นิยามของคำว่า "อร่อย" ของคนเรานั้นอาจมีความเห็นที่เหมือนหรือแตกต่างกันบ้างเป็นเรื่องธรรมดาเหตุเพราะเกณฑ์หรือมาตรวัดที่เราใช้ในการตัดสินสิ่งใดสิ่งหนึ่งนั้นมีมาตรฐานที่แตกต่างกัน
นอกจาก "ปัจจัยภายนอก" ที่เรามักนำมาช่วยในการตัดสินความอร่อย ได้แก่ "กลิ่นและรสสัมผัส" จากสิ่งที่เรากลืนกินเข้าไปแล้วสะท้อนออกมาเป็นผลลัพธ์สากลที่เราๆท่านๆมีความเข้าใจกันโดยทั่วไปว่า หอม เปรี้ยว หวาน มัน เค็ม จืด และเข้มข้น ... ก็ยังมี "ปัจจัยภายใน" ที่ไม่มีส่วนหนึ่งส่วนใดเลยทางกายภาพที่มีความสามารถในการรับรู้ถึงกลิ่นหรือรสสัมผัสเหล่านั้นได้เลยแม้แต่น้อย แต่คนเราก็มักนิยมที่จะนำมาใช้เป็นเครื่องมือในการตัดสินด้วย นั่นก็คือ "รูปสัมผัสและอารมณ์สัมผัส"
และที่สำคัญที่สุดคือ กรรมการท่านสุดท้ายที่มักจะเป็นผู้ชี้ขาดถึงผลการตัดสินในทุกๆเรื่องของเรานั่นก็คือ กรรมการที่มีชื่อว่า "ใจ"
"ใจ" เป็นเรื่องเฉพาะของแต่ละบุคคล เป็นเรื่องของ "ปัจเจกบุคคล" และเป็นการยากที่จะลอกเลียนแบบหรือบังคับให้มีความเสมอเหมือนกันได้ ดังว่า แม้ว่าอาหารเหล่านั้นจะดีหรือเลอเลิศสักเพียงใด ถูกปรุงแต่งขึ้นด้วยเครื่องปรุงชั้นดีที่หาได้ยากยิ่งสักเพียงไหน และแม้นว่าผู้ปรุงจะเก่งกาจสามารถสักเพียงไร หากว่าสิ่งเหล่านั้นไม่สามารถทำให้เกิดความพึงพอใจแก่ผู้ที่นำไปรับประทานแล้วละก็ คงยากที่จะบอกว่าอาหารเหล่านั้นเป็นอาหารที่ดีได้
แต่ในทางกลับกัน แม้อาหารบางอย่างจะถูกปรุงแต่งขึ้นจากเครื่องไม้เครื่องมืออย่างง่ายๆ วัสดุเครื่องปรุงก็แสนที่จะธรรมดา แต่หากถูกปรุงแต่งขึ้นด้วยความตั้งใจ ความใส่ใจ และความปราณีต ซึ่งสิ่งเหล่านี้นี่เองที่จะมีผลโดยตรงต่อการตัดสินของกรรมการท่านสุดท้ายของคนเรา นั่นก็คือ "ใจ" และให้ผลตัดสินชี้ขาดที่มี "ความพึงพอใจ" เป็นบรรทัดฐานมาตรวัดสำคัญที่มีอำนาจเหนือกว่ารูปลักษณ์หรือรสชาติของสิ่งเหล่านั้น
เช้าวันหนึ่งที่บ้านหลังเล็กๆแห่งหนึ่งท่ามกลางหมู่แมกไม้และแสงแดดอ่อนๆยามเช้า ผมได้มีโอกาสดื่มกาแฟดำแก้วหนึ่งที่เต็มไปด้วยเรื่องราวต่างๆมากมายอยู่ในนั้น ...
เริ่มต้นจากเมล็ดกาแฟจากแหล่งปลูกที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่งของโลกที่มีการอนุรักษ์สายพันธุ์มากว่าหลายร้อยปี ที่ผมได้มาจากมิตรสหายที่แสนดีที่ตั้งใจหอบหิ้วข้ามน้ำข้ามทะเลมาให้จากแดนไกล และถูกนำมาคั่วด้วยเครื่องคั่วตัวเล็กๆในวันสบายๆด้วยความอิ่มเอิบใจ โดยหวังไว้ว่าจะมอบความสุขเล็กๆให้กับผู้ที่มีโอกาสได้นำไปดื่มชิม
กาแฟที่ได้ถูกแบ่งออกเป็นสองส่วน ส่วนหนึ่งมีโอกาสได้เดินทางขึ้นไปบนยอดดอยแห่งหนึ่งทางภาคเหนือตอนบน อีกส่วนหนึ่งถูกนำมาชงด้วยคนชงกาแฟมือใหม่ที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านเล็กๆริมเขาเตี้ยๆในเขตภาคเหนือตอนล่าง ... ถึงแม้ว่าคนชงท่านนั้นจะมีประสบการณ์ในการชงที่ไม่มากและเพิ่งมีโอกาสที่จะได้ชง "กาแฟดริป" ด้วยตัวเองเป็นแก้วแรก แต่ผมก็รับรู้ได้ถึง "ความใส่ใจและความตั้งใจ" ของท่านผู้นั้นได้เป็นอย่างดี และแล้ว "กรรมการใจ" ของผมก็ดำเนินการตัดสินได้อย่างทันท่วงทีโดยที่ยังไม่ได้ชิมแม้แต่น้อยเลยว่า "กาแฟมอคค่าเยเมน ที่ชงด้วยฝีมือคุณพ่อ" แก้วนี้เป็น "กาแฟที่ดี" ที่สุดแก้วหนึ่งในชีวิตของผมอย่างมิต้องสงสัย : )
