**ห้องเรียนคนรากหญ้า: ความเหลื่อมล้ำของ Silicon Valley อาณาจักรเทคโนโลยีและ IT ของโลกกับ Central Valley** (ชุนเทียน)

สวัสดีค่ะ WM และเพื่อนๆ สมาชิกห้องราชดำเนิน

หลายๆ คนคงคุ้นเคยกับ Silicon Valley วันนี้เราจะไปทำความรู้จักกันให้มากขึ้นอีกค่ะ

Silicon Valley

“ซิลิคอนวัลเลย์” นั้น เป็นเหมือนชื่อเล่นของพื้นที่ทางตอนใต้อ่าวแคลิฟอร์เนียเหนือ รัฐแคลิฟอร์เนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา เป็นที่ตั้งของบริษัทไอทีนับร้อยๆ แห่ง เช่น Google Facebook Twitter Microsoft Apple Intel eBAY Oracle Logitech Pixar LinkedIn



ชื่อนี้มาจากนักหนังสือพิมพ์คนหนึ่งที่ชื่อ ดอน โฮเฟลอร์ ในปี 1971 เขาใช้คำนี้เป็นหัวข้อของบทความของเขาที่ชื่อ "Silicon Valley USA" ที่ตีพิมพ์ในหนังสือพิมพ์รายสัปดาห์ชื่อ Electronic News ซึ่งเริ่มตีพิมพ์ในฉบับวันที่ 11 มกราคม 1971

ซิลิคอน นั้นหมายถึงอุตสาหกรรมเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ และอุปกรณ์กึ่งตัวนำที่มีอยู่อย่างหนาแน่นในพื้นที่ดังกล่าว
ส่วนคำว่า วัลเลย์ นั้นหมายถึงซานตาคลาราวัลเลย์ (ชื่อหุบเขา)



จุดกำเนิด ซิลิคอน วัลเลย์

มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ดมีบทบาทสำคัญในการสร้างซิลิคอนวัลเลย์ขึ้นมา สนใจข้อมูลเพิ่มเติมของ ม.สแตนฟอร์ด อ่านได้ที่ กระทู้ห้องเพลงฯ https://pantip.com/topic/36674464 ค่ะ

มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด (Stanford University) ก่อตั้งเมื่อปี 1885 โดย Leland Stanford อดีตผู้ว่าการรัฐแคลิฟอร์เนีย จนถึงราวปี 1940 ช่วงเดียวกับสงครามโลกครั้งที่สอง เทคโนโลยีด้านวิทยุ-การทหารเริ่มพัฒนา เกิดอุตสาหกรรมต่อเนื่องด้านชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ตามมา



บริษัทไฮเทคที่เริ่มเติบโตขึ้นมาในช่วงนั้นคืออินเทล (ที่แยกตัวมาจาก Shockley และ Fairchild) และเอชพี ซึ่งเป็นผลงานของนักศึกษา-อาจารย์ด้านวิศวกรรมไฟฟ้าของสแตนฟอร์ด

บุคคลสำคัญที่สร้างพื้นที่แถบนี้เป็นศูนย์กลางเทคโนโลยีของโลกคือ Frederick Terman คณบดีของคณะวิศวกรรมศาสตร์ในช่วงนั้น (ภายหลังได้เป็นอธิการบดีของสแตนฟอร์ดด้วย) ที่แบ่งพื้นที่บางส่วนของมหาวิทยาลัยมาตั้งเป็น Stanford Industrial Park โดยมีแนวคิดให้บริษัทไฮเทคเหล่านี้มาเช่าพื้นที่ตั้งบริษัท เพื่อดึงทรัพยากรนักศึกษาจากสแตนฟอร์ดส่งต่อให้ภาคธุรกิจ



