สุดยอดความคิดเห็น
ความคิดเห็นที่ 5

ผมเคยเขียนเรื่องมเหสีของสมเด็จพระนเรศวรไว้ ลองอ่านดูนะครับ
ในคำให้การขุนหลวงหาวัด(เอกสารจากปากคำเชลยไทยสมัยเสียกรุงครั้งที่ ๒) กล่าวว่าเมื่อสมเด็จพระนเรศวรทางฝ่ายในจัดพระมเหสีชื่อพระมณีรัตนาถวาย
‘ส่วนพระนเรศวรนั้น ก็เข้าไปยังกรุงศรีอยุธยา ก็เสด็จเข้าสู่พระราชฐานอันอัครเสนาบดีและมหาปุโรหิตทั้งปวง จึงทำการปราบดาภิเษกแล้วเชื้อเชิญให้เสวยราชสมบัติ จึงถวายอาณาจักรเวนพิภพแล้วจึงถวายเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์ทั้ง ๕ และเครื่องมหาพิไชยสงครามทั้ง ๕ ทั้งเครื่องราชูปโภคทั้งปวงอันครบครัน แล้วจึงถวายพระนามใส่ในพระสุพรรณบัตรสมญา แล้วฝ่ายในกรมจึงถวายพระมเหษีพระนามชื่อพระมณีรัตนา และถวายพระสนมกำนัลทั้งสิ้น แล้วครอบครองราชสมบัติเมื่อจุลศักราช ๙๕๒ ปีขาล’
จากเนื้อความดูแล้ว ‘พระมณีรัตนา’ คงจะเป็นพระอัครมเหสี แต่คำให้การเหล่านี้เขียนห่างจากเวลามาก หลายเรื่องเองเหมือนเป็นเรื่องเล่ามากกว่า และบางเรื่องทั้งชื่อและเหตุการณ์ก็คลาดเคลื่อนจากหลักฐานร่วมสมัย พระนาม 'พระมณีรัตนา' อาจจะไม่ถูกต้องก็ได้
มักสันนิษฐานว่าเป็นองค์เดียวกับ ‘เจ้าขรัวมณีจันทร์’ ซึ่งปรากฏในเอกสาร Historical Account of King Prasat Thong ฉบับแปลภาษาอังกฤษของเยเรเมียส ฟาน ฟลีต(Jeremias Van Vliet) กล่าวถึง widow(หม้าย)ของ Black king(พระองค์ดำ) นามว่า Zian Croa Mady Jan ซึ่งคนไทยแปลเป็น 'เจ้าขรัวมณีจันทร์' มีประวัติคือช่วยขอพระราชทานอภัยโทษพระหมื่นศรีสรรักษ์(พระเจ้าปราสาททอง)ที่ทำร้ายพระยาแรกนาต่อพระเจ้าทรงธรรม ด้วยชื่อที่มีคำว่า 'มณี' เหมือนกันเลยทำให้คนคิดว่าน่าจะเป็นองค์เดียวกับ 'พระมณีรัตนา'

แต่ความเป็นจริงแล้ว Zian Croa Mady Jan เป็นพระนามที่ผิดเพราะเกิดจากการแปลเอกสารของฟาน ฟลีตที่คลาดเคลื่อนตอนแปลภาษาดัตช์เป็นฝรั่งเศส ต่อมาแปลเป็นอังกฤษและไทยจึงผิดตามฝรั่งเศสทำให้ทั้งชื่อคนและเหตุการณ์คลาดเคลื่อนไป เช่นแปลชื่อ ‘พระองค์ศรี’ เป็น 'พระองค์ไล’ แล้วไปเข้าใจผิดว่า พระองค์ไลเป็นพระนามเดิมของพระเจ้าปราสาททองซึ่งผิด จริงๆเป็นการเรียกย่อจากพระนามตอนครองราชย์คือ 'พระองค์ศรีธรรมราชาธิราช' แต่คนในปัจจุบันก็ยังคงเข้าใจผิด ไปเรียกเป็น 'เจ้าไล' หรือแปลผิดจนระยะเวลาครองราชย์ของสมเด็จพระเอกาทศรถเพิ่มขึ้น ๑๐ ปี เป็นต้น
