ช่วงค่ำวันนี้ (17ก.ค.68) นายทักษิณ ชินวัตร อดีตนายกรัฐมนตรี กล่าวปาฐกถาพิเศษในงาน "ปลดล็อก อนาคตประเทศไทย สู้วิกฤติโลก Unlocking Thailand's Future" ที่จัดโดย บมจ.อสมท. (MCOT) ณ ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ โดยเสนอแนวทางแก้ไขปัญหาและพัฒนาประเทศในหลายมิติทั้งเศรษฐกิจ การเมือง รวมแล้ว 23 ประเด็นที่น่าสนใจ

 

1. ปัญหาการเมืองและเสถียรภาพ

นายทักษิณเปิดปาฐกถาด้วยการกล่าวถึงปัญหาการเมืองที่ขาดเสถียรภาพ โดยเปรียบเทียบกับสถานการณ์ 51 ปีที่แล้ว เมื่อตนช่วยงานกับคุณหม่อมคึกฤทธิ์ ปราโมช ที่เป็นนายกรัฐมนตรี ซึ่งมีลักษณะคล้ายกับปัจจุบัน รัฐธรรมนูญ 2540 เป็นรัฐธรรมนูญที่ดีที่สุด เป็นรัฐธรรมนูญฉบับประชาชน พรรคไทยรักไทยเป็นพรรคแรกที่ขายนโยบายแล้วชนะเลือกตั้งอย่างถล่มทลาย แต่เมื่อมีการปฏิวัติ ประเทศไทยจึงถอยกลับหมด

แต่ทั้งนี้การเมืองเปลี่ยนแปลงได้ แต่บ้านเมืองต้องคงพัฒนาอย่างต่อเนื่องต่อไป ไม่ว่าการเมืองจะเป็นอย่างไร บ้านเมืองต้องพัฒนาต่อไป นั่นก็คือข้าราชการก็ต้องทำงานต่อไป ภาคเอกชนก็ทำงานต่อไป

2. ปัญหาภาษีและการเจรจาการค้ากับสหรัฐอเมริกา

นายทักษิณกล่าวถึงการเจรจาภาษีกับสหรัฐอเมริกาภายใต้การนำของประธานาธิบดีทรัมป์ ที่ทีมไทยกำลังเจรจาอยู่ในขณะนี้

 

การแบ่งกลุ่มสินค้า 3 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 สินค้าที่นำเข้าจากจีนมาประกอบแล้วส่งออก กลุ่มที่ 2 สินค้าที่ส่งไปอเมริกาโดยเทคโนโลยีและบริษัทอเมริกันมาตั้งในประเทศไทย และกลุ่มที่ 3 สินค้าเกษตร สินค้า SME และอัญมณี (ที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด)

 

ข้อเสนอการเจรจาเสนอว่า ถ้าเราจะนำเข้าสินค้าจากอเมริกามาแข่งขันกับสินค้าที่เรานำเข้าจากประเทศอื่น เป็นเรื่องที่ดี เช่น เนื้อแข่งกับออสเตรเลีย หรือมอเตอร์ไซค์บิ๊กไบค์ ฮาร์เลย์ เดวิดสัน ก็ไม่เป็นไร แต่หลักการเจรจาคำว่า "ดีล" ไม่มีจบ ถ้ายังไม่พอใจก็ต่อรองกันต่อไป เป็นลักษณะของการเจรจาธุรกิจที่ต้องมีการเจรจากันตลอดไปต่อเนื่อง

3. ปัญหาเศรษฐกิจและ GDP ที่โตต่ำกว่าศักยภาพ

นายทักษิณชี้ให้เห็นปัญหาหลักของเศรษฐกิจไทย จากการวิเคราะห์ทั่วโลก GDP ของประเทศไทยโตต่ำกว่าศักยภาพระหว่าง 25-75% ปัจจุบัน GDP อยู่ที่ 600 พันล้านดอลลาร์ ถ้าพัฒนาเต็มศักยภาพควรอยู่ที่ 900 พันล้านดอลลาร์ จะทำให้ไทยอยู่ใน G20 แทนที่จะตกมาอันดับ 24 ของโลก

 

สาเหตุหลักที่ GDP โตช้า เพราะ 1. Miss Management  บริหารแบบไม่บริหารมานาน ไม่มีกลยุทธ์ ไม่มีทิศทาง ไม่รู้จะแข่งขันยังไง 2. นโยบายธนาคารชาติ  พยายามรักษาสถานะของแบงก์พาณิชย์ เกลียดแบงก์พาณิชย์จะล้มเหมือนต้มยำกุ้ง จึงดึงฐานเงินออกจากระบบ ทำให้แบงก์พาณิชย์มีสภาพคล่องน้อย 3.การทุ่มตลาดจากจีน มีคอร์รัปชั่นตามชายแดน มีคอร์รัปชั่นตามศุลกากร ทำให้ SME ไทยตาย ไม่ผ่าน มอก. ไม่ผ่าน อย.

