รู้ทัน “โรคอารมณ์ระเบิด” ชวนเช็คอารมณ์ตัวเอง คนรอบข้าง ลดโอกาสเกิดเหตุรุนแรง

 โรคอารมณ์ระเบิด (IED) คือ ความผิดปกติทางจิตเวชที่ทำให้คนหนึ่งตอบสนองด้วยความรุนแรงเกินเหตุ เช่น เพื่อนพูดแซวเพียงนิดเดียว แต่กลับตะโกนด่า ต่อย เตะ หรือทำลายข้าวของทันที เหตุการณ์มักเกิดโดยไม่ทันคิด ไม่ได้วางแผน และไม่สามารถหยุดได้แม้รู้ว่ากำลังทำร้ายผู้อื่น
        ต่างจากความโกรธปกติที่มักมีขั้นตอน คือ เริ่มไม่พอใจ คิดทบทวน ตัดสินใจว่าจะตอบโต้หรือไม่ และมักหยุดได้ก่อนถึงขั้นรุนแรง ความโกรธแบบ IED จะข้ามขั้นตอนคิดไปเลย — ร่างกายเหมือนถูกกดปุ่มระเบิดอารมณ์ ปฏิกิริยาโกรธจึงพุ่งขึ้นสูงสุดในเวลาไม่กี่วินาที
        หลังจากนั้น หลายคนที่มี IED กลับรู้สึกเสียใจ อับอาย หรือสำนึกผิด แต่ไม่สามารถรับประกันได้ว่าจะไม่เกิดซ้ำ เพราะรากของปัญหาอยู่ที่ระบบควบคุมอารมณ์ในสมองทำงานผิดปกติ
                    
        ลักษณะที่สงสัย อาการโรคอารมณ์ระเบิด
*มีการระเบิดอารมณ์รุนแรง เช่น ตะโกน ทำลายข้าวของ หรือทำร้ายคน/สัตว์
*เหตุที่กระตุ้นเป็นเรื่องเล็กน้อยเมื่อเทียบกับความรุนแรงของการตอบสนอง
*เกิดแบบฉับพลัน ไม่มีการเตรียมการล่วงหน้า
*เกิดซ้ำ ๆ ไม่ใช่แค่ครั้งเดียว
*หลังเหตุการณ์ ผู้ป่วยอาจรู้สึกผิด เสียใจ หรืออับอาย
                    
        สาเหตุ  IED ไม่ได้เกิดจากปัจจัยเดียว แต่เป็นผลจากการผสมผสานของหลายด้านคือ
*ความผิดปกติของสารสื่อประสาทในสมอง โดยเฉพาะ เซโรโทนิน (serotonin) ที่ต่ำหรือ ความผิดปกติของสมองส่วน amygdala (ควบคุมอารมณ์กลัว/โกรธ) และ prefrontal cortex (ควบคุมการยับยั้งพฤติกรรม)
* อีกอันคือ ปัจจัยทางพันธุกรรม พฤติกรรมก้าวร้าวอาจมีการถ่ายทอดทาพันธุกรรมบางส่วน

ที่มา : ผศ.นพ. สุรัตน์ ตันประเวช แพทย์ประสาทวิทยา ผู้เชี่ยวชาญระบบประสาทและสมอง คณะแพทยศาสตร์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่