สำหรับ Zian Croa Mady Jan ต้นฉบับภาษาดัตช์เขียนว่า Tjan Croa Maha dijtian อ่านได้ประมาณว่า ‘เจ้าขรัวมหาดิจันทร์’ ซึ่งดูจากรูปคำไม่น่าจะแผลงเป็น ‘มณี’ ได้ เพราะคำว่า ‘มหา(Maha)’ นั้นชัดมาก เข้าใจว่าตอนแปล คำว่า ‘ha’ จะตกไป จาก Maha dijtian จึงกลายเป็น Ma ditian แล้วแปลเป็น Mady Jan
ดังนั้นชื่อ 'มณีจันทร์' ที่เรียกกันทุกวันนี้ เกิดจากการแปลที่ผิดพลาด ดังนั้นถ้าวิญญาณจริงๆมาเข้าร่าง คงไม่ใช้ชื่อนี้แน่นอนครับ
คำว่า widow บอกได้แค่ว่าเป็นหม้ายเท่านั้น อาจมีฐานะเป็นตั้งแต่ อัครมเหสี มเหสี สนม เจ้าจอม ก็ได้ แต่ดูจากคำว่า 'มหา' ในพระนาม เข้าในว่าน่าจะมีฐานะสูงพอสมควร และดูจากที่ทรงขอให้พระเจ้าทรงธรรม(เพราะฉบับภาษาฝรั่งเศสแปลผิดไปลดระยะเวลาการครองราชย์ของพระเจ้าทรงธรรมไป ๑๐ ปี เลยเข้าใจผิดว่ากษัตริย์องค์นี้คือพระเอกาทศรถ)ยกโทษให้พระเจ้าปราสาททองได้ก็เข้าใจว่าคงเป็นที่เคารพนับถืออยู่ในระดับหนึ่ง สันนิษฐานว่าอย่างน้อยคงเป็นมเหสีของสมเด็จพระนเรศวรเป็นอย่างต่ำ แต่จะเป็นองค์เดียวกับพระมณีรัตนาหรือไม่ ไม่มีหลักฐาน แต่สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นองค์เดียวกัน
ข้อมูลตามหลักฐานก็มีเท่านี้ นอกจากนี้ในหนังก็เป็นเรื่องแต่งทั้งหมดครับ

ผมเคยเขียนเรื่องมเหสีของสมเด็จพระนเรศวรไว้ ลองอ่านดูนะครับ
ในคำให้การขุนหลวงหาวัด(เอกสารจากปากคำเชลยไทยสมัยเสียกรุงครั้งที่ ๒) กล่าวว่าเมื่อสมเด็จพระนเรศวรทางฝ่ายในจัดพระมเหสีชื่อพระมณีรัตนาถวาย
‘ส่วนพระนเรศวรนั้น ก็เข้าไปยังกรุงศรีอยุธยา ก็เสด็จเข้าสู่พระราชฐานอันอัครเสนาบดีและมหาปุโรหิตทั้งปวง จึงทำการปราบดาภิเษกแล้วเชื้อเชิญให้เสวยราชสมบัติ จึงถวายอาณาจักรเวนพิภพแล้วจึงถวายเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์ทั้ง ๕ และเครื่องมหาพิไชยสงครามทั้ง ๕ ทั้งเครื่องราชูปโภคทั้งปวงอันครบครัน แล้วจึงถวายพระนามใส่ในพระสุพรรณบัตรสมญา แล้วฝ่ายในกรมจึงถวายพระมเหษีพระนามชื่อพระมณีรัตนา และถวายพระสนมกำนัลทั้งสิ้น แล้วครอบครองราชสมบัติเมื่อจุลศักราช ๙๕๒ ปีขาล’
จากเนื้อความดูแล้ว ‘พระมณีรัตนา’ คงจะเป็นพระอัครมเหสี แต่คำให้การเหล่านี้เขียนห่างจากเวลามาก หลายเรื่องเองเหมือนเป็นเรื่องเล่ามากกว่า และบางเรื่องทั้งชื่อและเหตุการณ์ก็คลาดเคลื่อนจากหลักฐานร่วมสมัย พระนาม 'พระมณีรัตนา' อาจจะไม่ถูกต้องก็ได้
