59.24 ต่อไป กุกกุจจะ
นะครับ อธิบาย กุกกุจจะ
ฉิตัง กะตัง กุกะตัง ,
คำว่า กุกกะตัง มาจากคำว่า กุกะตะ
กุ + กะตัง
กะตัง แปลว่า ทำแล้ว
กุฉิจัง คำหน้า แปลว่า น่ารังเกียจ
ก็คือ สิ่งที่น่ารังเกียจอันตนทำแล้ว
นั่นก็คือ พวกทุจริตต่างๆ อะไรต่างๆ นั่นแหละที่ตนทำเอาไว้แล้ว
คือมันไม่ดีที่ตนทำไว้แล้ว นะอย่างนี้นะ
กุฉิตัง กะตัง เท่ากับ กุกะตัง
ความน่ารังเกียจที่ทำแล้วเรียกว่า กุกะตัง
ตัสสะ ภาโว กุกกุจจัง .
ภาวะแห่งความรังเกียจอันนั้น หรือว่าคิดถึงแล้วมันไม่สบายอกสบายใจ มันเดือดร้อนใจในภายหลัง อะไรต่างๆ
เรียกว่า กุกกุจจะ
แบบนี้ ฉนั้นกุกกุจจะ ก็ปกติก็จะนึกถึงสิ่งที่ทำแล้ว หรือยังไม่ได้ทำ เป็นพื้น นะ
ก็สิ่งที่ทำแล้วน่ารังเกียจ หรือสิ่งที่ยังไม่ได้ทำมันก็น่ารังเกียจ คือถ้าทำมันไม่น่ารังเกียจแต่ไม่ทำมันน่าเกียจ พอเข้าใจไหม
ความดีมีโอกาสทำแต่ไม่ยอมทำ มันน่าเกียจ เช่น เป็นลูกอย่างเงี้ยมีเงินตั้งเยอะแต่ไม่ยอมส่งให้พ่อแม่ยังเงี้ย มันก็น่าเกียจไหม
คนนึกถึงทีหลังก็ กุกกุจจะ ได้ เป็นอารมณ์ของกุกกุจจะได้พอเข้าใจไหม
บางอันก็ทำ แต่ถ้าทำแล้วน่าเกียจก็คงเป็นทำเลวน๊อ ทำไม่ดี เช่น ว่าพ่อว่าแม่เป็นต้น
หรือบางทีไม่ทำ ไม่ทำก็เช่นยกตัวอย่างเมื่อกี๊
นี่คือ ลักษณะอาการของกุกกุจจะ มันจะเป็นอย่างงี้
ท่านก็เลยขยายต่อมา
ตัง ปัจฉานุตาปะลักขะณัง ,
กุกกุจจะ มีลักษณะก็คือ การตามเดือดร้อนในภายหลัง
ปัจฉา ภายหลัง
นุตาปะ แปลว่า เดือดร้อน
นุ ก็คือ ตามเดือดร้อน เดือดร้อนในภายหลัง
เป็นลักษณะ
เดือดร้อนภายหลัง หลังจากทำ และ หลังจากไม่ทำ
ซึ่งไอ้ทำ และไม่ทำ มันน่ารังเกียจ
ก็เลยใช้คำว่า กุกะตัง เป็นศัพท์บาลี
กะตากะตานุโสจะนะระสัง ,
กุกกุจจะทำกิจหน้าที่ก็คือ ทำให้มีการตามเศร้าโศก ตามเสียใจ
อะนุโสจะนะ ตามเสียใจ
ในสิ่งที่ทำแล้วหรือยังไม่ได้ทำ กะตะ ทำแล้ว อะกะตะ ยังไม่ได้ทำ
ตามเสียใจในสิ่งที่ทำแล้ว หรือสิ่งที่ไม่ได้ทำ เป็นกิจหน้าที่ของกุกกุจจะ
ก็จะทำให้ตามเสียใจ จริงๆทำแล้วหรือไม่ได้ทำมันก็แล้วไปแล้ว นะ มันก็ไม่เกี่ยวอะไร แต่พอมีกุกกุจจะมันจะทำหน้าที่ตรงนี้
ปั่นหัวเรา ปั่นๆๆๆๆ ทำให้เกิดความเสียใจ เป็นทุกข์ โสจะนะ ก็คือ เสียใจ
ตามเสียใจกับสิ่งที่ทำแล้ว หรือยังไม่ได้ทำ
วิปปะฎิสาระปัจจุปัฎฐานัง ,
มีความเดือดร้อนใจเป็นอาการปรากฎ
กะตากะตาปะทัฎฐานัง .
มีสิ่งที่ทำแล้ว และสิ่งที่ไม่ได้ทำ เป็นเหตุใกล้
440
น283
1.02.56
นะครับอย่างนี้ทำนองนี้
ซึ่งสิ่งที่ทำแล้ว หรือยังไม่ได้ทำนั้น ก็คือ มันเข้าข่ายน่ารังเกียจ นั่นเอง
น่ารังเกียจคือ เราคิดถึงแล้วเราเสียใจนั่นแหละ เราตกใจโหไม่น่าอย่างนั้นเลย ทำนองนี้
ทั้งสิ่งที่ทำแล้ว และยังไม่ได้ทำด้วย มันน่าเกียจจริงๆ
1.03.23
ต่อไป
ฉิตัง กะตัง กุกะตัง ,ตัสสะ ภาโว กุกกุจจัง .