 

4. แนวทางแก้ไขหนี้ครัวเรือน: การตั้ง AMC ภาคประชาชน

นายทักษิณเสนอแนวทางแก้ไขปัญหาหนี้ครัวเรือนที่เป็นปัญหาใหญ่ของประเทศ โดยสถานการณ์หนี้ครัวเรือนสูงมากถึง 92% ของ GDP เกิดจากเศรษฐกิจไม่ดีมานานตั้งแต่ก่อนโควิดถึงโควิด คนไทยเสียเงินจากการเล่นหวย เล่นพนันออนไลน์ ถูกหลอกลวง จึงเสนอแนวทางแก้ไขด้วยการตั้ง AMC ภาคประชาชน

 

"ถ้าเราซื้อหนี้ภาคประชาชนออกมาจากตั้ง AMC ของประชาชน ซึ่งมันคนละพันธุ์กับ AMC ที่มีอยู่ แต่ก็สามารถทำเป็นสาขาแยกออกมาใช้คนคนละพันธุ์ได้ เหมือนการบินไทยเป็นลักชูรี่แอร์ไลน์ไปตั้งสายการบินโลว์คอสต์แล้วใช้คนเดียวกัน ทำไม่ได้ ถ้าตั้ง AMC แล้วไปอยู่กับธนาคารที่มีอยู่ไปไม่ได้ ต้องแยกเป็นใช้กฎหมายเดียวกันได้ แต่ต้องแยกคนคนละพันธุ์มาบริหาร ซึ่ง AMC จำเป็นอย่างยิ่ง ต้องเอาจริงจัง ถ้าไม่ทำคนไทยหายใหญ่ กำลังซื้อจะไม่กลับมา"

  

6.การส่งเสริมอุตสาหกรรมรถไฟฟ้า

นายทักษิณ ระบุว่า ปัญหาปัจจุบันถ้าใช้รถไฟฟ้าแต่นำเข้าจากจีน 100% ไทยจะเสียเปรียบ ต้องสร้างอุตสาหกรรมที่มีระบบนิเวศแข็งแรง ถ้าเราใช้รถไฟฟ้า แต่ไฟฟ้าจีนทั้งหมดนำเข้ามา 100% เราเจ๊งก่อน ต้องสร้างอุตสาหกรรมที่มีระบบนิเวศของเราที่แข็งแรงอยู่แล้ว โดยโรงงานผลิตในประเทศไทย

 

แต่ปัญหาเราตกอยู่ในสัญญา FTA นำเข้าภาษีศุลกากรเป็นศูนย์ถ้าไม่รักษาระบบนิเวศไว้ จะพังหมด จึงเสนอแนวทางแก้ไขว่าเราจะต้องตั้ง excise tax หรือภาษีสรรพสามิตสำหรับรถที่นำเข้าโดยไม่มี local content เลย เราจะเก็บตามอัตราสัดส่วนของ local content อาทิ เบาะรถยนต์ ยางรถยนต์ ชิ้นส่วนต่างๆ ที่ไทยมีอยู่แล้ว

 

7. แก้ระบบขนส่งสาธารณะ - 20 บาทตลอดสาย

อดีตนายกฯ กล่าวว่า ปัญหาปัจจุบันรถไฟฟ้าที่สร้างไป 50 สาย แต่ประชาชนใช้ไม่มาก เพราะไม่มี feeder การจราจรยังหนาแน่น แนวทางแก้ไขทางหนึ่งคือลดค่าบริการเหลือ 20 บาทตลอดสาย เพื่อให้ประชาชนใช้บริการได้

 

และปรับรถเมล์ให้เป็น feeder จากหมู่บ้านเข้าสู่สถานีรถไฟฟ้า ให้มี Congestion charge ในถนนใหญ่ เพื่อนำเงินมา subsidize ระบบขนส่งสาธารณะ ถ้าเราถึงจะประสบความสำเร็จที่จะให้ประชาชนใช้ระบบขนส่งสาธารณะ รถส่วนตัวก็จะลดน้อยลงไป

 