บริษัทรุ่นแรกๆ ที่มาใช้พื้นที่โซนนี้คือ HP, GE, Lockheed และกลายเป็นจุดเริ่มต้นของบริษัทไฮเทคอื่นๆ ในภายหลัง ปัจจุบันบริษัทที่มีสำนักงานอยู่แถบนี้ได้แก่ HP, Cloudera, Skype, VMware เป็นต้น นอกจากนี้ห้องวิจัยที่มีชื่อเสียงของโลกอย่าง Xerox PARC (ที่สตีฟ จ็อบส์ไปเห็น GUI และเมาส์) ก็ตั้งอยู่ใกล้ๆ กัน

ซิลิคอน วัลเลย์ จึงเป็นอาณาจักรเทคโนโลยีและ IT ของโลกที่มีอิทธิพลและมีผลประกอบการมหาศาล


Central Valley รู้จัก Silicon Valley ไปแล้ว คราวนี้มารู้จัก Central Valley กันบ้างค่ะ

แปลกแต่จริง Central Valley อยู่ห่างออกไปทางทิศตะวันออกของ Silicon Valley ไม่ถึง 1 ร้อยไมล์ แต่มีความเหลื่อมล้ำกันอย่างไม่น่าเชื่อ



Central Valley คือหนึ่งในพื้นที่ที่ผลิตสินค้าทางการเกษตรมากที่สุดในโลกแห่งหนึ่ง ปลูกมากกว่า 230 สายพันธุ์ ในปี 2013 มีเกษตรกรผู้ปลูกเมล็ดอัลมอนด์ประมาณ 6 พันคน ซึ่งผลิตได้มากกว่า 1.8 ล้านตัน หรือประมาณ 60% ของผลิตผลอัลมอนด์ทั้งโลก และบนพื้นที่น้อยกว่า 1% ของพื้นที่ทางการเกษตรทั้งหมดในสหรัฐฯ



เซ็นทรัล วัลเลย์ สามารถผลิตได้ประมาณ 8% ของผลผลิตทางเกษตรทั้งประเทศ มีมูลค่าประมาณ 43.5 พันล้านดอลลาร์สหรัฐฯ เกษตรกรรมที่นี่พึ่งพาระบบชลประทานจากการผันน้ำบนผิวดินและการสูบน้ำบาดาลจากบ่อน้ำ โดยประมาณ 1 ใน 6 ของพื้นที่ชลประทานทั้งหมดในสหรัฐฯอยู่ที่เมืองนี้ โดยประชากรหลัก ๆ ที่นี่ อพยพมาจากพื้นที่อ่าวซานฟรานซิสโก (San Francisco Bay Area) เพื่อแสวงหาที่อยู่อาศัยราคาถูก และยังมีผู้ที่อพยพมาจากเอเชีย อเมริกากลาง เม็กซิโก ยูเครน และดินแดนที่สหภาพโซเวียตเคยปกครองในยุคสงครามเย็น นอกจากภาษาอังกฤษและสเปน 'ภาษาม้ง' คือภาษาที่ 3 ที่พูดกันทั่วไปในเซ็นทรัล วัลเลย์

มีบทความหนึ่งได้เขียนเปรียบเทียบเกี่ยวกับ Silicon Valley และ Central Valley ได้น่าสนใจมาก เลยนำบางส่วนมาให้เพื่อนๆ อ่านกันค่ะ สนใจอ่านฉบับเต็มที่ https://prachatai.com/journal/2017/07/72380

บทเรียนความเหลื่อมล้ำระหว่าง Silicon Valley และ Central Valley สาเหตุจาก 'กองทัพ' และ 'รัฐบาลกลาง' Fri, 2017-07-14 08:57 โดย ฐานันดร ชมภูศรี

จากรายงาน Geographies of Opportunity เพื่อดูว่ารัฐไหนเหลื่อมล้ำที่สุดในสหรัฐอเมริกา โดยไม่ใช้ตัวชี้วัดที่มักใช้กันอย่างกลุ่มคนรวยสุด 1% เทียบกับที่เหลืออีก 99% แต่ดูรายได้เฉลี่ย การศึกษา อายุขัย ในแต่ละพื้นที่ ตัวชี้วัดนี้รายงานล่าสุดเมื่อปี 2015 ปรากฏว่าแคลิฟอร์เนียเป็นรัฐที่เหลื่อมล้ำที่สุดในประเทศ

