การทำจิตใจของตนให้สะอาดผ่องแผ้ว
การทำจิตใจของตนให้สะอาดผ่องแผ้ว ท่านอธิบายไว้ในอรรถกถาพระธรรมบทว่า หมายถึงการทำจิตใจของตนให้แจ่มใส สงบสงัดจากนิวรณธรรม 5 ประการ คือ กามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ อุททัจจกุกกุจจะ และวิจิกิจฉา ตามปกติจิตย่อมขุ่นมัว เพราะสิ่งที่เรียกว่ากิเลส
นิวรณ์ 5 ประการเป็นกิเลสอย่างหนึ่ง ที่คอยกั้นจิตไม่ให้ไปสู่ความแจ่มใสผ่องแผ้ว เช่น พยาบาทเมื่อเกิดขึ้น จิตหมดความแจ่มใส มีแต่ความขุ่นมัว หมดเหตุผลในทางที่ดี แม้พยายามหาเหตุผล ก็มองไม่เห็นเหตุผลที่ดี ถูกต้อง จะเห็นแต่เหตุผลที่สนับสนุนในทางพยาบาทเท่านั้น ผู้ที่เกิดความพยาบาทจึงฆ่าตนเองได้ ฆ่ามารดาบิดาได้ ทำลายชาติบ้านเมืองได้ สมกับพระพุทธองค์ตรัสว่าเป็นไฟ เพราะเผาตนเอง เผามารดา บิดา เผาบ้านเผาเมือง พระพุทธองค์ทรงทราบชัด จึงตรัสสอน “ให้ทำจิตใจให้ผ่องใส”
จาก ของดีจากใบลาน หนังสือร้อยธรรมคำสมเด็จฯ
สมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว)
การทำจิตใจของตนให้สะอาดผ่องแผ้ว
การทำจิตใจของตนให้สะอาดผ่องแผ้ว ท่านอธิบายไว้ในอรรถกถาพระธรรมบทว่า หมายถึงการทำจิตใจของตนให้แจ่มใส สงบสงัดจากนิวรณธรรม 5 ประการ คือ กามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ อุททัจจกุกกุจจะ และวิจิกิจฉา ตามปกติจิตย่อมขุ่นมัว เพราะสิ่งที่เรียกว่ากิเลส
นิวรณ์ 5 ประการเป็นกิเลสอย่างหนึ่ง ที่คอยกั้นจิตไม่ให้ไปสู่ความแจ่มใสผ่องแผ้ว เช่น พยาบาทเมื่อเกิดขึ้น จิตหมดความแจ่มใส มีแต่ความขุ่นมัว หมดเหตุผลในทางที่ดี แม้พยายามหาเหตุผล ก็มองไม่เห็นเหตุผลที่ดี ถูกต้อง จะเห็นแต่เหตุผลที่สนับสนุนในทางพยาบาทเท่านั้น ผู้ที่เกิดความพยาบาทจึงฆ่าตนเองได้ ฆ่ามารดาบิดาได้ ทำลายชาติบ้านเมืองได้ สมกับพระพุทธองค์ตรัสว่าเป็นไฟ เพราะเผาตนเอง เผามารดา บิดา เผาบ้านเผาเมือง พระพุทธองค์ทรงทราบชัด จึงตรัสสอน “ให้ทำจิตใจให้ผ่องใส”
จาก ของดีจากใบลาน หนังสือร้อยธรรมคำสมเด็จฯ
สมเด็จพระพุฒาจารย์ (เกี่ยว)