ประชานิยมแปรรูปความหวังของชาวบ้านเป็นหนี้สิน
เคยถามตัวเองไหมว่า…ทำไมวันนี้เราทำงานหนักเท่าไหร่ รายได้ก็ไม่พอใช้? ทำไมชาวบ้านเป็นหนี้หัวโตทั้งที่มี “โครงการช่วยเหลือ” เต็มประเทศ?
คำตอบอยู่ที่ตรงนี้: เพราะเราเคยถูกหลอก
นโยบายเศรษฐกิจชุมชนที่เริ่มจากการพัฒนาโดยชุมชน เพื่อชุมชน ยุทธศาสตร์ของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 : สินค้าเศรษฐกิจ
ชุมชน , เงินทุนเศรษฐกิจชุมชน และ เงินกู้เศรษฐกิจชุมชน
— กลับถูก ประชานิยม “รีแบรนด์” กลายเป็นโครงการประชานิยมที่หรูหรา แต่แฝงพิษร้ายในระยะยาว เช่น OTOP, กองทุนหมู่บ้าน และธนาคารประชาชน
สิ่งที่ดูเหมือน “ช่วยชาวบ้าน” แท้จริงแล้วคือการ บ่อนทำลายฐานรากของชุมชน และ วางกับดักหนี้ ไว้อย่างแยบยล
1. ชุมชนถูกริบอำนาจ ตัดแขนตัดขา
เดิมทีชาวบ้านมีสิทธิกำหนดทิศทางเศรษฐกิจของตนเอง ใช้ภูมิปัญญา ทุนในชุมชน และความร่วมมืออย่างแท้จริง
แต่หลังปี 2544 ทุกอย่างเปลี่ยนไป—รัฐบาลประชานิยม แย่งบทบาทนั้นไปไว้ที่ “ส่วนกลาง” กลายเป็นระบบ สั่งการจากบนลงล่าง
ชุมชนกลายเป็นเพียงผู้รอรับนโยบาย ไม่ใช่ผู้กำหนดอนาคตของตนเองอีกต่อไป
2. แจกเงินแจกหนี้ สร้างเศรษฐกิจบนหนี้สิน
กองทุนหมู่บ้านและธนาคารประชาชนปล่อยเงินโดยไม่มีระบบควบคุมหนี้ ไม่มีการสร้างอาชีพ ไม่มีการพัฒนาความรู้ทางการเงิน
ผลลัพธ์คือ—หนี้ครัวเรือนไทยสูงที่สุดในอาเซียน
เรากลายเป็นชาติที่ประชาชนถูกมัดมือมัดเท้าไว้กับดอกเบี้ยและภาระหนี้
3. OTOP: เปลี่ยนสินค้าเศรษฐกิจชุมชน จากอัตลักษณ์ → สู่สินค้าเชิงพาณิชย์ที่หลงทาง ขายไม่ได้ ซ้ำซ้อน
OTOP ถูกสร้างให้ดูดีในข่าว แต่เบื้องหลังคือแรงงานราคาถูกจากชาวบ้าน
สินค้าไม่ได้สะท้อนตัวตนของชุมชน แต่ถูกบีบให้ผลิตเพื่อ “โชว์ยอด GDP”
ผลิตภัณฑ์หลายชิ้นขายไม่ได้ ไม่มีราก ไม่มีแก่น และชุมชนไม่ได้อะไรเลยนอกจากความเหนื่อย
4. ทำลายโครงสร้างควบคุมตนเองของชุมชน
เศรษฐกิจชุมชนเคยมีสภาหมู่บ้าน กลุ่มออมทรัพย์ วิสาหกิจชุมชน อุตสาหกรรมชุมชน ที่แท้จริง
ประชานิยม แทนที่ระบบเหล่านี้ด้วยการพึ่งพารัฐ ทำให้ชาวบ้าน “ขาดภูมิคุ้มกัน” ทางเศรษฐกิจ
GDP โตบนกระดาษ แต่ในชีวิตจริง ชาวบ้านรายได้ลด รายจ่ายเพิ่ม และหนี้ท่วมบ้าน ลำบากถึงลูกหลาน ต้องตามใช้หนี้
5. ความเสียหายระดับชาติ
หนี้ครัวเรือนพุ่งเป็นอันดับ 1 ในอาเซียน
GDP โตต่ำกว่าประเทศที่มีสงคราม อย่างประเทศพม่า ซึ่งมีรัฐประหารต่อเนื่องมากกว่าประเทศไทย และปกครองโดยทหารในปัจจุบัน 2568 เป็นศูนย์กลาง
แผ่นดินไหว และ อยู่ติดกับประเทศอินเดีย ซึ่งกำลังก่อสงคราม
ความเหลื่อมล้ำรุนแรงขึ้น — ชนชั้นล่างยังจนเหมือนเดิม ขณะที่ชนชั้นนำรวยขึ้นทุกปี ตั้งแต่ปี 2544 เนื่องจากการแจก แจก และแจก ทุกรัฐบาลรวม 24 ปี
ถึงเวลา “ถอนพิษประชานิยม” ตั้งแต่ปี 2544 หรือยัง?
นโยบายที่ถูกสื่อให้ดูว่า “ช่วยเหลือประชาชน” นั้น เป็นเพียงภาพลวงตา
แท้จริงคือกับดักหนี้ กับดักความคิด และกับดักการเมือง
ประเทศชาติไม่อาจเดินหน้าได้ หากประชาชนยังติดหล่มหนี้ และขาดอำนาจควบคุมอนาคตของตนเอง
พอได้แล้ว! กับระบบที่ทำให้ประชาชนอ่อนแอเพื่อรักษาอำนาจของคนไม่กี่คน
ถึงเวลา คืนเศรษฐกิจให้ชุมชน คืนอำนาจให้ประชาชน มีกิน มีใช้ มีเกียรติ มีศักดิ์ศรี อย่างแท้จริง ไม่ใช่ …. ไปวันๆครับ
ผลของการรีเบรนด์ ยุทธศาสตร์เศรษฐกิจชุมชน ของแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 8