8. ปรับปรุงประสิทธิภาพระบบราชการ

ปัญหาปัจจุบัน นายทักษิณ กล่าวว่า ส่วนราชการมีขนาดที่ใหญ่ขึ้น จำนวนข้าราชการมากขึ้น แต่การบริการแย่ลง เมื่อก่อนมี service mind แม้กระทั่งบริการเสาร์อาทิตย์ ที่รถไฟฟ้าทำบัตรประชาชนยังได้ รวมทั้งงบประมาณรายจ่ายมีค่าใช้จ่ายประจำสูงมากจนไม่มีเงินบริหาร

 

อดีตนายกฯ เสนอแนวทางปรับปรุงว่า ต้องมีการ Restructure คือถ้าเราจะปรับโครงสร้างระบบราชการทุกกระทรวง โครงสร้างในที่นี้ก็คือ องค์กร ระเบียบกฎหมาย และงบประมาณ เราอาจจะขอให้มหาวิทยาลัยเข้าไป restructure และทำเสนอมาให้รัฐบาล

 

ส่วนระบบค่าธรรมเนียมได้เรียนรู้จากดูไบที่ไม่มีภาษี แต่มี "fee" คือค่าธรรมเนียมการใช้บริการภาครัฐ ต้องเก็บค่าธรรมเนียมบนโต๊ะ ไม่ใช่ใต้โต๊ะเพื่อนำรายได้มาเป็นสวัสดิการของข้าราชการ โดยพึ่งพาระบบ Digitalize ทุกอย่างต้องเป็นระบบดิจิทัล

 

9. ปรับ 30 บาทรักษาทุกที่เป็น งบประมาณ Zero-based

อดีตนายกฯ ระบุว่า ปัญหาปัจจุบันระบบงบประมาณแบบ "โปะ" ปีนี้ขอ 3,000 ล้านบาท ปีหน้า 3,500 ล้านบาท โดยไม่ได้รีวิวเลยว่าเทคโนโลยีเปลี่ยนไป การบริการเปลี่ยนไป ดังนั้นแนวทางแก้ไขคือต้องเริ่มต้นที่ zero-based ทุกปี เพื่อคำนวณดูว่ามันควรจะเป็นเท่าไหร่ต่อหัว ซึ่งน่าจะเริ่มสักทีเพราะใช้ระบบนี้มา 10 ปี 20 ปีแล้ว เราจะประหยัดออกมาเพียบเลย

 

10. ปรับงบประมาณทหาร

อดีต นายกฯ กล่าวว่า ปัญหาหนึ่งคืองบประมาณทหารสูงขึ้นมาก โดยเฉพาะเรื่องอาวุธยุทโธปกรณ์ต้องปรับ เพราะต่อไปเป็น cyber warfare ดังนั้นต้องปรับเรื่องอาวุธยุทโธปกรณ์ เพราะหลายอย่างเราเก็บไว้เก็บซากไว้เพื่อเบิกค่าน้ำมัน เราจะต้องแก้ไขในจุดนี้

 

11. โครงการขุดคลอง-ขุดลอก

นายทักษิณ ย้ำแนวคิดขุดคลองขุดลอกแม่น้ำ แล้วขุดดินวางไว้บนตลิ่ง ฝนตกก็ไหลลงไปใหม่ จึงเสนอให้อนุญาตให้ประชาชนขุดดินทรายในคลองไปขาย โดยมีกติกาการรักษาตลิ่งและไม่ให้พัง ก็จะเกิดนิเวศใหม่ รถขนส่งขนดินทราย เรือท้องแบนสำหรับใส่ทรายดิน ที่ดินในร่องน้ำกว้างขวางขึ้น ลึกขึ้น น้ำไม่ท่วม แต่เรื่องนี้ทำยากมาก เพราะระบบราชการและกฎหมายไม่ค่อยเอื้ออำนวย

 

12. โครงการถมทะเล

วัตถุประสงค์ของโครงการนี้ นายทักษิณ กล่าวว่า เพื่อป้องกันน้ำท่วมของกรุงเทพทุกประเทศมี "land reclamation" ทั่วโลก โดยจะได้ที่ดินเพิ่มหลายแสนไร่ ให้สิทธิ์ subbing 99 ปี โดยต้องมีผังชัดเจนว่าเกาะนี้ให้ทำอะไร

 

"ถ้าทำถมทะเลกับการลอกคลองไปด้วยกัน แม่น้ำเจ้าพระยาจะหายตื้นเขิน นำดินไปถมทะเลใกล้ๆ จะทำให้ต้นทุนถูกลง"

 

