สวัสดีครับทุกคน! 😊
ยินดีด้วยนะครับ พรุ่งนี้ก็เป็นวันพักผ่อนของใครหลายคนแล้ว หลังจากที่เหนื่อยล้าจากการทำงาน การพูดคุย หรือการใช้ชีวิตในสังคมมาทั้งสัปดาห์ เดี๋ยวเราได้พักสักนิดก็คงจะดีขึ้นเองครับ เพื่อนๆ มีแพลนจะไปเที่ยวไหนกันบ้างครับวันหยุดนี้? ส่วนตัวผมที่หลงใหลในกลิ่นอายและบรรยากาศของร้านกาแฟ ก็คงต้องขอไปใช้เวลาอยู่ตรงนั้นทั้งวันเลยครับ ☕
เพื่อนๆ มีหนังสือเล่มโปรดของตัวเองไหมครับ? สมัยเรียนผมเป็นคนชอบอ่านหนังสือเอามากๆ จนช่วงมหาวิทยาลัย ผมได้รู้จักกับหนังสือเล่มหนึ่งที่เปลี่ยนมุมมองไปตลอดกาล นั่นคือ "1984" ของ George Orwell ครับ หนังสือเล่มนี้เล่าเรื่องของสังคมที่ "ความเป็นส่วนตัว" แทบไม่เคยมีอยู่จริงเลย ผมเลยอยากจะนำแนวคิดสำคัญจากหนังสือเล่มนี้ มาชวนเพื่อนๆ ลองขบคิดกับโลกที่เรากำลังใช้ชีวิตอยู่ทุกวันนี้ครับ เผื่อจะได้พักสมองจากหน้าจอคอมพิวเตอร์บ้าง 😉
ลองนึกภาพดูนะครับ เวลาเราคุยกับใครสักคน เข้าห้องน้ำเพื่อทำธุระส่วนตัว ส่งรูปส่วนตัวให้เพื่อน กรอกใบสมัครงาน หรือแม้แต่โอนเงินทำธุรกรรมต่างๆ ปกติแล้วเราจะคิดว่ามีแค่เรา (ผู้ส่งสาร) กับอีกฝ่ายหนึ่ง (ผู้รับสาร) เท่านั้นที่รู้เรื่องราวเหล่านั้น แต่ถ้าความจริงมันไม่ใช่แบบนั้นล่ะครับ? เพื่อนๆ จะมั่นใจได้แค่ไหนว่าทุกสิ่งที่เราส่งออกไป พูดออกไป แสดงออกไป หรือแม้แต่ที่เรากำลังคิดอยู่นั้น สามารถถูกตรวจสอบและจับตามองได้ตลอดเวลา เหมือนกับในหนังสือที่แม้แต่ผู้ชายกับผู้หญิงที่ยืนคุยกันสองต่อสองก็อาจจะถูกนำไปสอบปากคำได้ พอเรามองย้อนกลับมาในโลกที่เราอยู่ตอนนี้ ผมคิดว่าเรื่องราวในหนังสือกับชีวิตประจำวันของเรากำลังเดินทางมาบรรจบกันมากขึ้นเรื่อยๆ ทุกวันเลยครับ
ทุกวันนี้เราใช้โทรศัพท์มือถือเป็นเครื่องมือสื่อสารหลักใช่ไหมครับ? เราแชทหาคนนั้น โทรหาคนนี้ โอนเงินให้คนนั้น โพสต์แสดงความคิดเห็นต่างๆ สิ่งที่เราทำบนโลกออนไลน์ล้วนผ่าน "ตัวกลาง" ทั้งสิ้น นั่นหมายความว่าผู้ที่มีอำนาจจะสามารถตรวจสอบทุกการเคลื่อนไหวของเราได้ ว่าเราทำอะไร รู้สึกอย่างไร เป็นคนแบบไหน พวกเขาสามารถตรวจสอบและวิเคราะห์ข้อมูลเหล่านี้ได้หมดเลยครับ เพื่อนๆ อาจจะมองว่าก็ไม่ได้เป็นปัญหาอะไรใช่ไหมครับ ผมเองก็คิดเช่นนั้น เราไม่ได้ทำอะไรผิด เราแค่ใช้เครื่องมือเหล่านี้เพื่อสื่อสารในชีวิตประจำวันเท่านั้น ถูกต้องครับ! แต่ลองจินตนาการดูสิครับว่า ถ้าเราต้องส่งข้อมูลส่วนตัวบางอย่างที่สำคัญไปยังปลายทาง แล้วมี "มือที่สาม" ที่สามารถเข้ามาดูและตรวจสอบข้อมูลเหล่านั้นได้ เพื่อนๆ อาจจะเริ่มรู้สึกไม่พอใจขึ้นมานิดๆ แล้วใช่ไหมครับว่า "ทำไมเขาต้องมาตรวจดูเราด้วยนะ เราจะซื้ออะไร จะส่งอะไรมันก็เรื่องของเรา" หรือถ้าเราส่งภาพส่วนตัวมากๆ ไปให้ใคร แล้วมีคนอื่นเข้ามาดูได้ เพื่อนๆ ยิ่งคงไม่อยากให้ใครรับรู้เลยใช่ไหมครับ