ซิลิกอน วัลเลย์ (Silicon Valley) อายุขัยเฉลี่ยของประชากรคือ 83.7 ปี คนทั่วไปที่ไม่ใช่เศรษฐีเฉลี่ยแล้วมีรายได้ 55,215 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อปี เยาวชนอายุ 3 ถึง 24 ปีประมาณ 85.6% มีชื่อในระบบของโรงเรียน และ 60% ของผู้มีอายุ 25 ปีขึ้นไปจบปริญญาตรีเป็นอย่างน้อย

เซ็นทรัล วัลเลย์ (Central Valley) อายุขัยเฉลี่ยของประชากรคือ 78.4 ปี รายได้เฉลี่ยเพียง 20,100 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อปี เยาวชนมีชื่อในโรงเรียนเพียง 73.5% และมีเพียง 8.3% ของผู้มีอายุ 25 ปีขึ้นไปที่จบปริญญาตรี และ 4 ใน 10 ของประชากรที่นี่ไม่จบมัธยมปลาย  


สงครามเม็กซิโก-สหรัฐฯ (Mexican–American War) เป็นการสู้กันด้วยอาวุธระหว่างสหรัฐอเมริกากับเม็กซิโกตั้งแต่ ค.ศ.1846-1848 หลังสหรัฐฯ ยึดครองเท็กซัสเมื่อปี 1845 ซึ่งเม็กซิโกถือว่าเป็นดินแดนของตน จากนั้นเมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม 1846 John D. Sloat ผู้บังคับบัญชาระดับสูงของกองทัพเรือสหรัฐฯ ได้อ้างสิทธ์ความเป็นเจ้าของแคลิฟอร์เนียว่าเป็นของสหรัฐฯ ปี 1847 เรือ USS Portsmouth ภายใต้การบังคับบัญชาของกัปตัน John S. Montgomery ได้บัญชาให้เรือ 70 ลำ พร้อมทหารกว่า 600 นาย เข้าเทียบท่าที่ Clark's Point บริเวณอ่าวซานฟรานซิสโก และยึดได้สำเร็จโดยไม่ต้องยิงปืนแม้แต่นัดเดียว นี่เป็นเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นหลังจากการค้นพบแหล่งทองคำมากมายที่แคลิฟอร์เนีย ต่อมาได้เกิดการเจรจาเพื่อยุติสงครามนี้โดยมีการลงนามสนธิสัญญากัวดาลูป ฮิดัลโก (Treaty of Guadalupe Hidalgo) เมื่อ 2 กุมภาพันธ์ 1848 ที่หมู่บ้าน Guadalupe Hidalgo ใกล้ ๆ กับเม็กซิโกซิตี้เมืองหลวงของเม็กซิโกในปัจจุบัน ซึ่งเม็กซิโกเรียกร้องให้สหรัฐฯจ่ายเงิน 18.25 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯแก่เม็กซิโก จากนั้นเท็กซัส แคลิฟอร์เนีย และพื้นที่ประมาณครึ่งหนึ่งของรัฐนิวเม็กซิโก แอริโซนา เนวาด้า ยูทาห์ และบางส่วนของรัฐไวโอมิง โคโลราโด ก็ตกเป็นของสหรัฐฯ จากข่าวสารการค้นพบแหล่งทองคำ ภายในปี 1848 ผู้คนประมาณ 300,000 ชีวิตได้มาที่แคลิฟอร์เนีย โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่เมืองซานฟรานซิสโก ซานโฮเซ่ และซาคราเมนโต ทั้งจากรัฐอื่นๆและชาวต่างชาติ ปรากฏการณ์นี้ถูกเรียกว่า ‘California Gold Rush’ (1848 - 1855) แล้วทองคำจำนวนมากได้ถูกขายออกไปทางทิศตะวันออก ทำให้รัฐแคลิฟอร์เนียมีอิทธิพลมากพอที่จะเลือกขอบเขตดินแดนที่กว้างขวางมาเป็นของตัวเอง เลือก ส.ส.และ ส.ว.ของตัวเองได้ เขียนรัฐธรรมนูญของตนเอง และได้รับการยอมรับให้เป็นรัฐอิสระในเครือสหรัฐฯ เมื่อปี 1850 โดยไม่ต้องผ่านการพิจารณาเรื่องสถานะแห่งดินแดนเหมือนรัฐเกิดใหม่อื่น ๆ

