ไม่ใช่ สัตว์ บุคคล ตัวตน เรา เขา แล้วเป็นอะไร? แล้วคืออะไร?แล้วความจริงเป็นอย่างไร? ขอผู้มีความรู้อธิบายด้วยค่ะ

กระทู้คำถาม
ฟังมาว่าความเป็นอนัตตา ไม่ใช่ สัตว์ ตัวตน เรา เขา ไม่อยู่ภายใต้บังคับบัญชาของผู้ใด ไม่เป็นไปตามความปราถนาของผู้ใด
ยังไม่เข้าใจค่ะ
คำตอบที่ได้รับเลือกจากเจ้าของกระทู้
ความคิดเห็นที่ 31
เมื่อกล่าวว่า “ไม่ใช่ สัตว์ บุคคล ตัวตน เรา เขา” นั้น มิได้หมายความว่าไม่มีสิ่งใดเลยจนเป็นความว่างเปล่าแบบสูญสิ้น แต่เป็นการชี้ให้เห็นความจริงอันละเอียดว่า สิ่งที่เราเข้าใจว่าเป็น “เรา” หรือ “เขา” นั้น แท้จริงแล้วเป็นเพียงการปรุงแต่งของธาตุธรรม คือรูปธรรมและนามธรรม ที่เกิดขึ้นตามเหตุปัจจัย แล้วก็ดับไปตามเหตุปัจจัย ไม่ได้มีตัวตนถาวรใดอยู่ภายในสิ่งเหล่านั้นเลย

.

ในขณะร่างกายเคลื่อนไหว จิตคิด พูด หรือรู้สึก สุข ทุกข์ ดี ชั่ว ทั้งหมดล้วนเป็นเพียง “ธรรม” ที่อาศัยเหตุให้เกิดขึ้น เช่นเดียวกับคลื่นในทะเล — คลื่นเกิดเพราะลมพัด น้ำเคลื่อนไหวแล้วเกิดรูปคลื่น แต่คลื่นเองมิใช่สิ่งอื่นนอกจากน้ำ ฉันใด ความเป็น “เรา” ที่ปรากฏในแต่ละขณะก็เป็นเพียงการรวมกันของเหตุปัจจัยชั่วคราวเท่านั้น ฉะนั้น “เรา” จึงไม่มีตัวจริงที่ควบคุมได้

.

เมื่อเข้าใจอย่างนี้ จะเห็นความหมายของคำว่า “อนัตตา” ชัดขึ้นว่า คือ “ความที่สิ่งทั้งหลายไม่อยู่ในอำนาจบังคับของผู้ใด” จะให้สุขก็ไม่ได้ จะให้ทุกข์ก็ไม่ได้ จะให้เกิดหรือดับก็ไม่ได้ ทุกสิ่งดำเนินไปตามเหตุปัจจัยของมันเอง เช่น ดอกไม้บานเพราะอาศัยน้ำ แสงแดด และดิน ไม่ใช่เพราะมีใครสั่งให้บาน

.

ดังนั้น คำว่า “ไม่ใช่สัตว์ บุคคล ตัวตน เรา เขา” มิได้ปฏิเสธความมีอยู่ของปรากฏการณ์ แต่ปฏิเสธการหลงเข้าใจผิดว่ามี “เจ้าของ” ในสิ่งนั้นๆ ความจริงแท้คือสรรพสิ่งเป็นเพียงธรรมชาติที่เกิดขึ้นชั่วคราว แล้วดับไปตามเหตุปัจจัย ไม่มีใครอยู่เบื้องหลัง ไม่มีผู้กระทำ ไม่มีผู้ถูกกระทำ — มีแต่ความเป็นไปของธรรมเท่านั้นเอง.
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่