ถ้าจิตเดิมแท้ของเราเป็นนิพพาน แสดงว่า

ฐีติภูตัง หลวงปู่มั่น ทำไมต้องเจริญสมถสมาธิก่อนวิปัสสนา? รูปที่ 1 เพราะจิต (ฐีติภูตัง) ถูกอวิชชา คือ ความไม่รู้ครอบงำจนมืดบอดดำสนิท จึงเกิดสังขาร คือ ความคิดปรุงแต่ง เมื่อมีความคิดปรุงแต่ง จึงเกิดว

จิตวิมุติของพระพุทธเจ้า vs จิตของปุถุชน จิตปุถุชน ยังถูกครอบงำด้วยกิเลส (โลภะ โทสะ โมหะ) แม้บางครั้งจะมีสมาธิ มีปัญญา แต่ก็ยังไม่สิ้นเชิง จิตปุถุชนมีลักษณะ เกิด–ดับตามอารมณ์ ถูกดึงไปตามตัณหาแ