มักสันนิษฐานว่าเป็นองค์เดียวกับ ‘เจ้าขรัวมณีจันทร์’ ซึ่งปรากฏในเอกสาร Historical Account of King Prasat Thong ฉบับแปลภาษาอังกฤษของเยเรเมียส ฟาน ฟลีต(Jeremias Van Vliet) กล่าวถึง widow(หม้าย)ของ Black king(พระองค์ดำ) นามว่า Zian Croa Mady Jan ซึ่งคนไทยแปลเป็น 'เจ้าขรัวมณีจันทร์' มีประวัติคือช่วยขอพระราชทานอภัยโทษพระหมื่นศรีสรรักษ์(พระเจ้าปราสาททอง)ที่ทำร้ายพระยาแรกนาต่อพระเจ้าทรงธรรม ด้วยชื่อที่มีคำว่า 'มณี' เหมือนกันเลยทำให้คนคิดว่าน่าจะเป็นองค์เดียวกับ 'พระมณีรัตนา'

แต่ความเป็นจริงแล้ว Zian Croa Mady Jan เป็นพระนามที่ผิดเพราะเกิดจากการแปลเอกสารของฟาน ฟลีตที่คลาดเคลื่อนตอนแปลภาษาดัตช์เป็นฝรั่งเศส ต่อมาแปลเป็นอังกฤษและไทยจึงผิดตามฝรั่งเศสทำให้ทั้งชื่อคนและเหตุการณ์คลาดเคลื่อนไป เช่นแปลชื่อ ‘พระองค์ศรี’ เป็น 'พระองค์ไล’ แล้วไปเข้าใจผิดว่า พระองค์ไลเป็นพระนามเดิมของพระเจ้าปราสาททองซึ่งผิด จริงๆเป็นการเรียกย่อจากพระนามตอนครองราชย์คือ 'พระองค์ศรีธรรมราชาธิราช' แต่คนในปัจจุบันก็ยังคงเข้าใจผิด ไปเรียกเป็น 'เจ้าไล' หรือแปลผิดจนระยะเวลาครองราชย์ของสมเด็จพระเอกาทศรถเพิ่มขึ้น ๑๐ ปี เป็นต้น
สำหรับ Zian Croa Mady Jan ต้นฉบับภาษาดัตช์เขียนว่า Tjan Croa Maha dijtian อ่านได้ประมาณว่า ‘เจ้าขรัวมหาดิจันทร์’ ซึ่งดูจากรูปคำไม่น่าจะแผลงเป็น ‘มณี’ ได้ เพราะคำว่า ‘มหา(Maha)’ นั้นชัดมาก เข้าใจว่าตอนแปล คำว่า ‘ha’ จะตกไป จาก Maha dijtian จึงกลายเป็น Ma ditian แล้วแปลเป็น Mady Jan
ดังนั้นชื่อ 'มณีจันทร์' ที่เรียกกันทุกวันนี้ เกิดจากการแปลที่ผิดพลาด ดังนั้นถ้าวิญญาณจริงๆมาเข้าร่าง คงไม่ใช้ชื่อนี้แน่นอนครับ
คำว่า widow บอกได้แค่ว่าเป็นหม้ายเท่านั้น อาจมีฐานะเป็นตั้งแต่ อัครมเหสี มเหสี สนม เจ้าจอม ก็ได้ แต่ดูจากคำว่า 'มหา' ในพระนาม เข้าในว่าน่าจะมีฐานะสูงพอสมควร และดูจากที่ทรงขอให้พระเจ้าทรงธรรม(เพราะฉบับภาษาฝรั่งเศสแปลผิดไปลดระยะเวลาการครองราชย์ของพระเจ้าทรงธรรมไป ๑๐ ปี เลยเข้าใจผิดว่ากษัตริย์องค์นี้คือพระเอกาทศรถ)ยกโทษให้พระเจ้าปราสาททองได้ก็เข้าใจว่าคงเป็นที่เคารพนับถืออยู่ในระดับหนึ่ง สันนิษฐานว่าอย่างน้อยคงเป็นมเหสีของสมเด็จพระนเรศวรเป็นอย่างต่ำ แต่จะเป็นองค์เดียวกับพระมณีรัตนาหรือไม่ ไม่มีหลักฐาน แต่สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นองค์เดียวกัน
ข้อมูลตามหลักฐานก็มีเท่านี้ นอกจากนี้ในหนังก็เป็นเรื่องแต่งทั้งหมดครับ
แสดงความคิดเห็น
มณีจันทร์ (พระนเรศ) เป็นตัวละครที่ท่านมุ้ยแต่งขึ้นใช่ไหม?คะ รบกวนขอแบบละเอียดหน่อยค่ะ
โดยส่วนตัวไม่เชื่อนะคะ แต่ไม่มีหลักฐานก็เลยพูดอะไรไม่ได้ค่ะ