หลายคนคงเคยได้ยินคำว่า sinosphere หรือเขตอิทธิพลของวัฒนธรรมจีนซึ่งหมายถึง ประเทศในกลุ่มเอเชียบูรพาและอุษาคเนย์ ในส่วนของเวียดนามและสิงคโปร์ ในความคิดเห็นส่วนตัวนะครับ เหมือนจีนจะเป็นแหล่งหลักที่ส่งอิทธิพลวัฒนธรรมแบบ sino ไปสู่ประเทศลูกๆทำให้แนวโน้มหรือทิศทางของวัฒนธรรมของจ sinosphere เป็นไปในทางเดียวกัน ตรงกันข้ามกับ indosphere ซึ่งดูเหมือนจะรับส่งกันมาเป็นทอดๆทำให้ดูมีความหลายหลายและแตกต่างกันมากกว่าหรือเปล่าครับ อย่างในความคิดเห็นของผม ในภาคพื้นทวีปอุษาคเนย์ เนื่องจากวัฒนธรรมอินเดียมาจากการติดต่อค้าขายและการเผยแพร่ศาสนาเป็นหลัก ซึ่งศาสนาพุทธทั้ง เถรวาท มหายาน และพราหมณ์นี่เองที่เป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างสรรค์ทั้ง สถาปัตยกรรม จิตรกรรม อักษร วรรณคดี การแต่งกาย ความเชื่อต่างๆ โดยที่ชนพื้นเมืองในกลุ่ม Austroasiatic ซึ่งเป็นชนพื้นเมืองบริเวณนั้นได้รับวัฒนธรรมดังกล่าวมาปรับประยุกต์เป็นของตน โดยกลุ่มหลักๆ คือ วัฒธรรมมอญ-ทวารวดี ซึ่งมีรากฐานมาจากพุทธศาสนาเถรวาท และวัฒนธรรมขอมซึ่งมีรากฐานมาจากพุทธศาสนามหายานและพราหมณ์ ซึ่งทั้งสองก็ต่างส่งอิทธิพลต่ออาณาจักรในรุ่นต่อๆมาในกลุ่มชาติพันธุ์พม่าธิเบต ไทกะได โดยที่ Mon dominate น่าจะเป็น มอญ >พม่า/ล้านนา>ไทใหญ่ ผมให้เหตุผลว่า พวกนี้นับถือเถรวาทเป็นหลักและมีความเชื่อในกลุ่มเทวราชาและเทพเจ้าพราหมณ์ค่อนข้างจะน้อย แต่จะทดแทนด้วยการนับถือผีบรรพบุรษ ผีเจ้าผีนายแทน(ซึ่งน่าจะเป็นวัฒนธรรมก่อนยุคประวัติศาสตร์ที่มีเดิมอยู่แล้วในกลุ่มชาวเอเชียมองโกลอยด์) ภาษา วรรณกรรม ต่างๆในกลุ่มนี้ก็จะกล่าวไปทางพระพุทธศาสนาและพระพุทธเจ้าในทางหลัก Khmer dominate น่าจะเป็น ขอม >สุโขทัย/อโยธิยา>ไทยสยาม(ไม่แน่ใจว่าจะจำแนก ลาวไว้กลุ่มไหน เพราะเท่าที่ดูจะไปเอาไว้กลุ่มมอญก็ดูความสัมพันธ์ไม่ค่อยไปด้วยกันเท่าไหร่ จะดูวัฒนธรรมแบบขอมก็ดูไม่ชัดเจน) กลุ่มนี้จะผสมระหว่างพุทธมหายาน พราหมณ์และเถรวาท คติความเชื่อเรื่องเทวราชา เทพเจ้าพราหมณ์ค่อนข้างจะเข้มข้นกว่า และไม่ค่อยพบการบูชาผีบรรพบุรุษอย่างเป็นแบบแผน ท่านผู้รู้ท่านอื่นๆมีความคิดเห็นอย่างไรบ้างครับ
ว่าด้วยอิทธิพลของอารยธรรมอินเดียในพื้นพื้นทวีปอุษาคเนย์