พวกเราหลายๆคนคงคิดว่าพวกเราจะทำยังไงให้เครื่องบินนั้นลอยตัวขึ้นได้เหมือนเฮลิคอปเตอร์โดยที่ตัวเครื่องบินนั้นยังมีความเร็วที่เหมือนเดิม และยังคงรูปลักษณ์ที่เหมือนเดิมด้วยเช่นกัน
ความคิดนี้เริ่มมาจากช่วงยุค 1940-50s ที่กองทัพเรือและกองทัพอากาศต้องการเครื่องบินที่สามารถบินจากเรือบรรทุกเครื่องบินหรือจากฐานที่มีพื้นที่จำกัด โดยเครื่องบินลำแรกเครื่องบินไอพ่นแรกที่มีคุณสมบัติขึ้นลงในแนวดิ่ง (VTOL) คือเครื่องบินแฮริเออร์ (Harrier) ใช้เทคโนโลยีในการปรับองศาแรงขับของเครื่องยนต์ได้เรียกว่า (Thrust Vectoring) ซึ่งเปิดตัวในปี 1960s นอกจากนี้ยังมีการพัฒนาเครื่องบินขึ้นลงในแนวดิ่งอีกสองแบบได้แก่ 1.พัดลมยกและพัดลมแรงขับ (Lift and Thrust Fans) เป็นการใช้เพลาขับเคลื่อนต่อไปที่เครื่องยนต์อีกตัวโดยหลักการนี้คล้ายกับเฮลิคอปเตอร์และหลักการนี้ส่วนใหญ่ใช้ร่วมกับเทคโนโลยีในการปรับองศาแรงขับของเครื่องยนต์ด้วยเพราะพัดลมยกนั้นไม่มีแรงยกเพียงพอต่อการยกเครื่องบินขึ้น เช่นYak-141,F-35B Lightning II,c 2.พัดลมหมุนแนวตั้ง (Tiltrotor) ระบบนี้ใช้เทคโนโลยีที่ปรับมุมของพัดลมแนวตั้งให้เปลี่ยนไปเป็นแนวนอนเมื่อเครื่องบินบินในแนวนอน หรือในทางกลับกันเพื่อให้ขึ้นลงในแนวดิ่งได้ เช่น Bell Boeing V-22 Osprey
ประโยชน์ของการพัฒนาเครื่องบินขึ้นลงแนวในดิ่ง (VTOL)
ในอนาคต
เทคโนโลยีบินขึ้นลงในแนวดิ่ง (VTOL) ยังมีศักยภาพที่จะนำมาใช้ในการพัฒนาเครื่องบินในเชิงพาณิชย์เช่น เครื่องบินแท็กซี่อากาศ (Urban Air Mobility หรือ UAM) รวมถึงการพัฒนารถบินได้ ที่จะสามารถขึ้นลงจากพื้นที่แคบๆได้
ในด้านการทหาร
เครื่องบินขึ้นลงในแนวดิ่ง (VTOL) ได้รับการพัฒนาอย่างมากในด้านการทหาร เพราะมันสามารถขึ้นลงจากพื้นที่ที่ไม่สามารถใช้งานสนามบินได้ เช่น บนเรือบรรทุกเครื่องบินหรือในพื้นที่ที่มีสนามบินจำกัด เครื่องบินเหล่านี้ทำให้สามารถปฏิบัติการได้อย่างคล่องตัวในพื้นที่ที่ยากต่อการเข้าถึง
การพัฒนาเครื่องบินขึ้นลงในแนวดิ่ง (VTOL) เป็นการพัฒนาเทคโนโลยีการบินที่ไม่เพียงแต่ช่วยเพิ่มขีดความสามารถในด้านการทหาร แต่ยังสามารถนำไปสู่การใช้งานในเชิงพาณิชย์และการขนส่งในอนาคตได้มากขึ้น ด้วยการพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ๆ ที่จะทำให้เครื่องบินขึ้นลงในแนวดิ่งมีประสิทธิภาพและความปลอดภัยมากขึ้น
