คืนที่ฉันเม้ากับมาร์ยา: บทสนทนาที่ทำให้รู้ว่าฟินแลนด์ไม่ได้สุขเพราะโลกเข้าใจพวกเขาผิด…แต่เพราะพวกเขาเข้าใจตัวเองถูก
เมื่อคืน ฉันกับ มาร์ยา เพื่อนรักชาวฟินแลนด์
นั่งกินฟองดูอยู่ในครัวเล็ก ๆ ของฉัน
ฟังเพลงแจ๊สเบา ๆ
ชีสเดือดปุด ๆ
ไวน์ขาวเย็นๆ
เป็นคืนนี้ที่เหมาะกับการเม้ากว่าเรื่องผู้ชายด้วยซ้ำ
แต่แน่นอน…
กับมาร์ยา เราไม่เคยเม้าธรรมดา ต้องมีอะไรพีคให้คิดตามตลอด
ฉันหยิบขนมปังขึ้นมาแล้วถามแบบไม่ได้คิดอะไรว่า:
“เธอ…ฟินแลนด์ได้อันดับประเทศที่มีความสุขที่สุดอีกแล้วนะ ตกลงมันจริงไหม?”
มาร์ยามองฉันด้วยหน้าเฉยระดับ 9/10
(10/10 คือหน้าเฉยตอนเธอโดนแฟนเก่าบอกเลิก)
แล้วเธอก็ตอบว่า:
“มันจริงนะ แต่ไม่ใช่แบบที่หลายคนคิดหรอก”
ฉันนี่วางส้อมเลย
“อธิบายมา เดี๋ยวนี้”
บทสนทนา 1: ความสุขของฟินแลนด์ = พื้นฐานชีวิตที่มั่นคง + ใจที่ไม่วุ่นวาย
มาร์ยาหยิบไวน์ขึ้นมาแล้วพูดว่า:
“ถ้าให้พูดตรง ๆ นะ… พวกเราไม่ได้สุขแบบ ‘ว้าวชีวิตฉันเพอร์เฟกต์!’
แต่เราแค่ไม่ต้องเครียดกับสิ่งพื้นฐานในชีวิต”
ฉันทำหน้า งง 0.5 วินาที
“พื้นฐานอะไร?”
“ก็แบบ…ถ้าป่วยก็รักษาได้
ถ้าตกงานก็ยังมีระบบรองรับ
เรียนฟรี
ธรรมชาติให้พักใจ
สังคมไว้ใจได้
เราเลยมีพื้นที่ในหัวไว้คิดเรื่องอื่น ไม่ใช่เอาแต่เอาตัวรอดทั้งวัน”
ฉันพยักหน้าเร็วมาก
“เออเนอะ ถ้าชีวิตไม่ต้องสู้ทุกนาที มันก็ว่างให้ความสุขเข้ามาเอง”
มาร์ยาหัวเราะ
“ใช่ คนชอบคิดว่าฟินน์มีชีวิตฟรุ้งฟริ้ง หิมะระยิบระยับ
แต่จริง ๆ คือ…เรายังไงก็ได้ เพราะพื้นฐานมันมั่นคงแล้ว”
บทสนทนา 2: ไม่ใช่สุขแบบตื่นเต้น แต่สุขแบบใจสงบ
ฉันถามต่อ
“งั้นความสุขของพวกเธอคืออะไรแน่ ๆ?”
มาร์ยาคิดแป๊บเดียวแล้วตอบว่า:
“คือการมีชีวิตที่ไม่ต้องอธิบายให้ใครฟังตลอดเวลา
ไม่ต้องโชว์
ไม่ต้องเป็นตัวแทนความสุขของประเทศ
ไม่ต้องแข่งใคร”
ฉันหัวเราะ
“ดีเนอะ ไม่ต้องโชว์ ไม่ต้องจัดพร็อพ ไม่ต้องยืนมุมดีของคาเฟ่”
เธอก็ขำแล้วตอบว่า:
“เราจะถือแก้วกาแฟแล้วถ่ายรูปทำไม ในเมื่ออากาศมันหนาวจนมือจะหลุดอยู่แล้ว”
โอเค ฉันแพ้เหตุผลนี้
บทสนทนา 3: ความสุขฟินแลนด์ = ความเรียบง่ายที่ตั้งใจเลือก
ฉันถามเธอว่า
“คนฟินแลนด์เหมือนจะพอใจกับชีวิตง่าย ๆ มากเลยนะ?”
