เบื้องหลังความล้มเหลว บ.Fantrainer ของทอ.

เมื่อวานนี้ (25 สองหาคม 2552) ผมรู้สึกว่าตัวเองโชคดีมากที่ได้มีโอกาสเข้าไปพูดคุยกับ พล.อ.ต. ปรีชา วรรณภูมิ อาจารย์ผู้มีความรู้ความสามารถพิเศษประจำภาควิชาวิศวกรรมการบินและอวกาศยาน คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ที่จริงกลุ่มของผม (ไปกับนิตยสาร aerospace) นั้นจะเข้าไปพูดคุยเกี่ยวกับเรื่อง UAV ล้วน ๆ แต่ว่าตามประสาคนรักเครื่องบินมาเจอกัน การสนทนานั้นค่อนข้างมากไปกว่าเรื่อง UAV เยอะครับ และก็ถือเป็นเกียรติของผมมาก ๆ เช่นกันที่ได้เคยพูดคุยกับปูชนียบุคคลแบบท่าน



ฟังท่านเล่าแล้วถึงกระจ่างแจ้งกับโครงการ Fantrainer ของทอ.ครับ ผมก็พูดได้เลยว่าเป็นคนหนึ่งเหมือนกับอีกหลาย ๆ ท่านที่เชื่อว่า ความล้มเหลวของโครงการ Fantrainer ก็คือเครื่องบินนั้นไม่มีประสิทธิภาพและมีคุณภาพการผลิตไม่เพียงพอ ท่านพล.อ.ต. ปรีชาพูดมาคำเดียวเลยว่า "ไม่ใช่" ครับ ท่านบอกว่า เครื่องบินนั้นมีคุณภาพดี เพราะบริษัทเยอรมันเขาก็ไม่ต้องการเอาชื่อเสียงมาทิ้ง จึงมีการควบคุมคุณภาพในการผลิตทุกอย่าง สาเหตุที่ทุกคนเชื่อเช่นนั้นก็เพราะว่า มีนายทหารอีกฝ่ายในกองทัพอากาศต้องการจะล้มโครงการนี้เพราะนายทหารที่อยู่ในโครงการนี้อยู่ฝ่ายตรงข้ามกันทางการเมือง (เรื่องเกี่ยวกับกบฏยังเติร์ก) การจะล้มก็ง่าย เพราะหาเหตุผลอะไรก็ได้มาพูด และเหตุผลที่ยกขึ้นมาก็คือคุณภาพการผลิตเครื่องบินที่ต่ำกว่าปกติและการส่งกำลังบำรุงที่ย่ำแย่



ท่านบอกว่า Fantrainer นี้ ทางเยอรมันเข้ามาพูดคุยกับเราโดยตรงเพราะต้องการให้เราไปร่วมมือด้วย โดยเราถือลิขสิทธิ์ในตัวปีก ซึ่งก็คือการออกแบบปีกนั้นเราทำเองครับ และเข้ามาช่วยตั้งโรงงานในกองทัพอากาศ ซึ่งใกล้เสร็จสมบูรณ์แล้วสำหรับการผลิตเชิงพาณิชย์จำนวนมากก่อนโครงการถูกล้ม ในอนาคตท่านบอกว่าเยอรมันวางแผนที่จะให้เราร่วมมือกับทางสหรัฐพัฒนา Fantrainer เป็น Fanranger ซึ่งเป็นรุ่นติดอาวุธออกขาย และเราก็จะได้ส่วนแบ่งจากค่าลิขสิทธิ์และการผลิตปีกซึ่งเราถือลิขสิทธิ์อยู่ครับ ตอนแรกวางแผนจะสร้างเข้าประจำการจำนวน 57 ลำ (ขออภัยภ้าผมจำตัวเลขผิด) แต่พอสร้างไปได้ 22 ลำ (ขออภัยภ้าผมจำตัวเลขผิด) ก็ถูกยกเลิกโครงการซื้อเพิ่ม ทำให้การส่งกำลังบำรุงไม่เป็นไปตามแผนที่วางเอาไว้ ต้องเอาอะไหล่ที่เตรียมไว้สำหรับผลิตเครื่องลำอื่นมาใส่แทน

ส่วนเรื่องที่เครื่องตกนั้น หลายกรณีท่านบอกว่าไม่ใช่ความผิดของเครื่องแต่เป็น "ความผิดพลาดของนักบินเอง" ที่ไม่ชำนาญในการบินเครื่องรุ่นนี้ครับ ก็คือระบบการฝึกคนของเราในการบินเครื่องรุ่นนี้มีปัญหา อุบัติเหตุหลายครั้งเมื่อทางเรากับเยอรมันกลับมาดู (หลังโครงการถูกปิดไปแล้ว) ก็ยืนยันว่าไม่ใช่ความผิดของเครื่องจริง ๆ

ตอนนั้นโรงงานไทยแอมใกล้จะล้มละลายเนื่องจากทางสหรัฐถอนหุ้นออกไปจากพิษการเมืองในบ้านเราที่เรากำลังไล่สหรัฐออกจากประเทศไทย ทางโรงงานก็เลยมาเสนอกองทัพอากาศให้ช่วยซื้อโรงงานไปประกอบเครื่องบิน ท่านก็บอกว่าเสียดายว่า ตอนนั้นท่านคิดผิดที่ไม่ยอมซื้อเพราะยังคิดว่าเครื่องบินทหารนั้นทหารควรจะเป็นคนสร้างเอง แต่ภายหลังท่านรู้ว่าคิดผิดเพราะควรให้เอกชนเข้ามามีส่วนร่วมให้มาก (ฟังแล้วน่าทึ่งครับว่า แม้ว่าท่านจะเป็นทหารเก่าที่เกษียณไปนานแล้ว แต่ท่านมีแนวคิดสมัยใหม่มากกว่านายทหารที่ยังอยู่ในราชการตอนนี้หลายคนด้วยซ้ำ) ถ้าตอนนั้นลงทุนซื้อโรงงาน และที่สำคัญที่สุดคือโครงการ Fantrainer ไม่ถูกล้ม ป่านนี้ไทยทำเครื่องบินได้สบายมากแล้วครับ

