สอบถามเรื่องสัญญาเช่าบ้านครับ

ผมมีบ้านเช่าอยู่หลังหนึ่งครับ มีอาจารย์มหาวิทยาลัยเป็น ดร. มาเช่าอยู่
ตอนอาจารย์มาเช่าก็ดูเหมือนจะไม่มีปัญหาอะไร อยู่อยู่ไปสัก 6 เดือนเรื่มจ่ายช้าสัก 10 วัน (ปกติผมให้ช้าอยู่แล้ว 5 วัน) กลายเป็นจ่ายวันที่ 15 ต่อมาก็จ่ายช้า 20 วันบ้าง เป็นเดือนบ้าง ต้องตามตลอด ซึ่งในสัญญาก็มีกำหนดว่าถ้าจ่ายช้าเกิน 5 วันจะต้องจ่ายค่าปรับวันละ 500 แต่ผมก็ไม่เคยคิดผ่อนผันให้ตลอด เพราะถือว่าช่วยเหลือกัน
ต่อมาพอสัญญาครบ ก็ถามผู้เช่าว่าจะต่อสัญญาไหม อาจารย์ที่เป็นผู้เช่าก็มาต่อสัญญา (ซึ่งในสัญญามีมัดจำ 2 เดือน จะคืนเมื่อสัญญาครบ และออก หลังหักค่าความเสียหาย และค่าน้ำไฟ ที่ค้างชำระ ภายใน 30 วัน) และยังมีอีกเงือนไขคือหากอยู่ไม่ครบสัญญา 12 เดือนจะไม่คืนเงินมัดจำ เป็นค่าเสียโอกาส แต่ตังแต่ต่อสัญญามา 1 เดือน ผู้เช่าไม่จ่ายค่าเช่าเลย แถมตอนนี้แจ้งว่าจะย้ายออกตอนสิ้นเดือนอีก และมีแนวโน้มว่าจะค้างค่าน้ำ ไฟ และไม่ซ่อมอะไรให้เลย พวกที่เจาะกำแพงอะไรไป เท่ากับว่า ค่าเช่าไม่ได้ 1 เดือน และ ค่าเสียหายเหลือเพียง 1 เดือนต้องรวมน้ำไฟและค่าซ่อม ทำความสะอาจต่างๆ ซึ่งอาจารย์ยังจะมาอ้างกฎหมายว่าสามารถใช้เงินมัดจำหักค่าเช่าได้ตามกฎหมายใหม่ (จริงหรือเปล่าครับ ใครรู้ตอบด้วย) และผมควรดำเนินการยังไง
ปล่อยไป เอาค่ามัดจำที่เหลือไปซ่อมไม่รู้คุ้มหรือเปล่า แค่หวังว่าจะออกจริง
แต่ถ้าไม่ออก หรือออกแต่ความเสียหายเยอะ ต้องดำเนินการทางกฎหมาย ต้องทำยังไงครับ รบกวนด้วยครับ