นี่แค่ส่วนหนึ่งนะครับ ยังไม่รวมถึงข้อมูลต่างๆ ที่เราดูนั่นดูนี่ แล้วถูกเจ้าของตัวกลางเหล่านี้เก็บไปใช้ประโยชน์อีกมากมาย มันอาจจะเป็นเรื่องที่ใครหลายคนยังไม่ได้ใส่ใจมากนัก เพราะยังไม่ได้ส่งผลกระทบโดยตรงกับเราเท่าไหร่ แต่ถ้าเมื่อใดที่ทุกๆ การกระทำของเราถูกจับตามองเหมือนหัวหน้าที่คอยจะจับผิดเราเวลาทำงานแล้วนั้น เราจะเริ่มรู้สึกกันมากขึ้นว่ากำลังถูกคุกคามความเป็นส่วนตัวในชีวิตประจำวันของเราอยู่ครับ
คำถามชวนคิด:
1. ในมุมมองของเพื่อนๆ คิดว่า "ความเป็นส่วนตัว" ในโลกยุคดิจิทัลทุกวันนี้ ยังคงเป็นสิ่งที่เราสามารถครอบครองได้อย่างสมบูรณ์หรือไม่ และเราควรจะปกป้องมันอย่างไร?
2. เราจะสามารถใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีได้อย่างเต็มที่ โดยไม่รู้สึกว่ากำลังถูกจับตามองหรือละเมิดความเป็นส่วนตัวได้หรือไม่ และอะไรคือเส้นแบ่งที่เหมาะสมสำหรับเรื่องนี้?
ความเป็นส่วนตัว ที่ ไม่ค่อยส่วนตัว
ยินดีด้วยนะครับ พรุ่งนี้ก็เป็นวันพักผ่อนของใครหลายคนแล้ว หลังจากที่เหนื่อยล้าจากการทำงาน การพูดคุย หรือการใช้ชีวิตในสังคมมาทั้งสัปดาห์ เดี๋ยวเราได้พักสักนิดก็คงจะดีขึ้นเองครับ เพื่อนๆ มีแพลนจะไปเที่ยวไหนกันบ้างครับวันหยุดนี้? ส่วนตัวผมที่หลงใหลในกลิ่นอายและบรรยากาศของร้านกาแฟ ก็คงต้องขอไปใช้เวลาอยู่ตรงนั้นทั้งวันเลยครับ ☕
เพื่อนๆ มีหนังสือเล่มโปรดของตัวเองไหมครับ? สมัยเรียนผมเป็นคนชอบอ่านหนังสือเอามากๆ จนช่วงมหาวิทยาลัย ผมได้รู้จักกับหนังสือเล่มหนึ่งที่เปลี่ยนมุมมองไปตลอดกาล นั่นคือ "1984" ของ George Orwell ครับ หนังสือเล่มนี้เล่าเรื่องของสังคมที่ "ความเป็นส่วนตัว" แทบไม่เคยมีอยู่จริงเลย ผมเลยอยากจะนำแนวคิดสำคัญจากหนังสือเล่มนี้ มาชวนเพื่อนๆ ลองขบคิดกับโลกที่เรากำลังใช้ชีวิตอยู่ทุกวันนี้ครับ เผื่อจะได้พักสมองจากหน้าจอคอมพิวเตอร์บ้าง 😉