ในห้องทำงานของท่านมีแต่หนังสือเก่า ๆ เกี่ยวกับการบินมากมาย หลายเล่มมีคุณค่ามาก ๆ เช่นหนังสือคู่มือของเครื่องบินคอร์แซร์ตั้งแต่ปี 1934 ท่นก็ยังมีเก็บไว้ นักท่านบอกว่ามีคนไปเจอเขากำลังทิ้งลงถังขยะ เลยเอามาให้ท่าน นอกจากนั้นยังมีแบบเครื่องบินที่เขียนลงกระดาษไขด้วยฝีมือท่านเอง ดูแล้วฝีมือ Drawing ท่านเนียนมาก ๆ ครับ ทุกอย่างท่านคำนวณได้หมด คือออกแบบเครื่องบินได้ทั้งลำ น่าจะเป็นคนไทยคนเดียวที่ยังออกแบบเครื่องบินได้ด้วยตัวเองและยังทำงานช่วยประเทศไทยอยู่ ทั้ง ๆ ที่ท่านก็จบแค่นายเรืออากาศซึ่งเทียบเท่าปริญญาตรี ไม่ได้จบปริญญเอกเหมือนกับดร.หลาย ๆ คนที่ก็ยังไม่สามารถออกแบบเครื่องบินเองได้เลย โดยรวมแล้วท่านมีความรู้มาจากประสบการณ์และความชำนาญที่ถูกต้องตามหลักการและทฤษฎีออกแบบอากาศยานในการออกแบบเครื่องบินตั้งแต่บ.ทอ.3 ไปจนถึง บ.ทอ.5 และ Fantrainer ในที่สุด

ที่เด็ดที่สุดก็คือ ท่านยังจำทุกอย่างได้อย่างแม่นยำ ตัวเลข เหตุการณ์ ชื่อคนต่าง ๆ ยังจำได้หมด แม้แต่รหัสของเครื่องยนต์ของ Fantrainer ที่ท่านทำมากับมือท่านก็จำได้ทุกอัน และยังใช้คอมพิวเตอร์ได้คล่องมาก ๆ ครับ และที่สำคัญ ท่านเอาปีก Fantrainer รุ่นไฟเบอร์กลาสของเยอรมันมาให้ดูด้วย สุดยอดมาก ๆ ครับ

ท่านบอกว่าหลังจากโครงการ Fantrainer ล้มไป ทางบริษัทที่เยอรมันก็ล้มละลายไปด้วย ตอนแรกท่านก็ไม่เชื่อ เลยลงทุนไปดูด้วยตัวเองที่เยอรมัน ปรากฏว่าเป็นความจริง ผมว่าไม่แน่ว่าถ้าเรายังทำโครงการนี้ต่อ เราอาจจะได้ร่วมเป็นส่วนหนึ่งของประเทศที่ร่วมออกแบบ Eurofighter Typhoon แล้วก็ได้

สุดท้ายก็คือคนไทยฆ่าคนไทยด้วยกันเอง

ตอนนี้ท่านบอกว่ายังติดต่อกับชาวเยอรมันที่เคยทำงานมาด้วยกันตั้งแต่สมัย Fantrainer ครับ และกำลังทำโครงการ Ground Effect ด้วยกันอยู่ (คือยานพาหนะที่คล้าย ๆ ไฮโดรฟลอยนั่นแหละครับ วิ่งเหนือผิวน้ำแบบของรัสเซียทำ) ท่านบอกว่ามีบริษัทเอกชนของไทยจะทำ Ground Effect รับส่งผู้โดยสารระหว่างกรุงเทพและเกาะต่าง ๆ เลยมาให้ท่านออกแบบให้ ท่านออกก็แบบให้เสร็จสรรพ ใช้เวลา 3 เดือนก็เสร็จ แต่ไม่ยอมจดสิทธิบัตรไว้กับตัว ท่านบอกว่าเอาไปเลย ทางเพื่อนของท่านที่เยอรมันก็กำลังทำอยู่เช่นกัน เลยจะร่วมมือกันในอนาคตครับ

นอกจากนั้นยังเพิ่งทราบว่า ต้นกำเนิดจริง ๆ ของโครงการ UAV ปักษิณของสกว.เป็นยังไง สุดท้ายมันก็เกิดมาจากท่านและโครงการ KU-4 ของมหาวิทยาลัยเกษตรนี่เอง

พูดคุยกับท่านทั้งช่วงเช้า ฟังแล้วชื่นชมท่านและเศร้าใจกับบ้านเราไปในเวลาเดียวกัน ท่านบอกว่าสุดท้ายถ้าจะทำกัน ต้องให้เอกชนทำกันเยอะ ๆ เพราะจะได้หลีกหนีปัญหาด้านการเมืองและการบริหารระบบราชการให้ได้มากที่สุดน่ะครับ

Credit TAF