคใหม่ที่มีผลมาจากการใช้ยา ลดค่าใช้จ่ายในการรักษาและสิ่งสำคัญที่สุดคือ ผู้สูงอายุมีอายุยืนยาวอยู่กับลูกหลานไปได้นานๆ นั่นเองครับ
เรื่องธรรมดา..ยากับผู้สูงอายุ
การกินยาดูเหมือนจะเป็นเรื่องธรรมดาในชีวิตประจำวันสำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัวแต่ในผู้สูงอายุหลายท่านยังไม่เข้าใจ หรือมีพฤติกรรมการกินยาที่ไม่ถูกต้อง และปัญหานี้กลายเป็นเรื่องน่าห่วงมากขึ้น เมื่อผู้สูงอายุมีโรคประจำตัวและต้องอยู่กับการกินยาไปตลอดชีวิต เพราะเมื่ออายุมากขึ้นโรคภัยไข้เจ็บเริ่มมาเยือน ทั้งไขมัน ความดันโลหิต เบาหวาน และอีกสารพัดโรค เมื่อเป็นแล้วก็ต้องรักษา ยาจึงเปรียบเสมือนสิ่งที่ขาดไม่ได้ หากลืมกินยา กินยาไม่ถูกเวลาโรคที่เป็นอาจไม่หาย ซ้ำร้ายโรคใหม่อาจมาเยือนได้อีกนะครับ...
เพราะความเสื่อมที่เพิ่มขึ้นเรื่อย ทำให้เรื่องการกินยาของผู้สูงอายุจึงกลายเป็นเรื่องธรรมดาที่ไม่ควรมองข้าม และต้องให้ความสำคัญเป็นอย่างมาก ปัญหาการกินยาในผู้สูงอายุที่มักพบ คือ
1. ลืมกินยา เรื่องนี้เป็นเรื่องใหญ่โดยเฉพาะคนที่ป่วยเป็นโรคเรื้อรัง ต้องกินยาเป็นประจำ และมียาหลายชนิดที่ต้องกินในแต่ละมื้อ ขณะที่ความจำเริ่มลดลง พฤติกรรมลืมกินยาจึงเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้บ่อย
2. ซื้อยามากินเอง ผู้สูงอายุบางคนชอบซื้อยามากินเองตามคำแนะนำของคนใกล้ตัว ทั้งยาชุดและยาสมุนไพรที่ไม่ได้รับรองมาตรฐาน ซึ่งส่วนใหญ่มีสารสเตียรอยด์ เมื่อกินไประยะแรกอาการอาจดีขึ้น แต่จะส่งผลเสียในระยะยาว ทั้งกระดูกพรุน ความโลหิตสูง และอาจเกิดไตวายได้
3. กินยาไม่ตรงเวลา ซึ่งการกินยาแต่ละชนิดมีหลักการกินที่ต่างกัน เช่น ยาก่อนอาหารควรกินก่อน 0.5–1 ชม. เพื่อให้ยาดูดซึมได้ดี หรือยาหลังอาหาร ควรกินหลังอาหาร 15–30 นาที หรือยาที่กินหลังอาหารทันที เป็นยาที่ระคายเคืองต่อกระเพาะ ถ้ากินในช่วงท้องว่าง อาจเป็นแผลในกระเพาะได้
4. เก็บรักษายาไม่ถูกต้อง บางครั้งผู้สูงอายุไม่รู้ว่ายาประเภทไหนควรเก็บให้พ้นแสง ยาประเภทไหนควรเก็บที่อุณหภูมิห้องหรือในตู้เย็น หรือไม่ควรแกะยาออกจากห่อฟรอยด์มาเตรียมไว้ข้างนอกเป็นจำนวนมาก เพราะอาจทำให้ยาเสื่อมคุณภาพได้ อาจเกิดจากการไม่ได้อ่านคำแนะนำที่ซองยา ตัวหนังสือมีขนาดเล็กจนมองไม่เห็น หรือเภสัชกรให้คำแนะนำการใช้ยาขณะที่รับยา แต่เมื่อกลับมาถึงบ้านแล้วอาจจำไม่ได้
สำหรับยาที่บรรจุในห่อฟรอยด์ ขอฝากลูกหลาน ช่วยดูให้ด้วยนะครับ เพราะมีคนไข้สูงอายุ มาพบแพทย์ด้วยอาการระคายคอ กลืนน้ำลายเหมือนมีอะไรติดคอ ตรวจแล้วพบว่ามีเศษฟรอยด์ชิ้นเล็กๆ เวลาแกะยาแล้วติดมากับเม็ดยาซึ่งผู้สูงอายุมองไม่เห็น กินแล้วไปติดค้างอยู่ทำให้เกิดการอักเสบ ระคายเคืองในคอ หรือหลอดอาหาร
ซึ่งปัญหาเหล่านี้ คนในครอบครัว ลูกหลาน ควรให้ความสำคัญและดูแลใส่ใจเป็นพิเศษ เพื่อให้ผู้สูงอายุในบ้านของเรากินยาได้ถูกต้อง ซึ่งจะทำให้การรักษามีประสิทธิภาพ ไม่ต้องใช้ยามากเกินความจำเป็น ไม่ต้องกินยาซ้ำซ้อน ไม่เสี่ยงต่อการเกิดโรคใหม่ที่มีผลมาจากการใช้ยา ลดค่าใช้จ่ายในการรักษาและสิ่งสำคัญที่สุดคือ ผู้สูงอายุมีอายุยืนยาวอยู่กับลูกหลานไปได้นานๆ นั่นเองครับ