มัมลุค ผู้พิชิต มองโกล

ตอนที่ 1 กำเนิดราชวงศ์มัมลุคแห่งอียิปต์

โดย กาลามชน

ในครึ่งแรกของศตวรรษที่ 13 จักรวรรดิมองโกลของเจงกีสข่านได้แผ่ขยายอำนาจออกไปอย่างที่ไม่มีใครต้านทานได้ เรื่องราวการขยายอำนาจของมองโกลในช่วงแรกนี้มีคนทำข้อมูลเผยแพร่ค่อนข้างเยอะแล้ว ดังนั้นผมจะไม่กล่าวถึงในรายละเอียด อย่างไรก็ตามพอถึงปี 1241 การขยายอำนาจของมองโกลได้หยุดไปชั่วคราวเนื่องจากโอเกไดข่านผู้ยิ่งใหญ่เสียชีวิต หลังจากนั้นมองโกลก็เข้าสู่ช่วงสงครามกลางเมืองแย่งชิงอำนาจนานหลายปี

พอถึงปี 1246 กูยุคข่านก็ได้รับเลือกเป็นข่านผู้ยิ่งใหญ่ มองโกลได้ย้อนกลับมาขยายอำนาจไปทางตะวันตกอีกครั้ง โดยเริ่มรุกรานเข้าไปในเปอร์เชียและตะวันออกกลาง และประสบชัยชนะในช่วงแรก โดยสามารถยึดนครแบกแดดที่เป็นศูนย์กลางของอิสลามในสมัยนั้นได้ในปี 1259 และรุกคืบหน้าต่อไปสู่ซีเรียและอียิปต์ จนกระทั่งได้พบกับกองทัพมัมลุค มองโกลจึงประสบกับความพ่ายแพ้ในศึกใหญ่เป็นครั้งแรกที่อัยน์ญาลูตในปี 1260 หลังจากนั้นมองโกลได้พยายามแก้มืออีกหลายครั้ง แต่ก็ยังคงแพ้อย่างต่อเนื่อง โดยหลายครั้งเป็นการพ่ายแพ้อย่างยับเยิน ทำให้การขยายอาณาจักรของมองโกลไปทางทิศตะวันตกมาถึงทางตันแค่สุดเขตแดนประเทศอิรักในปัจจุบัน ไม่สามารถไปต่อจนถึงอีกฟากหนึ่งของมหาสมุทรได้ตามฝัน

มัมลุคจึงเป็นกลุ่มนักรบที่น่าสนใจ พวกเขาคือใคร และมีดีอะไรจึงสามารถเอาชนะกองทัพมองโกลได้ จริงๆแล้วข้อมูลของมัมลุคที่เป็นภาษาอังกฤษนั้นมีอยู่มากทีเดียว แต่สำหรับแหล่งข้อมูลที่เป็นภาษาไทยนั้นมีผู้เขียนถึงค่อนข้างน้อย รวมทั้งสงครามสำคัญที่มองโกลปราชัยย่อยยับคนไทยก็แทบจะไม่รู้จัก นั่นอาจจะเป็นเพราะคนไทยค่อนข้างจะนิยมมองโกลเพราะเป็นคนเอเชียด้วยกัน ดังนั้นวันนี้ผมจึงขอนำเรื่องราวของมัมลุคมาเสนอให้กับท่านที่สนใจ แต่จะเน้นเรื่องราวเฉพาะส่วนที่เกี่ยวกับมองโกล เรื่องที่จะนำเสนอนี้ค่อนข้างยาว ดังนั้นผมจะตัดแบ่งเป็นหลายตอน โดยกระทู้นี้เป็นตอนที่ 1 เป็นเริ่องการกำเนิดราชวงศ์มัมลุคแห่งอียิปต์ รวมทั้งเรี่องราวของ ชาจาร์ อัลดูรร์ ทาสหญิงที่ต่อมาจะได้เป็นสุลต่านหญิงองค์เดียวของโลกอิสลาม

ข้อมูลในนี้ผมเก็บรวบรวมมาจากหลายที่ ส่วนใหญ่เป็นข้อมูลของนักวิชาการตะวันตกซึ่งค่อนข้างจะสอดคล้องกัน แต่ถ้าจะให้อ้างอิงหนังสือสักเล่ม ผมเอามาจาก Mongols and Mumluks: The Mumluk-Ilkhanid Wars ของ Reuven Amitai-Preiss

แก้ไขข้อความเมื่อ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่