ประวัติศาสตร์ยุคใหม่ของเซ็นทรัล วัลเลย์ เมืองที่อยู่ตรงกลาง ๆ ของแคลิฟอร์เนีย อาจเรียกได้ว่าเริ่มต้นขึ้นในปี 1849 หลังจากค้นพบแหล่งทองคำ ผู้คนจึงหลั่งไหลกันเข้ามาในบริเวณที่มีชื่อว่า ‘Sierra Nevada’ ทำให้ประชากรบริเวณนี้เพิ่มขึ้น ความต้องการอาหารจึงมากขึ้น จึงเกิดเกษตรกรรมอันกว้างใหญ่ โดยระหว่างนั้นและย้อนกลับไปก่อนหน้านั้น เศรษฐกิจหลักของที่นี่คือการทำปศุสัตว์ ทว่าได้ประสบภัยแล้งอย่างรุนแรงในช่วง 1863-1864 ทำให้สัตว์ที่เลี้ยงเพื่อเศรษฐกิจในแคลิฟอร์เนียล้มตายไปเกือบทั้งหมด แถมยังเกิดน้ำท่วมอย่างหนักตามฤดูกาล

ทั้ง ๆ ที่ห่างกันไม่ถึง 100 ไมล์ ทำไมเซ็นทรัล วัลเลย์ ต้องเป็นแหล่งเกษตรกรรม? แม้ว่าบนพื้นที่น้อยกว่า 1% ของพื้นที่ทางการเกษตรทั้งหมดในสหรัฐฯ สามารถผลิตได้ประมาณ 8% ของผลผลิตทางเกษตรทั้งประเทศ ทำไมรายได้และความสามารถในการอยู่กับระบบการศึกษาถึงได้ต่างกันขนาดนี้?

เซ็นทรัล วัลเลย์ ปี 1945 สภาคองเกรสได้กำหนดยุทธศาสตร์ที่ครอบคลุมไปอีก 3 ทศวรรษ การก่อสร้างครั้งสุดท้ายของโครงการนี้คือเขื่อน New Melones ที่แล้วเสร็จในปี 1979

เซ็นทรัล วัลเลย์ เกิดวิกฤตภัยแล้งอีกครั้งในช่วงต้นทศวรรษ 1920 หลังจากที่เคยประสบภัยแล้งอย่างรุนแรงในปี 1863-1864 และเคยมีความพยายามที่จะสร้างโครงการบริหารจัดการน้ำขนาดใหญ่ตั้งแต่ปี 1873 แต่ก็ไม่ได้ทำอะไรเป็นชิ้นเป็นอัน ต่อมาในปี 1933 รัฐแคลิฟอร์เนียได้ออกกฎหมายสำหรับโครงการนี้ ชื่อว่า ‘Central Valley Project Act’ โดยการขายพันธบัตรเพื่อระดมเงินให้ได้ 170 ล้านดอลลาร์ แต่ต้องประสบกับวิกฤตเศรษฐกิจโลก The Great Depression เสียก่อน เงินจึงไม่พอ ทำให้ในปี 1935 รัฐบาลกลางจึงต้องเป็นผู้อนุมัติงบประมาณสำหรับโครงการนี้ ซึ่งเริ่มต้นทางปฏิบัติในปี 1937 เมื่อมีการสร้างคลองชื่อว่า Contra Costa Canal

