นิทานชาวสวน ๑๖ เม.ย.๕๖
ขันติ...ในการรักษาศีล
เมื่อวันก่อนได้อ้างถึงความอดทน ก็พอดีได้พบ หนังสือเรื่อง ขันติ...ความอดทน ของ พระอาจารย์ เปลี่ยน ปัญญาปทีโป แห่ง วัดอรัญญวิเวก อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งมีเนื้อหาที่ขยายความให้ผู้ที่ตั้งใจปฏิบัติธรรม ด้วยการสมาทานศีลห้า ได้ใช้ ขันติ หรือ ความอดทน ในการรักษาศีลให้บริสุทธิ์ มีรายละเอียด ดังนี้
ขันติ ความอดทนอีกอย่างหนึ่งนั้น คือขันติความอดทน ในการที่บุคคลจะไม่โลภ ไม่โกรธ ไม่หลง การที่บุคคลจะรักษาศีลก็ต้องมีขันติ ความอดทน
คือความไม่โลภ คำว่าความไม่โลภนี้ ก็มองเห็นได้ว่าคนที่ไม่อยากมาก เพราะถ้าหากมีความอยากมากเกิดขึ้นแล้ว เราก็ใช้ขันติความอดทนเข้าไว้
เหมือนบุคคลที่จะฆ่าสัตว์ตัดชีวิตก็ดี ก็ต้องมีความขันติอดทนไม่กระทำ อดกลั้นเอาไว้ ศีลของตนเองจึงจะได้ในข้อที่ ๑ ก็คือรักชีวิตบุคคลอื่น สัตว์อื่น เหมือนกับชีวิตของตนเองนั่นแหละ ก็เพราะอะไรจึงเกิดขึ้นมาได้ ก็เพราะเรามีขันติความอดทนเอาไว้
ความโกรธ ความโทสะพยาบาทจะเกิดขึ้นไม่ได้ ก็อาศัยขันติความอดทนเอาไว้เหมือนกัน มันจึงไม่ฆ่าสัตว์ เบียดเบียนสัตว์และเบียดเบียนเพื่อนมนุษย์ และสัตว์ทั้งหลาย ทุบตีฆ่าฟันรันแทงกัน อดกลั้นเอาไว้ อันนี้ก็อาศัยซึ่งขันติความอดทน ศีลข้อที่ ๑ จึงได้
ขันติความอดทนจะได้ศีลข้อที่ ๒ นั้น เมื่อเห็นทรัพย์สมบัติของผู้อื่น มากมายก่ายกองก็ดี เห็นสิ่งของต่าง ๆ นานาก็ดี ไปเห็นอยู่ที่ใดก็ไม่คิดจะฉ้อจะโกง เอาของบุคคลอื่นนั้น มาเป็นของตน เพราะอดกลั้นเอาไว้ คิดถึงใจของบุคคลอื่น คิดถึงบุคคลอื่นหามาได้ด้วยความลำบาก ตนเองก็จึงอดกลั้นเอาไว้
ถ้าเราไม่มีขันติความอดทนแล้ว มันก็จะเป็นโจรเป็นขโมย ทั้งปล้นทั้งจี้ เอาทรัพย์ของบุคคลอื่นได้ เพราะอาศัยอะไรจึงเป็นเช่นนั้นไม่ได้ ก็เพราะอาศัยซึ่งเป็นผู้มีขันติความอดทน อดกลั้นเอาไว้ จึงไม่ให้ล่วงเกินในศีลข้อนี้ไป อันนี้เรียกว่าขันติ ความอดทนได้ ศีลข้อที่ ๒ เป็นผลออกมา
ขันติความอดทนนั้น อันที่บุคคลเห็นสามีภรรยาซึ่งกันและกันแล้วไม่ล่วงเกิน ก็อาศัยซึ่งมีขันติความอดทนอยู่ในใจ ไม่เหยียบย่ำจิตใจของบุคคลอื่น เมื่อมีความอดกลั้นอดทนเอาไว้แล้ว เป็นผู้มีขันติตั้งอยู่ในใจแล้วก็ไม่ล่วงเกินสามีภรรยาของบุคคลผู้ใดไปได้ ก็ได้ศีลข้อที่ ๓
ขันติความอดทนจะรักษาศีลข้อที่ ๔ ได้ ก็อาศัยซึ่งว่ามองเห็นแล้วว่า การพูดจาปราศรัยของบุคคล ให้มีสัจจะจริง ตรงไปตรงมานั้น มีคุณค่าสาระ มีประโยชน์ เป็นการพูดจาปราศรัยที่ไม่มีโทษอะไร ถ้าหากพูดจาปราศรัยไม่มีความซื่อสัตย์สุจริตแล้ว คนอื่นเขาจะไม่เชื่อฟังคำพูดของเรา คำพูดของเราก็จะเสียประโยชน์ ก็เลยมีขันติความอดทน ไม่โกหกบุคคลอื่น จึงพูดจาปราศรัยคำซื่อสัตย์สุจริต ตรงไปตรงมาต่อกัน ก็อาศัยอะไร ก็อาศัยซึ่งขันติความอดทนนั้น ไม่ล่วงศีลของตนเองไปได้ นี่ขันติความอดทนก็เป็นประโยชน์ได้ศีลข้อที่ ๔
การขันติความอดทนจะได้ศีลข้อที่ ๕ นั้น แม้จะเห็นสุรายาเมาอยู่ที่ไหน แค็ป ฝิ่น เฮโรอีน อยู่ที่ใดก็ตาม เราจะเห็นอยู่ที่ใดแล้ว จะมีขันติความอดทนเอาไว้ ว่าของนี้มันเป็นของที่มีภัย และมึนเมา เป็นฐานแห่งประมาท เสียกิริยามารยาทของมนุษยธรรม ผู้ตั้งอยู่ในธรรม จึงมีขันติความอดทนเอาไว้ไม่ล่วงเกิน ไม่ดื่มสุรา สูบกัญชา ยาฝิ่น แค็ป เฮโรอีน ผงขาวอะไร เพราะอะไร เพราะคนนั้นมีขันติความอดทนเอาไว้ ไม่ล่วงเกินศีลของตนก็เลยเป็นผู้มีศีล
อันนี้แหละเรามาพิจารณาให้เข้าใจ บุคคลจะตั้งอยู่ในศีลได้ ก็ต้องอาศัยซึ่งเป็นผู้มีขันติอดทนเอาไว้ ด้วยไม่เจตนาล่วงเกินในศีลของตนเองนั้นไป ตนเองก็เลยเป็นผู้มีศีลมีธรรมเกิดขึ้นในตน
รู้สึกว่าจะเป็นคำสอนที่น่ารับเอาไปปฏิบัติยิ่งนัก......แม้ว่า......
ผู้เล่าจะปฏิบัติได้ ในปีหนึ่งไม่ถึง ๑๐๐ วัน.
วางเมื่อ เวลา ๐๘.๓๘
###############
นิทานชาวสวน ๑๖ เม.ย.๕๖
ขันติ...ในการรักษาศีล
เมื่อวันก่อนได้อ้างถึงความอดทน ก็พอดีได้พบ หนังสือเรื่อง ขันติ...ความอดทน ของ พระอาจารย์ เปลี่ยน ปัญญาปทีโป แห่ง วัดอรัญญวิเวก อำเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งมีเนื้อหาที่ขยายความให้ผู้ที่ตั้งใจปฏิบัติธรรม ด้วยการสมาทานศีลห้า ได้ใช้ ขันติ หรือ ความอดทน ในการรักษาศีลให้บริสุทธิ์ มีรายละเอียด ดังนี้
ขันติ ความอดทนอีกอย่างหนึ่งนั้น คือขันติความอดทน ในการที่บุคคลจะไม่โลภ ไม่โกรธ ไม่หลง การที่บุคคลจะรักษาศีลก็ต้องมีขันติ ความอดทน
คือความไม่โลภ คำว่าความไม่โลภนี้ ก็มองเห็นได้ว่าคนที่ไม่อยากมาก เพราะถ้าหากมีความอยากมากเกิดขึ้นแล้ว เราก็ใช้ขันติความอดทนเข้าไว้
เหมือนบุคคลที่จะฆ่าสัตว์ตัดชีวิตก็ดี ก็ต้องมีความขันติอดทนไม่กระทำ อดกลั้นเอาไว้ ศีลของตนเองจึงจะได้ในข้อที่ ๑ ก็คือรักชีวิตบุคคลอื่น สัตว์อื่น เหมือนกับชีวิตของตนเองนั่นแหละ ก็เพราะอะไรจึงเกิดขึ้นมาได้ ก็เพราะเรามีขันติความอดทนเอาไว้
ความโกรธ ความโทสะพยาบาทจะเกิดขึ้นไม่ได้ ก็อาศัยขันติความอดทนเอาไว้เหมือนกัน มันจึงไม่ฆ่าสัตว์ เบียดเบียนสัตว์และเบียดเบียนเพื่อนมนุษย์ และสัตว์ทั้งหลาย ทุบตีฆ่าฟันรันแทงกัน อดกลั้นเอาไว้ อันนี้ก็อาศัยซึ่งขันติความอดทน ศีลข้อที่ ๑ จึงได้
