วันนี้พี่หมอจะมาให้ความรู้..
โภชนาการกับผู้ป่วยมะเร็ง: อาหารที่ดีคือพลังในการต่อสู้โรค
การรักษาโรคมะเร็งในปัจจุบันก้าวหน้าไปมาก มีทั้งยาและเทคโนโลยีใหม่ ๆ เข้ามามากมาย
แต่ภาวะของการขาดอาหารจากโรคมะเร็งหรือผลข้างเคียงจากการรักษา ก็ยังเป็นปัญหาสำคัญของผู้ป่วยมะเร็ง
ซึ่ง ผลข้างเคียงของการรักษามะเร็งที่เกิดขึ้นจะมีผลต่อการรับประทานอาหาร และภาวะโภชนาการของผู้ป่วย
ความอยากอาหารลดลง
น้ำหนักเปลี่ยนแปลงไป
แผลในช่องปาก
การรับรสและกลิ่นเปลี่ยนไป
คลื่นไส้ /อาเจียน
ท้องเสีย
ท้องผูก
อาการอ่อนเพลีย หรือซึมเศร้า
ปากแห้ง คอแห้ง
โภชนาการเป็นส่วนสำคัญในการรักษาการรับประทานอาหารที่ดี และครบถ้วนก่อนการรักษา ระหว่างการรักษา
และหลังการรักษาจะช่วยให้ร่างกายแข็งแรงและดีขึ้น
อาหารแนะนำ สำหรับผู้ป่วยมะเร็ง
อาหารประเภทข้าวแป้ง : ข้าวกล้อง ธัญพืชไม่ขัดสี ขนมปังโฮลวีต
อาหารประเภทเนื้อสัตว์ : เนื้อสัตว์ไม่ติดหนังไม่ติดมัน เนื้อปลา ไข่ไก่ โดยเฉพาะไข่ขาว
อาหารประเภทผักและผลไม้ ควรรับประทานให้หลากหลาย
งดอาหารกึ่งสุกกึ่งดิบ เช่น ปลาร้า ปลาดิบ ก้อย กุ้งแช่น้ำปลา กุ้งดองซีอิ๊ว
หลีกเลี่ยงอาหารหมักดอง เนื้อสัตว์แปรรูป
อาหารที่แนะนำเมื่อเกิดผลข้างเคียงจากการรักษา การรับรสและกลิ่นอาหารเปลี่ยน ใช้สมุนไพร น้ำมะนาว มิ้น ช่วยในการรับรส การรับประทาน
ผลไม้แช่เย็น ดื่มน้ำผลไม้
ความอยากอาหารลดลง รับประทานอาหารครั้งละน้อย ๆ แต่บ่อยครั้ง และต้องให้พลังงาน และโปรตีนสูง
เช่น นมอุ่น ๆ ซุปเห็ดข้น โจ๊กหมูสับใส่ไข่ มันฝรั่งอบ ไอศกรีมเชอเบท
ท้องผูก รับประทานอาหารที่มีกากใยสูง เช่น ข้าวกล้อง ขนมปังผสมธัญพืช ผลไม้สด
เช่น กล้วยน้ำว้า แอปเปิ้ล ส้ม ผลไม้แห้ง เช่น ลูกพรุนแห้ง สลัดผลไม้น้ำใส ดื่มน้ำมาก ๆ หรือ น้ำผลไม้
ท้องเสีย หลีกเลี่ยงอาหารที่มีกากใยสูง และ หลีกเลี่ยงอาหารที่มีไขมันสูง
เช่น อาหารทอดต่าง ๆ ดื่มน้ำหรืออาหารที่มีโซเดียมสูง หรือ อาหารที่มีโพแทสเซียมสูง
เช่น น้ำเกลือแร่ ซุปเห็ดข้น มันฝรั่งอบ กล้วยหอม รับประทาน ผักที่มีกากใยอาหารต่ำ
เช่น มันฝรั่งอบ หรือ ซุปมันฝรั่ง เมื่ออาการดีขึ้นจึงค่อย ๆ เริ่มรับประทานอาหารที่มีใยอาหาร
แผลในปาก หลีกเลี่ยงอาหารเค็มจัด เช่น ปลาเค็ม เนื้อเค็ม หรือน้ำผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว
เช่น น้ำมะนาว น้ำส้ม แนะนำเป็นอาหารอ่อน เช่น แกงจืด โจ๊กหมูสับใส่ไข่ แกงจืดมักกะโรนี
นม ซุปฟักทอง ซีเรียลใส่นมเย็น ผักต้มสุก น้ำผลไม้ที่ไม่เปรี้ยว เช่น น้ำแอปเปิ้ล ชา ไอศกรีมเชอเบท
คลื่นไส้ อาเจียน แนะนำให้รับประทานอาหาร ครั้งละน้อย ๆ แต่บ่อยครั้ง
เช่น แบ่งมื้ออาหารเป็น 5-6 มื้อ หลีกเลี่ยงอาหารที่มีกลิ่นฉุน อาหารที่มีรสหวานจัด
อาหารทอดมัน ๆ รับประทานอาหารที่เย็นแทนอาหารร้อนหรือ เผ็ดจัด รับประทานอาหารแห้ง ๆ
เช่น แครกเกอร์ ขนมปังปิ้ง อาหารแนะนำ เช่น ข้าวสวย ไข่ต้ม นมไขมันต่ำ
โจ๊กหมูสับใส่ไข่อุ่น ๆ แครกเกอร์ ขนมปังปิ้ง มันฝรั่งอบ น้ำผลไม้เย็น ไอศกรีมเชอเบท
เม็ดเลือดขาวในเลือดต่ำ แนะนำอาหารที่มีแบคทีเรียต่ำ โดยก่อนการเตรียม
หรือปรุงอาหาร ต้องล้างมือให้สะอาดทุกครั้ง และภาชนะที่ใช้ต้องสะอาด อาหารที่เตรียม
เช่น ผักสด ควรแช่น้ำ และ ล้างผ่านน้ำอย่างน้อย 2-3 นาที การปรุงอาหาร
ควรปรุงให้สุกและไม่ควรตั้งอาหารทิ้งไว้ที่อุณหภูมิห้องนานเกิน 2 ชั่วโมง
ความรุ้เพิ่มเติม
ผู้เขียน ฝ่ายโภชนาการและโภชนบำบัด
https://www.thonburihospital.com/%E0%B9%81%E0%B8%99%E0%B8%A7%E0%B8%97%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B9%82%E0%B8%A0%E0%B8%84%E0%B9%80%E0%B8%9E%E0%B8%B7%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%AA%E0%B8%B8/
โภชนาการกับผู้ป่วยมะเร็ง อาหารที่ดีคือพลังในการต่อสู้โรค