เธอส่ายหัวเบา ๆ
“ไม่ใช่พอใจง่าย…แต่เลือกง่ายค่ะ
ง่ายแล้วมันอยู่ได้นานกว่า
ถ้าชีวิตซับซ้อนเกินไป เดี๋ยวมันก็ล้า”
แล้วเธอขยับตัวนิดนึงก่อนพูดต่อว่า:
“ฟินน์เขาโตมากับธรรมชาติ
ถ้าคิดไม่ออก เดินเข้าป่า
ถ้าเครียด เดินลงซาวน่า
ความสุขของเราคือความเงียบที่ไม่กดดัน
คนฟินแลนด์เลยมีพื้นที่ให้ใจได้พักจริง ๆ”
แล้วเธอก็หัวเราะ
“บางวันเราพูดกับต้นไม้มากกว่าคนอีก”
ฉันนี่หัวเราะจนฟองดูแทบหก
“โอ๊ย ทำไมฟินแลนด์น่ารักขนาดนี้
ฉันพยักหน้าแบบเห็นภาพมาก
ฟินแลนด์ = คนที่ไม่รีบ แต่ถึงเสมอ
คนที่ไม่อวด แต่มีความสุขกว่าใคร
บทสนทนา 4: Sisu—ความสุขของคนที่รู้ว่าชีวิตไม่ต้องง่าย แต่ใจต้องแข็ง
ฉันถามเธอเรื่องที่เจอมาหลายครั้ง
เลยหยิบขึ้นมาเม้า:
“แล้วคำว่า Sisu ที่คนชอบพูดกันคืออะไร?
คือความดื้อรึเปล่า?”
มาร์ยาหัวเราะดังครั้งแรกของคืน
“ไม่ใช่ดื้อ! เอาจริง ๆ คนต่างชาติชอบเข้าใจผิดมาก Sisu คือ…หัวใจของฟินแลนด์เลยนะ”
ฉันยื่นหน้าเข้าไปใกล้ ๆ
“งั้นเล่ามาเดี๋ยวนี้”
เธอวางแก้วลงแล้วเริ่มเล่าแบบตั้งใจมาก:
“Sisu คือความเข้มแข็งที่ไม่ต้องโชว์
คือการอดทนแบบลึก…
ลึกจนไม่ต้องโพสต์ว่า ‘วันนี้ฉันสู้ชีวิตนะ’
คือพลังที่ทำให้เราผ่านหนาว 8 เดือนโดยไม่บ่น
คือการทำสิ่งที่ต้องทำ แม้ไม่มีใครเห็น
คือความเงียบที่มั่นคง”
ฉันฟังแล้วขนลุกเลย
มันไม่ใช่ความอึดแบบนักกีฬา
แต่มันคือ ความสงบของใจที่ไม่หวั่นไหวต่ออะไรง่าย ๆ
ฉันถามว่า
“งั้น Sisu ทำให้ฟินแลนด์มีความสุขเหรอ?”
มาร์ยาพยักหน้า
“ใช่ เพราะมันทำให้เราไม่สั่นไหวง่าย
ปัญหาเข้ามาก็กลัวนะ แต่ไม่แตกตื่น
และเรารู้ว่าเราผ่านได้
เพราะใจเรานิ่งพอ”
ฉันนี่กลืนน้ำไวน์ลงไปแล้วคิดเลยว่า
โอเค…นี่คือความสุขในระดับรากฐาน
ไม่ใช่ความสุขแบบตื่นเต้น
แต่เป็นความสุขแบบ “ใจไม่ล้มง่าย”
อันนี้คือหมัดฮุกของค่ำคืน
ฉันถึงกับชะงักไป 0.3 วินาที (เยอะมากสำหรับฉัน)
บทสนทนา 5: ความสุข = การไม่ต้องระแวงทั้งวัน
ฉันถามเธอว่า
“จริงไหมที่สังคมฟินแลนด์ไว้ใจกันได้แบบสุด ๆ?”
