31 ภพภูมิ เกิดขึ้น ตั้งอยู่โดยจิตที่ถูกครอบงำด้วยกิเลส อวิชชา

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สังสารวัฏนี้ เป็นสิ่งที่มีเบื้องต้นและเบื้องปลาย อันบุคคลรู้ไม่ได้, (Aα & Ω ) เบื้องต้น เบื้องปลายไม่ปรากฏแก่สัตว์ทั้งหลายซึ่งมีอวิชชาเป็นเครื่องกั้น มีตัณหาเป็นเ

ช่วยได้มากจริงๆถ้วย แต่ถึงอย่างไรก็ไม่เท่าการอยู่หลีกเร้นสงบกายสงบใจอย่างแท้จริง ซึ่งจานก็ได้ใช้เวลาวันหยุดนี้ทบทวนตนเอง ว่าที่กลัวเพราะอะไร? ที่กลัวเพราะอวิชชาความไม่รู้ แม้จะไม่ใช่อวิชชาที่ท่านจำแนก

คือ ลองฝึกอรูปณาน ตอนแรกมันทรงตัว และเป็นตามตำราทุกประการ แต่พอถึงจุดนึงก็ได้มารู้จักกับสิ่งที่เรียกว่าตัวรู้ ผมเลยพยายามละทิ้งจิตหรือตัวรู้นี้ เพื่อจะกลับสู่อารมณ์ของอรูปณาน แต่มัรก็ละทิ้งตัวรู้ไม่ไ

“สังขารไม่อาจนิพพานได้” มีที่มาและความเข้าใจอยู่ในหลายระดับ ๑. ความหมายของ “สังขาร” สังขาร (saṅkhāra) = สิ่งปรุงแต่งทั้งหลาย ไม่ว่าจะเป็นกาย ใจ หรือปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเพรา