รถไฟฟ้าใต้ดิน🚈🚇ที่จีน ขาดทุนทั้งประเทศ

ระบบรถไฟฟ้าใต้ดิน "ตี้เถี่ย" 地铁 ของจีนถือเป็นหนึ่งในความภาคภูมิใจระดับชาติ ด้วยการขยายตัวรวดเร็วที่สุดในโลก ครอบคลุมเกือบทุกหัวเมืองใหญ่
.
แต่เบื้องหลังเครือข่ายที่ล้ำยุคและสะดวกนั้น จริง ๆ แล้วมีเพียงไม่กี่เมืองเท่านั้นที่ทำกำไรได้บนบัญชี
.
ที่น่าประหลาดใจคือ "ปักกิ่งและเซี่ยงไฮ้" สองมหานครที่หลายคนคิดว่าน่าจะกำไรแน่นอน กลับไม่เป็นเช่นนั้นด้วยซ้ำ
.
จากข้อมูลทางการและรายงานประจำปีของบริษัทรถไฟใต้ดินแต่ละเมือง ณ ปี 2023 พบว่า มีเพียง 5 เมืองเท่านั้นที่ประกาศ "กำไรบัญชี"
.
อู่ฮั่น 武汉 รายได้สูงสุด กำไรราว 15.7 พันล้านหยวน
เซินเจิ้น 深圳 รายได้หลักมาจากการถือหุ้นในบริษัทอสังหาฯ
เซี่ยงไฮ้ 上海เพิ่งพลิกกลับมากำไรในปี 2023 จากการขายที่ดินและพัฒนาอสังหา
จี่หนาน 济南  ได้กำไรเล็กน้อย หลังรับเงินอุดหนุนจากรัฐ
ฉางโจว 常州 อาศัยเงินอุดหนุนพยุงงบดุล
.
จำนวนนี้มีเพียง "อู่ฮั่น" ที่ถือว่ามีกำไรจากการดำเนินงานอย่างแท้จริง ส่วนที่เหลือ ล้วนพึ่งพารายได้เสริมหรือเงินอุดหนุนจากรัฐ
.
โดยเฉลี่ยรายได้จากค่าโดยสารครอบคลุมต้นทุนจริงเพียง 50%–70% เท่านั้น
.
เช่น ปักกิ่งที่มีตั๋วโดยสารราคาต่ำสุดเพียง 3 หยวน แต่ค่าใช้จ่ายการดำเนินงานสูงมาก ส่งผลให้ต้องขอรับเงินสนับสนุนปีละหลายหมื่นล้านหยวน
.
ยิ่งเมืองที่พึ่งเปิดใหม่ หรือเครือข่ายยังไม่ครอบคลุมยิ่งแย่ เช่น "หังโจว" ขาดทุนกว่า 8.3 พันล้านหยวนในปีเดียว ส่วน เฉิงตู, ฉงชิ่ง, เจิ้งโจว, ชิงเต่า ขาดทุนหลายพันล้านต่อปีเช่นกัน
.
แต่...
.
จริง ๆ แล้วจีนไม่ได้มุ่งหวังจะทำกำไรจากค่าตั๋ว พวกเขาต้องการให้เมืองโต และเกิดการหมุนเวียนทางเศรษฐกิจ ด้วยการคมนาคมที่สะดวกของคนเมือง
.
รถไฟฟ้า + อสังหา คือโมเดลหลัก
.
ด้วยการพัฒนาโครงการอสังหาฯ บนที่ดินรอบสถานี (TOD – Transit-Oriented Development) แล้วการรถไฟของจีนค่อยสร้างรายได้จากค่าเช่าพื้นที่ใต้ดิน, ป้ายโฆษณา, สัญญาณมือถือ ที่โอเปอเรเตอร์ต้องจ่ายเงินเข้ามา รวมถึงการจัดกิจกรรมเชิงวัฒนธรรมและนิทรรศการในสถานี
.
แล้วปักกิ่งล่ะ? ทำไมยังขาดทุน? มันคือการขาดทุนเพื่อประชาชน!
.
แม้ "ปักกิ่ง" จะมีผู้โดยสารหนาแน่นที่สุดในประเทศ แต่กลับขาดทุนต่อเนื่อง เนื่องด้วยราคาตั๋วต่ำมาก เริ่มที่ 3 หยวน! หรือประมาณ 15 บาทในมหานครระดับโลก มันเป็นไปแล้ว
.
ระบบรถไฟใต้ดิน คือบริการสาธารณะที่รัฐอุดหนุนให้เพื่ออนาคตที่ดี เป็นการลงทุนระยะยาวนั่นเอง
.
กำไรได้ในเชิงบัญชีไม่ใช่เป้าหมายที่ทุกเมืองต้องไปถึงในเร็ววันเพราะมันคือบริการสาธารณะ ที่รัฐควรลงทุนเพื่อผลประโยชน์ระยะยาว เช่น ลดรถยนต์ ลดมลพิษ
.
แม้จะขาดทุนในงบบัญชี
แต่ถ้าสามารถเชื่อมเมือง ลดเวลาเดินทาง
เพิ่มการพัฒนาเศรษฐกิจรอบสถานี
นั่นก็คือกำไรในเชิงโครงสร้างแล้ว
.
#ไทยคำจีนคำ อยากจะมองภาพใหญ่แล้วจะเข้าใจจีนมากขึ้น เพราะชนชาตินี้เขามองว่าความสำเร็จไม่จำเป็นต้องเกิดขึ้นชั่วข้ามคืน และคนที่เริ่มเจาะอุโมงค์คนแรกอาจจะไม่ได้ใช้ประโยชน์จากอุโมงค์นั้น
.
อย่างน้อยให้ลูกหลานต่อไปได้ใช้งาน มีอนาคตที่สดใส คนริเริ่มก็ภูมิใจจริงไหมครับ
.
ที่มา: รายงานประจำปีของบริษัทรถไฟใต้ดินในเมืองต่าง ๆ, รายงานงบการเงินของ Shanghai Metro, Shenzhen Metro, และข้อมูลจากกระทรวงการคลังจีน
CR https://www.facebook.com/share/18Yrf2Xird/?mibextid=wwXIfr