''กาแฟที่ดี" ... ในมุมมองของกระผม
นอกจาก "ปัจจัยภายนอก" ที่เรามักนำมาช่วยในการตัดสินความอร่อย ได้แก่ "กลิ่นและรสสัมผัส" จากสิ่งที่เรากลืนกินเข้าไปแล้วสะท้อนออกมาเป็นผลลัพธ์สากลที่เราๆท่านๆมีความเข้าใจกันโดยทั่วไปว่า หอม เปรี้ยว หวาน มัน เค็ม จืด และเข้มข้น ... ก็ยังมี "ปัจจัยภายใน" ที่ไม่มีส่วนหนึ่งส่วนใดเลยทางกายภาพที่มีความสามารถในการรับรู้ถึงกลิ่นหรือรสสัมผัสเหล่านั้นได้เลยแม้แต่น้อย แต่คนเราก็มักนิยมที่จะนำมาใช้เป็นเครื่องมือในการตัดสินด้วย นั่นก็คือ "รูปสัมผัสและอารมณ์สัมผัส"
และที่สำคัญที่สุดคือ กรรมการท่านสุดท้ายที่มักจะเป็นผู้ชี้ขาดถึงผลการตัดสินในทุกๆเรื่องของเรานั่นก็คือ กรรมการที่มีชื่อว่า "ใจ"
"ใจ" เป็นเรื่องเฉพาะของแต่ละบุคคล เป็นเรื่องของ "ปัจเจกบุคคล" และเป็นการยากที่จะลอกเลียนแบบหรือบังคับให้มีความเสมอเหมือนกันได้ ดังว่า แม้ว่าอาหารเหล่านั้นจะดีหรือเลอเลิศสักเพียงใด ถูกปรุงแต่งขึ้นด้วยเครื่องปรุงชั้นดีที่หาได้ยากยิ่งสักเพียงไหน และแม้นว่าผู้ปรุงจะเก่งกาจสามารถสักเพียงไร หากว่าสิ่งเหล่านั้นไม่สามารถทำให้เกิดความพึงพอใจแก่ผู้ที่นำไปรับประทานแล้วละก็ คงยากที่จะบอกว่าอาหารเหล่านั้นเป็นอาหารที่ดีได้
แต่ในทางกลับกัน แม้อาหารบางอย่างจะถูกปรุงแต่งขึ้นจากเครื่องไม้เครื่องมืออย่างง่ายๆ วัสดุเครื่องปรุงก็แสนที่จะธรรมดา แต่หากถูกปรุงแต่งขึ้นด้วยความตั้งใจ ความใส่ใจ และความปราณีต ซึ่งสิ่งเหล่านี้นี่เองที่จะมีผลโดยตรงต่อการตัดสินของกรรมการท่านสุดท้ายของคนเรา นั่นก็คือ "ใจ" และให้ผลตัดสินชี้ขาดที่มี "ความพึงพอใจ" เป็นบรรทัดฐานมาตรวัดสำคัญที่มีอำนาจเหนือกว่ารูปลักษณ์หรือรสชาติของสิ่งเหล่านั้น
เช้าวันหนึ่งที่บ้านหลังเล็กๆแห่งหนึ่งท่ามกลางหมู่แมกไม้และแสงแดดอ่อนๆยามเช้า ผมได้มีโอกาสดื่มกาแฟดำแก้วหนึ่งที่เต็มไปด้วยเรื่องราวต่างๆมากมายอยู่ในนั้น ...
เริ่มต้นจากเมล็ดกาแฟจากแหล่งปลูกที่มีชื่อเสียงแห่งหนึ่งของโลกที่มีการอนุรักษ์สายพันธุ์มากว่าหลายร้อยปี ที่ผมได้มาจากมิตรสหายที่แสนดีที่ตั้งใจหอบหิ้วข้ามน้ำข้ามทะเลมาให้จากแดนไกล และถูกนำมาคั่วด้วยเครื่องคั่วตัวเล็กๆในวันสบายๆด้วยความอิ่มเอิบใจ โดยหวังไว้ว่าจะมอบความสุขเล็กๆให้กับผู้ที่มีโอกาสได้นำไปดื่มชิม
กาแฟที่ได้ถูกแบ่งออกเป็นสองส่วน ส่วนหนึ่งมีโอกาสได้เดินทางขึ้นไปบนยอดดอยแห่งหนึ่งทางภาคเหนือตอนบน อีกส่วนหนึ่งถูกนำมาชงด้วยคนชงกาแฟมือใหม่ที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านเล็กๆริมเขาเตี้ยๆในเขตภาคเหนือตอนล่าง ... ถึงแม้ว่าคนชงท่านนั้นจะมีประสบการณ์ในการชงที่ไม่มากและเพิ่งมีโอกาสที่จะได้ชง "กาแฟดริป" ด้วยตัวเองเป็นแก้วแรก แต่ผมก็รับรู้ได้ถึง "ความใส่ใจและความตั้งใจ" ของท่านผู้นั้นได้เป็นอย่างดี และแล้ว "กรรมการใจ" ของผมก็ดำเนินการตัดสินได้อย่างทันท่วงทีโดยที่ยังไม่ได้ชิมแม้แต่น้อยเลยว่า "กาแฟมอคค่าเยเมน ที่ชงด้วยฝีมือคุณพ่อ" แก้วนี้เป็น "กาแฟที่ดี" ที่สุดแก้วหนึ่งในชีวิตของผมอย่างมิต้องสงสัย : )