ลองนึกภาพดูนะครับ เวลาเราคุยกับใครสักคน เข้าห้องน้ำเพื่อทำธุระส่วนตัว ส่งรูปส่วนตัวให้เพื่อน กรอกใบสมัครงาน หรือแม้แต่โอนเงินทำธุรกรรมต่างๆ ปกติแล้วเราจะคิดว่ามีแค่เรา (ผู้ส่งสาร) กับอีกฝ่ายหนึ่ง (ผู้รับสาร) เท่านั้นที่รู้เรื่องราวเหล่านั้น แต่ถ้าความจริงมันไม่ใช่แบบนั้นล่ะครับ? เพื่อนๆ จะมั่นใจได้แค่ไหนว่าทุกสิ่งที่เราส่งออกไป พูดออกไป แสดงออกไป หรือแม้แต่ที่เรากำลังคิดอยู่นั้น สามารถถูกตรวจสอบและจับตามองได้ตลอดเวลา เหมือนกับในหนังสือที่แม้แต่ผู้ชายกับผู้หญิงที่ยืนคุยกันสองต่อสองก็อาจจะถูกนำไปสอบปากคำได้ พอเรามองย้อนกลับมาในโลกที่เราอยู่ตอนนี้ ผมคิดว่าเรื่องราวในหนังสือกับชีวิตประจำวันของเรากำลังเดินทางมาบรรจบกันมากขึ้นเรื่อยๆ ทุกวันเลยครับ
ทุกวันนี้เราใช้โทรศัพท์มือถือเป็นเครื่องมือสื่อสารหลักใช่ไหมครับ? เราแชทหาคนนั้น โทรหาคนนี้ โอนเงินให้คนนั้น โพสต์แสดงความคิดเห็นต่างๆ สิ่งที่เราทำบนโลกออนไลน์ล้วนผ่าน "ตัวกลาง" ทั้งสิ้น นั่นหมายความว่าผู้ที่มีอำนาจจะสามารถตรวจสอบทุกการเคลื่อนไหวของเราได้ ว่าเราทำอะไร รู้สึกอย่างไร เป็นคนแบบไหน พวกเขาสามารถตรวจสอบและวิเคราะห์ข้อมูลเหล่านี้ได้หมดเลยครับ เพื่อนๆ อาจจะมองว่าก็ไม่ได้เป็นปัญหาอะไรใช่ไหมครับ ผมเองก็คิดเช่นนั้น เราไม่ได้ทำอะไรผิด เราแค่ใช้เครื่องมือเหล่านี้เพื่อสื่อสารในชีวิตประจำวันเท่านั้น ถูกต้องครับ! แต่ลองจินตนาการดูสิครับว่า ถ้าเราต้องส่งข้อมูลส่วนตัวบางอย่างที่สำคัญไปยังปลายทาง แล้วมี "มือที่สาม" ที่สามารถเข้ามาดูและตรวจสอบข้อมูลเหล่านั้นได้ เพื่อนๆ อาจจะเริ่มรู้สึกไม่พอใจขึ้นมานิดๆ แล้วใช่ไหมครับว่า "ทำไมเขาต้องมาตรวจดูเราด้วยนะ เราจะซื้ออะไร จะส่งอะไรมันก็เรื่องของเรา" หรือถ้าเราส่งภาพส่วนตัวมากๆ ไปให้ใคร แล้วมีคนอื่นเข้ามาดูได้ เพื่อนๆ ยิ่งคงไม่อยากให้ใครรับรู้เลยใช่ไหมครับ
นี่แค่ส่วนหนึ่งนะครับ ยังไม่รวมถึงข้อมูลต่างๆ ที่เราดูนั่นดูนี่ แล้วถูกเจ้าของตัวกลางเหล่านี้เก็บไปใช้ประโยชน์อีกมากมาย มันอาจจะเป็นเรื่องที่ใครหลายคนยังไม่ได้ใส่ใจมากนัก เพราะยังไม่ได้ส่งผลกระทบโดยตรงกับเราเท่าไหร่ แต่ถ้าเมื่อใดที่ทุกๆ การกระทำของเราถูกจับตามองเหมือนหัวหน้าที่คอยจะจับผิดเราเวลาทำงานแล้วนั้น เราจะเริ่มรู้สึกกันมากขึ้นว่ากำลังถูกคุกคามความเป็นส่วนตัวในชีวิตประจำวันของเราอยู่ครับ
คำถามชวนคิด:
1. ในมุมมองของเพื่อนๆ คิดว่า "ความเป็นส่วนตัว" ในโลกยุคดิจิทัลทุกวันนี้ ยังคงเป็นสิ่งที่เราสามารถครอบครองได้อย่างสมบูรณ์หรือไม่ และเราควรจะปกป้องมันอย่างไร?
2. เราจะสามารถใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีได้อย่างเต็มที่ โดยไม่รู้สึกว่ากำลังถูกจับตามองหรือละเมิดความเป็นส่วนตัวได้หรือไม่ และอะไรคือเส้นแบ่งที่เหมาะสมสำหรับเรื่องนี้?