สรรพสัตว์ทั้งหลาย ขันธ์ 5 วัฏสงสาร ล้วนเกิดจากการปรุงแต่งของจิตที่มีอวิชชา

ฐีติภูตัง หลวงปู่มั่น ทำไมต้องเจริญสมถสมาธิก่อนวิปัสสนา? รูปที่ 1 เพราะจิต (ฐีติภูตัง) ถูกอวิชชา คือ ความไม่รู้ครอบงำจนมืดบอดดำสนิท จึงเกิดสังขาร คือ ความคิดปรุงแต่ง เมื่อมีความคิดปรุงแต่ง จึงเกิดว

สรรพสัตว์และวัฏสงสาร เกิดจากธาตุ 4 คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ มาประชุมกันเกิดเป็นขันธ์ 5 แล้วมีธาตุรู้ที่มีเชื้ออวิชชาหรือจิตมาครอง เวียนว่าย ตายเกิดไม่มีที่สุด เรียกว่า สัตว์ ธาตุทั้ง 6 เป็นอสังขตธาตุ อสังขต

เราทุกคนอาจจะรับความจริงไม่ได้ เพราะล้วนถูกอวิชชาครอบงำคิดปรุงแต่งว่า ความคิด ตัวตน ร่างกาย ความทรงจำ ความรู้สึกผ่านตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ความสุข ความทุกข์ ทุกสรรพสิ่งล้วนมีอยู่จริง เป็นตัวเรา เป็นขอ

สภาวะตื่นรู้จากวัฏสงสาร ถ้าปฏิบัติไปถึงโคตรภูญาณ เห็นบิกแบงค์ เห็นโลกธาตุแตกสลาย สัมผัสกระแสพระนิพพาน ตื่นรู้จากวัฏสงสาร โลกที่เราคิดว่ามีอยู่จริงมันไม่มีจริง ล้วนเกิดจากการปรุงแต่งของจิตที่เคลือบด้

ภิกษุที่เจริญอานาปานสติทำให้มากแล้ว จึงบำเพ็ญสติปัฏฐาน ๔ ให้บริบูรณ์ได้ ดูกรภิกษุทั้งหลาย ก็ภิกษุที่เจริญอานาปานสติแล้วอย่างไร ทำให้มากแล้วอย่างไร จึงบำเพ็ญสติปัฏฐาน ๔ ให้บริบูรณ์ได้ ➡ แปล: ภิกษุท