เคยไหม? จู่ๆ ก็ลืมว่าจะมาหยิบอะไร! รู้จัก “Doorway Effect” เมื่อการเดินข้ามประตู…ทำสมองลืมชั่วขณะ

- เคยไหมเดินเข้าห้องแล้วถามตัวเองว่า…  “เอ๊ะ! เมื่อกี้จะมาหยิบอะไรนะ?”   หรือวางกุญแจ โทรศัพท์ไว้ตรงไหนก็จำไม่ได้ซะงั้น

  - หลายคนอาจคิดว่าตัวเองทำงานหนัก เบลอ หรือเริ่มความจำเสื่อม แต่จริงๆ แล้ว… มันเป็นปรากฏการณ์ปกติทางจิตวิทยา ที่มีชื่อว่า Doorway Effect

Doorway Effect คืออะไร?
  - เป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อเรา “เดินผ่านประตู” หรือ “เปลี่ยนพื้นที่/สภาพแวดล้อม” สมองจะเกิดการ สลับโหมดความจำ ทำให้ “รีเซ็ตข้อมูลบางส่วน” จากพื้นที่ก่อนหน้า จึงเกิดอาการลืมแบบงงๆ ขึ้นมาได้
  - เดินจากห้องนั่งเล่นไปครัว → ลืมทันทีว่าจะมาทำอะไร
  - เปลี่ยนแท็บบนคอม → ลืมว่ากำลังหาข้อมูลอะไรอยู่
แค่เสี้ยววินาทีที่เราก้าวจากพื้นที่หนึ่งไปสู่พื้นที่ใหม่ สมองจะจัดชุดความจำใหม่ ส่งผลให้ ชุดความคิดเดิมถูกเบรก แบบไม่รู้ตัว

งานวิจัยยืนยัน!
  - งานวิจัยจาก มหาวิทยาลัยนอเทรอดาม (University of Notre Dame) ตีพิมพ์ใน Quarterly Journal of Experimental Psychology ปี 2011 พบว่า…“แค่การเดินผ่านประตู” ก็ทำให้ความจำสะดุดได้จริงเพราะสมองจัดข้อมูลตาม เหตุการณ์ (episodic memory) เมื่อเปลี่ยนเหตุการณ์ → สมองจะเริ่ม “บันทึกเรื่องใหม่” ทันที

  - นอกจากนี้ ศ.เกเบรียล แรดแวนสกี ยังอธิบายว่า สมองเรามี แบบจำลองเหตุการณ์ในใจ (event models) เป็นเหมือนไฟล์แยกตามความหมายของกิจกรรมต่างๆ เมื่อเปลี่ยนกิจกรรม → แบบจำลองใหม่ถูกสร้าง ทำให้แบบจำลองก่อนหน้า “แข่งขันกันเอง” ในการดึงข้อมูล ผลลัพธ์คือ…เรา “ลืม” แบบงงๆ นั่นเอง

สรุปง่ายๆ
  - Doorway Effect = ลืมเพราะ “เปลี่ยนพื้นที่/เหตุการณ์”
  - เกิดขึ้นกับทุกคน เป็นเรื่องปกติของสมอง
  - ไม่ใช่สัญญาณสมองเสื่อม
  - ช่วยสมองจัดข้อมูลใหม่ให้เรามีสมาธิขึ้น
  - มีวิธีรับมือได้ ไม่ต้องกังวล

ที่มา BrandThink