ข้อคิดจากรายการตี10 กับการบาดเจ็บในเด็กเล็กและการทำร้ายเด็ก (child abuse)

เมื่อคืนบังเอิญได้ดูรายการตี10 ซึ่งนานๆจะได้ดูทีแล้วก็พบว่าเทปเมื่อคืน มีเรื่องที่มีประโยชน์และน่าสนใจมากๆเลยทีเดียวเกี่ยวกับการดูแลลูกตัวเล็กๆ และเรื่องเกี่ยวกับการแพทย์ วันนี้เลยจะหยิบเรื่องนี้มาขยายความเล็กน้อยครับ
รายการตี 10 เมื่อคืนเป็นการเอาคลิปใน youtube มานำเสนอ แล้วเชิญผู้เชี่ยวชาญมาอธิบาย คลิปที่ผมจะพูดถึงเป็นคลิปที่พ่อเล่นกับลูกเล็กๆน่าจะไม่เกิน 7-8 เดือน เล่นโดยการเหวี่ยงไปมาจับบริเวณข้อมือเด็กแล้วเหวี่ยงขึ้นฟ้าแบบ 360 องศา คือดูคลิปแล้วหวาดเสียวทีเดียวเลยแหละ แล้วก็เชิญคุณหมอเด็กมาอธิบายว่าอันตรายจากการเหวี่ยงเด็กแบบนั้นมีอะไรได้บ้าง และนี่คือสิ่งที่เกิดได้จากการเล่นแบบนี้นะครับ

Shaken baby syndrome กลุ่มอาการนี้เกิดในเด็กเล็กๆที่อายุน้อยกว่า 2 ขวบ อาจพบได้จน 5 ขวบครับ มีสิ่งที่เกิดร่วมกันทั้งหมด3อย่าง เราถึงเรียกว่า syndrome หรือกลุ่มอาการนะครับ ได้แก่ สมองบวม(cerebral edema) เลือดออกที่จอประสาท ตา(retinal hemorrhage) เลือดออกใต้ชั้นเยื่อหุ้มสมอง (subdural hematoma)


มักเกิดจากการที่่คนเลี้ยงโมโหเวลาเด็กร้องกวน ด้วยความโมโหจึงจับเด็กเขย่าขึ้นลง หรือไปมาหน้าหลัง ถือเป็นการทำร้ายเด็ก(child abuse) นะครับ หรือการเล่นโยนเด็กเหวี่ยงเด็กสูงๆด้วยความแรง แม้จะพบได้น้อยกว่าการตั้งใจเขย่าแต่ก็เป็นสาเหตุที่พบได้


เนื่องจากคอเด็กเล็กๆยังไม่แข็งแรง กล้ามเนื้อเนื้อเยื่อต่างๆยังอ่อนอยู่เวลาเกิดแรงเหวี่ยง สมองที่ยังอ่อนอยู่ในกระโหลกจะกระแทกกับกระโหลกศีรษะเกิดสมองช้ำ ตามมาด้วยสมองบวม จนเสียชีวิตได้ อีกสิ่งหนึ่งที่เกิดขึ้นคือเส้นเลือดที่เลี้ยงผิวสมองที่เชื่อมกับเยื่อหุ้มสมองในเด็กยังไม่แข็งแรงเส้นเลือดยังเปราะอยู่ เมื่อเกิดการเขย่ากระโหลกศีรษะกับเนื้อสมองเคลื่อนที่ไม่พร้อมกันเมื่อหยุดเขย่าจะมีแรงเฉื่อยอยู่แรงนี้จะดึงให้เส้นเลือดที่เชื่อมอยู่นี้ฉีกขาด มีเลือดซึมออกมาและเซาะเยื่อหุ้มสมองถ้าปริมาณมากขึ้นเกิดความดันในสมองสูงกดศูนย์การหายใจ ก็เสียชีวิตได้ครับ ซึ่งลักษณะของเลือดออกที่จอประสาทตาก็อธิบายด้วยกลไกแบบเดียวกันเลือดที่ออกมาที่จอประสาทตาจะเซาะจนทำให้จอประสาทตาลอกและตาบอดในที่สุด



สิ่งที่ต้องระวังคือเวลาเราพาลูกไปฝากคนเลี้ยงเราก็ไม่รู้ว่าเค้าจะทำอะไรกับลูกได้บ้าง มีหลายๆกรณีที่พี่เลี้ยงทำร้ายเด็กจนเสียชีวิต shaken baby syndrome ก็เป็นสาเหตุหนึ่งในนั้นครับ

การสังเกตอาการผิดปกติในเด็ก เช่น เด็กซึมลง ไม่ร้องไม่เล่น ไม่กินนม มีอาเจียนตลอดเวลา ในเด็กเล็กๆประมาณน้อยกว่า 1ขวบครึ่งที่กระหม่อมยังไม่ปิด ถ้าลูบๆที่กระหม่อมจะเห็นว่ามันป่องบวมขึ้น นั่นแสดงว่ามีความผิดปกติในสมองแล้ว รีบพาไปโรงพยาบาลด่วนเลยครับ อัตราการเสียชีวิตจากกลุ่มอาการนี้ในเด็กพบสูงประมาณ 20-30% หากไม่เสียชีวิตก็มีความเสี่ยงเป็นพิการทางสมองถาวรได้ครับ

นอกจากนั้นการเหวี่ยงหรือแม้กระทั่งการจูงเด็กเล็กๆที่บริเวณข้อมือแล้วลากหรือดึง ก็เสี่ยงต่อการบาดเจ็บหลายอย่าง เช่น ข้อต่อบริเวณข้อศอกเคลื่อนออก (pulled elbow) กล้ามเนื้อฉีกขาดเป็นต้น แม้ไม่อันตรายรุนแรงแต่ก็เป็นการสร้างการบาดเจ็บให้กับลูกโดยความรู้เท่าไม่ถึงการของคนเลี้ยง ดังนั้นต้องระมัดระวังให้มากนะครับ มีลูกแล้วจะฝากใครเลี้ยงต้องมั่นใจได้ว่าเค้าจะดูแลลูกเราได้อย่างดี เป็นคนที่มีความรู้ มีอารมณ์ที่มั่นคงแม้กระทั่งตัวคุณพ่อคุณแม่เองด้วยก็ต้องมีสติไม่โมโหจนลืมตัว ถ้าสงสัยว่ามีการทำร้ายเด็กต้องรีบพาไปพบหมอเด็กทันที ปล่อยไว้อันตรายถึงชีวิตเลยครับ


ต้องชื่นชมรายการตีสิบเทปเมื่อคืนด้วยมีประโยชน์มากๆครับ
ดูคลิปเต็มๆช่วงได้ที่ link ข้างล่างครับ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่