ขันติความอดทนจะได้ศีลข้อที่ ๒ นั้น เมื่อเห็นทรัพย์สมบัติของผู้อื่น มากมายก่ายกองก็ดี เห็นสิ่งของต่าง ๆ นานาก็ดี ไปเห็นอยู่ที่ใดก็ไม่คิดจะฉ้อจะโกง เอาของบุคคลอื่นนั้น มาเป็นของตน เพราะอดกลั้นเอาไว้ คิดถึงใจของบุคคลอื่น คิดถึงบุคคลอื่นหามาได้ด้วยความลำบาก ตนเองก็จึงอดกลั้นเอาไว้
ถ้าเราไม่มีขันติความอดทนแล้ว มันก็จะเป็นโจรเป็นขโมย ทั้งปล้นทั้งจี้ เอาทรัพย์ของบุคคลอื่นได้ เพราะอาศัยอะไรจึงเป็นเช่นนั้นไม่ได้ ก็เพราะอาศัยซึ่งเป็นผู้มีขันติความอดทน อดกลั้นเอาไว้ จึงไม่ให้ล่วงเกินในศีลข้อนี้ไป อันนี้เรียกว่าขันติ ความอดทนได้ ศีลข้อที่ ๒ เป็นผลออกมา
ขันติความอดทนนั้น อันที่บุคคลเห็นสามีภรรยาซึ่งกันและกันแล้วไม่ล่วงเกิน ก็อาศัยซึ่งมีขันติความอดทนอยู่ในใจ ไม่เหยียบย่ำจิตใจของบุคคลอื่น เมื่อมีความอดกลั้นอดทนเอาไว้แล้ว เป็นผู้มีขันติตั้งอยู่ในใจแล้วก็ไม่ล่วงเกินสามีภรรยาของบุคคลผู้ใดไปได้ ก็ได้ศีลข้อที่ ๓
ขันติความอดทนจะรักษาศีลข้อที่ ๔ ได้ ก็อาศัยซึ่งว่ามองเห็นแล้วว่า การพูดจาปราศรัยของบุคคล ให้มีสัจจะจริง ตรงไปตรงมานั้น มีคุณค่าสาระ มีประโยชน์ เป็นการพูดจาปราศรัยที่ไม่มีโทษอะไร ถ้าหากพูดจาปราศรัยไม่มีความซื่อสัตย์สุจริตแล้ว คนอื่นเขาจะไม่เชื่อฟังคำพูดของเรา คำพูดของเราก็จะเสียประโยชน์ ก็เลยมีขันติความอดทน ไม่โกหกบุคคลอื่น จึงพูดจาปราศรัยคำซื่อสัตย์สุจริต ตรงไปตรงมาต่อกัน ก็อาศัยอะไร ก็อาศัยซึ่งขันติความอดทนนั้น ไม่ล่วงศีลของตนเองไปได้ นี่ขันติความอดทนก็เป็นประโยชน์ได้ศีลข้อที่ ๔
การขันติความอดทนจะได้ศีลข้อที่ ๕ นั้น แม้จะเห็นสุรายาเมาอยู่ที่ไหน แค็ป ฝิ่น เฮโรอีน อยู่ที่ใดก็ตาม เราจะเห็นอยู่ที่ใดแล้ว จะมีขันติความอดทนเอาไว้ ว่าของนี้มันเป็นของที่มีภัย และมึนเมา เป็นฐานแห่งประมาท เสียกิริยามารยาทของมนุษยธรรม ผู้ตั้งอยู่ในธรรม จึงมีขันติความอดทนเอาไว้ไม่ล่วงเกิน ไม่ดื่มสุรา สูบกัญชา ยาฝิ่น แค็ป เฮโรอีน ผงขาวอะไร เพราะอะไร เพราะคนนั้นมีขันติความอดทนเอาไว้ ไม่ล่วงเกินศีลของตนก็เลยเป็นผู้มีศีล
อันนี้แหละเรามาพิจารณาให้เข้าใจ บุคคลจะตั้งอยู่ในศีลได้ ก็ต้องอาศัยซึ่งเป็นผู้มีขันติอดทนเอาไว้ ด้วยไม่เจตนาล่วงเกินในศีลของตนเองนั้นไป ตนเองก็เลยเป็นผู้มีศีลมีธรรมเกิดขึ้นในตน
รู้สึกว่าจะเป็นคำสอนที่น่ารับเอาไปปฏิบัติยิ่งนัก......แม้ว่า......
ผู้เล่าจะปฏิบัติได้ ในปีหนึ่งไม่ถึง ๑๐๐ วัน.
วางเมื่อ เวลา ๐๘.๓๘
###############