13. การพัฒนาตุ๊กตุ๊กไฟฟ้า

อดีตนายกฯ เสนอแนวคิด ดีไซน์ตุ๊กตุ๊กใหม่ให้เป็นดีไซน์แบบไทย ทำเป็นไฟฟ้าให้หมด แทนตุ๊กตุ๊กปัจจุบัน ราคาประมาณ 200,000 บาท ต่อคัน ลดมลพิษ ปลอดภัย ประหยัด ผลิตในประเทศไทย

 

14. โครงการไฟฟ้าสีเขียว 40,000 เมกะวัตต์ ดึงลงทุน Data Center

อดีตนายกฯ ชี้ให้เห็นความจำเป็นว่า สถิติการใช้น้ำมันนำเข้าดีเซล 60 ล้านลิตรต่อวัน เบนซิน 25 ล้านลิตรต่อวัน อื่นๆ ประมาณ 10 ล้านลิตร เทียบเท่าโรงงานผลิตไฟฟ้า 40,000 เมกะวัตต์

 

เสนอให้ทำโครงการโซลาร์ฟาร์มขนาดและพื้นที่ผลิตไฟฟ้า 40,000 เมกะวัตต์ ใช้ที่ดิน 1.4 ล้านไร่ ใช้ที่ดิน สปก. ที่มี 40 ล้านไร่ เป็นระบบโซลาร์เซลล์ 24 ชั่วโมง (ไม่ใช่แค่กลางวัน) ระบบส่งไฟฟ้าลากสายส่งพิเศษจากอีสานขึ้นมากรุงเทพเป็นสายส่งแยกจากระบบเก่าเป็นไฟฟ้าสีเขียว (Green DC)

 

"ผมคิดว่า 3 บาทต่อยูนิตยังเอาอยู่ 24 ชั่วโมงด้วย"

 

ซึ่งเรื่องนี้มีผลกระทบต่อการลงทุน Data Center ที่จะมาไทย เพราะติดปัญหาไฟฟ้าสีเขียวไม่พอ ทั้งที่ประเทศไทยจะมีศักยภาพในการแข่งขันด้านไฟฟ้าสีเขียว หากมี Data center ทั้งหลายจะมาที่ประเทศไทย

 

"Data center วันนี้ มันเหมือนเรียลเอสเตทสมัยที่กำลังบูมๆ ไปซื้อที่ที่มีไฟสีเขียว มีน้ำ อยู่ใกล้เมืองใหญ่ สร้างเสร็จขายหรือเช่าให้คนมาเช่าใช้"

 

15. ศูนย์การบินอาเซียน

นายทักษิณ กล่าวว่า ปัญหาปัจจุบันมีข้อจำกัดการเก็บค่า PSC (Passenger Service Charge) หัวละ 735 บาท แต่สิงคโปร์เก็บ 1,500 บาท ทำให้ไทยไม่มีเงินขยายสนามบิน ผลกระทบที่ตามมาคือสนามบินไม่สามารถพัฒนาได้เท่าที่ควร ไม่เป็น destination ของท่องเที่ยวเหมือนสิงคโปร์

 

เสนอแนวทางแก้ไขด้วยการเพิ่มค่า PSC เพิ่มขึ้น 100 บาท (จาก 735 เป็น 835 บาท) AOT จะได้กำไรเพิ่ม 40,000 ล้านบาทต่อปี ถ้าเพิ่ม 300 บาท ก็จะได้กว่า 40,000 ล้านบาท ขยายสนามบิน สร้างความเป็นฮับ นำเงินไปขยายสนามบินภูเก็ต เชียงใหม่ หรือ เทคโอเวอร์สนามบินกระบี่กลับมาเป็นของ AOT

 

เพราะองค์ประกอบของฮับครบวงจร คือ ต้องเป็น Passenger Hub ศูนย์ผู้โดยสาร Cargo Hub - ศูนย์ขนส่งสินค้า และศูนย์ซ่อมเครื่องบิน  Maintenance Hub โดยมีข้อกำหนด คือระบบน้ำมันต้องไม่ผูกขาด ต้องมีที่ดิน ความพร้อม และเงินทุน

 

นายทักษิณ ยังกล่าวถึงปัญหาอื่นๆ อาทิ การ Connection Flight หรือ การต่อเครื่องบินไม่สะดวก เช่นเขามาถึงเช้า ต้องออกบ่าย ค่ำ ดึก  รวมทั้งปัญหาห้องสูบบุหรี่ที่กฎหมายไม่สามารถทำได้จริง 

 

16 ถึง 23 อ่านต่อที่ https://www.thansettakij.com/economy/633181