yak-38
yak-141
harrier
F-35 lightning II
Bell Boeing V-22 Osprey
การพัฒนาเครื่องบินขึ้นลงในแนวดิ่ง VTOL(Vertical Take-Off and Landing)
ความคิดนี้เริ่มมาจากช่วงยุค 1940-50s ที่กองทัพเรือและกองทัพอากาศต้องการเครื่องบินที่สามารถบินจากเรือบรรทุกเครื่องบินหรือจากฐานที่มีพื้นที่จำกัด โดยเครื่องบินลำแรกเครื่องบินไอพ่นแรกที่มีคุณสมบัติขึ้นลงในแนวดิ่ง (VTOL) คือเครื่องบินแฮริเออร์ (Harrier) ใช้เทคโนโลยีในการปรับองศาแรงขับของเครื่องยนต์ได้เรียกว่า (Thrust Vectoring) ซึ่งเปิดตัวในปี 1960s นอกจากนี้ยังมีการพัฒนาเครื่องบินขึ้นลงในแนวดิ่งอีกสองแบบได้แก่ 1.พัดลมยกและพัดลมแรงขับ (Lift and Thrust Fans) เป็นการใช้เพลาขับเคลื่อนต่อไปที่เครื่องยนต์อีกตัวโดยหลักการนี้คล้ายกับเฮลิคอปเตอร์และหลักการนี้ส่วนใหญ่ใช้ร่วมกับเทคโนโลยีในการปรับองศาแรงขับของเครื่องยนต์ด้วยเพราะพัดลมยกนั้นไม่มีแรงยกเพียงพอต่อการยกเครื่องบินขึ้น เช่นYak-141,F-35B Lightning II,c 2.พัดลมหมุนแนวตั้ง (Tiltrotor) ระบบนี้ใช้เทคโนโลยีที่ปรับมุมของพัดลมแนวตั้งให้เปลี่ยนไปเป็นแนวนอนเมื่อเครื่องบินบินในแนวนอน หรือในทางกลับกันเพื่อให้ขึ้นลงในแนวดิ่งได้ เช่น Bell Boeing V-22 Osprey
ประโยชน์ของการพัฒนาเครื่องบินขึ้นลงแนวในดิ่ง (VTOL)
ในอนาคต
เทคโนโลยีบินขึ้นลงในแนวดิ่ง (VTOL) ยังมีศักยภาพที่จะนำมาใช้ในการพัฒนาเครื่องบินในเชิงพาณิชย์เช่น เครื่องบินแท็กซี่อากาศ (Urban Air Mobility หรือ UAM) รวมถึงการพัฒนารถบินได้ ที่จะสามารถขึ้นลงจากพื้นที่แคบๆได้
ในด้านการทหาร
เครื่องบินขึ้นลงในแนวดิ่ง (VTOL) ได้รับการพัฒนาอย่างมากในด้านการทหาร เพราะมันสามารถขึ้นลงจากพื้นที่ที่ไม่สามารถใช้งานสนามบินได้ เช่น บนเรือบรรทุกเครื่องบินหรือในพื้นที่ที่มีสนามบินจำกัด เครื่องบินเหล่านี้ทำให้สามารถปฏิบัติการได้อย่างคล่องตัวในพื้นที่ที่ยากต่อการเข้าถึง
การพัฒนาเครื่องบินขึ้นลงในแนวดิ่ง (VTOL) เป็นการพัฒนาเทคโนโลยีการบินที่ไม่เพียงแต่ช่วยเพิ่มขีดความสามารถในด้านการทหาร แต่ยังสามารถนำไปสู่การใช้งานในเชิงพาณิชย์และการขนส่งในอนาคตได้มากขึ้น ด้วยการพัฒนาเทคโนโลยีใหม่ๆ ที่จะทำให้เครื่องบินขึ้นลงในแนวดิ่งมีประสิทธิภาพและความปลอดภัยมากขึ้น
yak-38
yak-141
harrier
F-35 lightning II
Bell Boeing V-22 Osprey