ปัจจุบัน Central Valley Project ถูกดำเนินการโดยรัฐบาลกลางของสหรัฐฯ เป็นหนึ่งในอ่างเก็บน้ำที่ใหญ่ที่สุดในโลก อ่างเก็บน้ำมี 22 แห่งพื้นที่รวมกันประมาณ 11 ล้านเอเคอร์ โครงการนี้ผันน้ำด้วยระบบชลประทานให้กับพื้นที่เพาะปลูกมากกว่า 3 ล้านเอเคอร์ และผลิตเป็นน้ำดื่มให้กับประชากรประมาณ 2 ล้านคน โดยมีสัญญาระยะยาวกับผู้รับเหมากว่า 250 ราย  

ส่วนที่ซิลิกอน วัลเลย์ ในปัจจุบันคงไม่ต้องบรรยายสรรพคุณนอกจากความเหลื่อมล้ำตามตัวเลขที่ระบุในย่อหน้าแรก

ประชาชนที่เซ็นทรัล วัลเลย์ มีแนวโน้มจะลำบากหนักขึ้นไปอีก โดยที่เฟรสโน (Fresno) เขตที่อยู่ทางใต้ของเซ็นทรัล วัลเลย์ ซึ่งมีประชากรประมาณ 520,000 คน เนื่องจาก Institute for Spatial Economic Analysis คาดการณ์ว่าอาชีพการงานที่นั่นสามารถถูกแทนที่ด้วยเครื่องจักรอัตโนมัติหรือหุ่นยนต์สูงถึง 61.5% ภายใน 10 ถึง 20 ปี แม้ว่าค่าเฉลี่ยของทั้งสหรัฐอเมริกาจะอยู่ที่ 47%  

'กองทัพ' และ 'รัฐบาลกลาง' มีบทบาทสำคัญในการก่อร่างสร้างเมือง มีส่วนให้ปัจจุบันเหลื่อมล้ำเช่นนี้


ขอบคุณที่มาข้อมูลและภาพประกอบ
https://prachatai.com/journal/2017/07/72380
http://money.cnn.com/2015/05/05/news/economy/california-unequal/index.html
https://www.blognone.com/node/68552
http://markmartinezshow.blogspot.com/2015/05/california-nations-most-unequal-state.html
https://www.dek-d.com/studyabroad/37000/
https://dabrownstein.com/2015/02/06/the-swarming-of-silicon-valley/
http://www.visitcentralvalley.com/


ความจริงแล้ว เกษตรกรรม เป็นแหล่งของหนึ่งในปัจจัย 4 ของมนุษย์ นั่นคือ อาหาร ส่วนเทคโนโลยีเป็นสิ่งที่ช่วยให้มนุษย์มีความเป็นอยู่ที่สะดวกสบาย ก้าวล้ำไปข้างหน้า ได้มากยิ่งขึ้น

ในเมื่อสามารถพัฒนาเทคโนโลยีให้กลายเป็นแหล่งเศรษฐกิจที่สำคัญของโลกได้ ก็ยิ่งควรให้ความสำคัญกับภาคเกษตรกรรม ยกระดับคุณภาพชีวิตเกษตรกรไม่ยิ่งหย่อนกว่าการพัฒนาด้านอื่นๆ

หวังว่าภาพสะท้อนเปรียบเทียบ บทเรียนความเหลื่อมล้ำของ Silicon Valley และ Central Valley จะเป็นบทเรียนให้ผู้นำทั้งหลายวางยุทธศาสตร์ ไปในแนวทางที่ถูกต้อง อย่าได้สร้างช่องว่างที่มีอยู่ให้มันยิ่งห่างกันมากเข้าไปอีกในอนาคต