59.24 ต่อไป กุกกุจจะ
นะครับ อธิบาย กุกกุจจะ
ฉิตัง กะตัง กุกะตัง ,
คำว่า กุกกะตัง มาจากคำว่า กุกะตะ
กุ + กะตัง
กะตัง แปลว่า ทำแล้ว
กุฉิจัง คำหน้า แปลว่า น่ารังเกียจ
ก็คือ สิ่งที่น่ารังเกียจอันตนทำแล้ว
นั่นก็คือ พวกทุจริตต่างๆ อะไรต่างๆ นั่นแหละที่ตนทำเอาไว้แล้ว
คือมันไม่ดีที่ตนทำไว้แล้ว นะอย่างนี้นะ
กุฉิตัง กะตัง เท่ากับ กุกะตัง
ความน่ารังเกียจที่ทำแล้วเรียกว่า กุกะตัง
ตัสสะ ภาโว กุกกุจจัง .
ภาวะแห่งความรังเกียจอันนั้น หรือว่าคิดถึงแล้วมันไม่สบายอกสบายใจ มันเดือดร้อนใจในภายหลัง อะไรต่างๆ
เรียกว่า กุกกุจจะ
แบบนี้ ฉนั้นกุกกุจจะ ก็ปกติก็จะนึกถึงสิ่งที่ทำแล้ว หรือยังไม่ได้ทำ เป็นพื้น นะ
ก็สิ่งที่ทำแล้วน่ารังเกียจ หรือสิ่งที่ยังไม่ได้ทำมันก็น่ารังเกียจ คือถ้าทำมันไม่น่ารังเกียจแต่ไม่ทำมันน่าเกียจ พอเข้าใจไหม
ความดีมีโอกาสทำแต่ไม่ยอมทำ มันน่าเกียจ เช่น เป็นลูกอย่างเงี้ยมีเงินตั้งเยอะแต่ไม่ยอมส่งให้พ่อแม่ยังเงี้ย มันก็น่าเกียจไหม
คนนึกถึงทีหลังก็ กุกกุจจะ ได้ เป็นอารมณ์ของกุกกุจจะได้พอเข้าใจไหม
บางอันก็ทำ แต่ถ้าทำแล้วน่าเกียจก็คงเป็นทำเลวน๊อ ทำไม่ดี เช่น ว่าพ่อว่าแม่เป็นต้น
หรือบางทีไม่ทำ ไม่ทำก็เช่นยกตัวอย่างเมื่อกี๊
นี่คือ ลักษณะอาการของกุกกุจจะ มันจะเป็นอย่างงี้
ท่านก็เลยขยายต่อมา
ตัง ปัจฉานุตาปะลักขะณัง ,
กุกกุจจะ มีลักษณะก็คือ การตามเดือดร้อนในภายหลัง
ปัจฉา ภายหลัง
นุตาปะ แปลว่า เดือดร้อน
นุ ก็คือ ตามเดือดร้อน เดือดร้อนในภายหลัง
เป็นลักษณะ
เดือดร้อนภายหลัง หลังจากทำ และ หลังจากไม่ทำ
ซึ่งไอ้ทำ และไม่ทำ มันน่ารังเกียจ
ก็เลยใช้คำว่า กุกะตัง เป็นศัพท์บาลี
กะตากะตานุโสจะนะระสัง ,
กุกกุจจะทำกิจหน้าที่ก็คือ ทำให้มีการตามเศร้าโศก ตามเสียใจ
อะนุโสจะนะ ตามเสียใจ
ในสิ่งที่ทำแล้วหรือยังไม่ได้ทำ กะตะ ทำแล้ว อะกะตะ ยังไม่ได้ทำ
ตามเสียใจในสิ่งที่ทำแล้ว หรือสิ่งที่ไม่ได้ทำ เป็นกิจหน้าที่ของกุกกุจจะ
ก็จะทำให้ตามเสียใจ จริงๆทำแล้วหรือไม่ได้ทำมันก็แล้วไปแล้ว นะ มันก็ไม่เกี่ยวอะไร แต่พอมีกุกกุจจะมันจะทำหน้าที่ตรงนี้
ปั่นหัวเรา ปั่นๆๆๆๆ ทำให้เกิดความเสียใจ เป็นทุกข์ โสจะนะ ก็คือ เสียใจ
ตามเสียใจกับสิ่งที่ทำแล้ว หรือยังไม่ได้ทำ
วิปปะฎิสาระปัจจุปัฎฐานัง ,
มีความเดือดร้อนใจเป็นอาการปรากฎ
กะตากะตาปะทัฎฐานัง .
มีสิ่งที่ทำแล้ว และสิ่งที่ไม่ได้ทำ เป็นเหตุใกล้
440
น283
1.02.56
นะครับอย่างนี้ทำนองนี้
ซึ่งสิ่งที่ทำแล้ว หรือยังไม่ได้ทำนั้น ก็คือ มันเข้าข่ายน่ารังเกียจ นั่นเอง
น่ารังเกียจคือ เราคิดถึงแล้วเราเสียใจนั่นแหละ เราตกใจโหไม่น่าอย่างนั้นเลย ทำนองนี้
ทั้งสิ่งที่ทำแล้ว และยังไม่ได้ทำด้วย มันน่าเกียจจริงๆ
1.03.23
ต่อไป