มาร์ยาพยักหน้า
“ใช่…เพราะเรามีความเชื่อใจระดับสังคมสูงมาก
เด็กเดินคนเดียวได้
คนลืมกระเป๋าแล้วมีคนคอยคืนให้
ถ้าคุณทำหล่นอะไรในรถไฟ คนจะวิ่งตามมาคืนให้คุณด้วยซ้ำ”
ฉันอ้าปาก
“จริงป่ะเนี่ย?”
เธอยิ้ม
“เรารู้สึกว่าถ้าสังคมมันปลอดภัย
หัวใจก็ปลอดภัย
คนเลยไม่เหนื่อยกับการระแวงทั้งวัน
มันทำให้เราใจเบา และง่ายต่อการมีความสุข”
บทสนทนา 6: ฟินแลนด์ไม่ได้สุขตลอดเวลา แต่เขาไม่เพิ่มความทุกข์ที่ไม่จำเป็น
ฉันถามคำถามสุดท้ายของคืน
“งั้นสรุปเลย…ทำไมฟินแลนด์ถึงได้อันดับหนึ่ง?”
เธอวางส้อมลงและพูดเบา ๆ แต่ชัดมากว่า:
“เพราะเราจัดชีวิตให้ไม่หนักโดยไม่จำเป็น
ไม่ใช่ว่าทุกอย่างเพอร์เฟกต์
แต่เราตัดสิ่งที่ทำให้ใจหนักออกไปเยอะ
เหลือแค่สิ่งจำเป็นจริง ๆ”
ฉันยังทึ่งอยู่ว่าโตมายังไง ถึงจะมีความคิดแบบนี้นะ
ฉันท่อง กลับไปกลับมา : ฟินแลนด์ไม่ได้สุขเพราะโชคดี
แต่สุขเพราะจัดชีวิตให้ไม่หนักโดยไม่จำเป็น
เดินกลับจากครัวไปถึงห้องนอน ฉันยังคิดถึงประโยคหนึ่งของมาร์ยา:
“ความสุขไม่ใช่สิ่งที่ต้องตามหา
มันคือสิ่งที่เกิดขึ้นเอง เมื่อชีวิตมีพื้นที่ให้มันเข้ามา”
และฉันรู้เลยว่า
ฟินแลนด์ไม่ได้เป็นประเทศที่คนยิ้มทั้งวัน
ไม่ได้เป็นประเทศที่สนุกสุดโต่ง
ไม่ได้เป็นประเทศที่ชีวิตล้ำหรู
แต่เป็นประเทศที่
“ใจของคนไม่ต้องเหนื่อยเกินไป”
และบางที…
ความสุขก็แค่นั้นเอง
ไม่ต้องวิ่ง
ไม่ต้องโชว์
ไม่ต้องแข่ง
ไม่ต้องอธิบาย
ไม่ต้องยิ่งใหญ่
ขอแค่…
อยู่ได้โดยไม่หนักใจ
และเป็นตัวเองโดยไม่ต้องพิสูจน์อะไร
ฉันว่าคืนนั้นไม่ใช่แค่ค่ำคืนฟองดู
แต่เป็นคืนที่ฉันเข้าใจ “ความสุขที่เรียบง่ายที่สุดในโลก”
ผ่านบทสนทนาของเพื่อนสองคนบนโต๊ะเล็ก ๆ เท่านั้นเอง
แอนนาเบล
ความสุขแบบฟินแลนด์
บทความ: คุณ Annabel - Your Wealth Architect
ที่มา: https://www.facebook.com/profile.php?id=61581120472611
บทความเต็ม (สนุกค่ะ อยากให้อ่านนะคะ)
[Spoil] คลิกเพื่อดูข้อความที่ซ่อนไว้
1: ความสุขของฟินแลนด์ = พื้นฐานชีวิตที่มั่นคง + ใจที่ไม่วุ่นวาย