ปวดสะโพกแบบไหน ข้อสะโพกเสื่อม สัญญาณ อาการและวิธีรักษา

.

เคยไหม? นั่งนาน ๆ แล้วลุกขึ้นมารู้สึกสะโพกขัด ๆ หรือเดินไปสักพักแล้วมีอาการปวดบริเวณขาหนีบจนต้องหยุดพัก บางคนอาจคิดว่าเป็นเรื่องปกติของอาการเมื่อยล้า แต่จริง ๆ แล้ว นี่อาจเป็นสัญญาณของ “ข้อสะโพกเสื่อม” ได้

.

อาการปวดสะโพกมีหลายแบบ บางแบบแค่เมื่อย ๆ หายเองได้ แต่บางแบบเป็นสัญญาณเตือนของข้อสะโพกเสื่อม อาการปวดสะโพกมักจะมีอาการปวดบริเวณด้านหน้าและด้านข้าง

ลองเช็กดูว่าคุณมีอาการเหล่านี้หรือเปล่า

-ปวดที่ขาหนีบ – จุดนี้คือจุดหลักที่มักปวดเมื่อข้อสะโพกเริ่มเสื่อม ต่างจากอาการปวดจากกล้ามเนื้ออักเสบทั่วไปที่มักปวดด้านนอกของสะโพก

-ปวดเวลาขยับ – ถ้าเดิน ลุกนั่ง หรือบิดตัวแล้วรู้สึกสะโพกติด ๆ หรือปวด อาจเป็นสัญญาณว่ากระดูกอ่อนเริ่มสึกหรอ

-ปวดตอนเช้าหรือลุกขึ้นยืนหลังจากนั่งนาน ๆ – คล้ายกับอาการของข้อเข่าเสื่อม ถ้าสะโพกรู้สึกตึงหรือปวดขณะเริ่มขยับ อาจเป็นเพราะข้อสะโพกเริ่มมีปัญหา

-ขาสั้นลงหรือเดินกะเผลก – หากข้อสะโพกเสื่อมมากขึ้น กระดูกอาจผิดรูป ทำให้ความยาวขาทั้งสองข้างไม่เท่ากัน ส่งผลให้เดินผิดปกติ

หลายคนอาจคิดว่าแค่คนแก่เท่านั้นที่เป็น แต่จริง ๆ แล้ว ข้อสะโพกเสื่อมเกิดได้จากหลายปัจจัย เช่น

-อายุที่เพิ่มขึ้น – อายุเยอะ กระดูกอ่อนก็ค่อย ๆ เสื่อม

-หัวสะโพกตาย -จากการกินยาสเตียรอยด์เยอะ ๆ ดื่มแอลกอฮอล์

-การใช้งานสะโพกหนักเกินไป – เช่น การออกกำลังกายที่มีแรงกระแทกสูง หรือการยกของหนักบ่อย ๆ

-น้ำหนักตัวมาก – ยิ่งน้ำหนักเยอะ ข้อสะโพกยิ่งต้องรับภาระหนัก ทำให้เสื่อมเร็วขึ้น

-พันธุกรรมหรือโรคประจำตัว – เช่น ข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือกระดูกสะโพกผิดรูปตั้งแต่เกิด

-อุบัติเหตุหรือกระดูกหัก – เคยหกล้มแรง ๆ หรือเคยกระดูกสะโพกหัก ก็เสี่ยงต่อข้อสะโพกเสื่อมเร็วขึ้น

.

ลองเปรียบเทียบง่าย ๆ ระหว่างอาการปวดสะโพกทั่วไปกับอาการที่อาจบ่งบอกถึงข้อสะโพกเสื่อมเสื่อม

.

หากเริ่มมีอาการที่เข้าข่ายข้อสะโพกเสื่อม ไม่ต้องตกใจ ยังมีวิธีช่วยชะลอและบรรเทาอาการได้

-ปรับพฤติกรรม – หลีกเลี่ยงการนั่งงอขานาน ๆ หรือนั่งพับเพียบ ลดน้ำหนักหากจำเป็น

-ออกกำลังกายให้เหมาะสม – เช่น ว่ายน้ำ ปั่นจักรยาน หรือโยคะ เพื่อลดแรงกระแทกที่ข้อสะโพก

-กายภาพบำบัด – บริหารกล้ามเนื้อรอบสะโพกให้แข็งแรง ช่วยพยุงข้อสะโพก

-กินอาหารบำรุงกระดูก – เช่น แคลเซียม วิตามินดี และคอลลาเจน

-ใช้ยาแก้ปวดหรือลดการอักเสบ – ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา

-การผ่าตัดเปลี่ยนข้อสะโพก – เป็นทางเลือกสุดท้ายในกรณีที่ข้อสะโพกเสื่อมรุนแรงจนส่งผลต่อคุณภาพชีวิต

.

ปัจจุบันเทคโนโลยีก้าวหน้า หากไม่มีภาวะแทรกซ้อนใด ๆ หลังจากผ่าตัด คนไข้ก็จะสามารถกลับมาเดินได้ภายใน 1-2 วันแรก

.

หากเริ่มมีอาการปวดสะโพกที่ผิดปกติ อย่ามองข้าม เพราะข้อสะโพกเสื่อมไม่ได้เกิดขึ้นทันที แต่ค่อย ๆ สะสมเป็นเวลานาน การดูแลตัวเองตั้งแต่เนิ่น ๆ ช่วยชะลออาการและหลีกเลี่ยงการผ่าตัดได้

.

ถ้าปวดสะโพกแค่ชั่วคราว อาจเป็นเพียงอาการเมื่อยล้าทั่วไป แต่ถ้าปวดเรื้อรังหรือเริ่มมีอาการขัด ๆ เดินไม่สะดวก แนะนำให้พบแพทย์เพื่อตรวจเช็กให้แน่ใจ ดีกว่ารอให้อาการรุนแรงจนแก้ไขได้ยาก!

.

ขอบพระคุณข้อมูลจาก
นพ.ปพน หิรัญญโชค
แพทย์ประจำศูนย์กระดูกและข้อ
ความชำนาญพิเศษผ่าตัดเปลี่ยนข้อเข่า ข้อสะโพกเทียม
รพ.วิชัยเวชฯหนองแขม

.