พระพุทธศาสนาเป็นศาสนาที่มีประวัติศาสตร์ยาวนาน และยังคงเป็นแหล่งของปัญญาและความสงบสุขสำหรับผู้คนทั่วโลก หลายคนอาจสงสัยว่า พระพุทธศาสนาจะดำรงอยู่ต่อไปอีกนานเพียงใด ในบทความนี้ เราจะสำรวจคำตอบจากคัมภีร์และคำอธิบายจากแหล่งข้อมูลสำคัญในพระพุทธศาสนา

พระพุทธศาสนากับระยะเวลา 5,000 ปี
ตามความเชื่อในพระพุทธศาสนาเถรวาท พระพุทธศาสนาจะดำรงอยู่เป็นเวลา 5,000 ปี นับตั้งแต่พระพุทธเจ้าตรัสรู้และเผยแผ่คำสอน โดยแบ่งออกเป็นยุคต่างๆ ได้แก่:
1.500 ปีแรก - ยุคปฏิสัมภิทาญาณ
ยุคนี้เป็นช่วงที่พระธรรมคำสอนรุ่งเรืองสูงสุด มีพระอรหันต์จำนวนมากที่สามารถเข้าถึงปฏิสัมภิทาญาณ
2.500 ปีถัดมา - ยุคแห่งสมาธิ
ผู้บรรลุธรรมในยุคนี้มักเข้าถึงธรรมผ่านการเจริญสมาธิ
3.1,000 ปีถัดมา - ยุคแห่งศีล
การรักษาศีลกลายเป็นหัวใจสำคัญของการดำรงอยู่ของพระพุทธศาสนา
4.2,000 ปีถัดมา - ยุคแห่งการศึกษา
พระธรรมถูกจารึกในคัมภีร์ ผู้คนเน้นการศึกษามากกว่าการปฏิบัติ
5.1,000 ปีสุดท้าย - ยุคแห่งการเสื่อมถอย
ศาสนาเริ่มเสื่อมลงและถูกบิดเบือน จนในที่สุดคำสอนสูญหาย

ที่มาของความเชื่อเรื่อง 5,000 ปี
ความเชื่อนี้ไม่ได้ปรากฏโดยตรงใน พระไตรปิฎก แต่มีพื้นฐานจากคัมภีร์ชั้นหลัง เช่น อรรถกถา และ คัมภีร์มโนรถปูรณี ซึ่งกล่าวว่า:
"พระพุทธศาสนาจะดำรงอยู่ได้ถึงห้าพันปี หากมีการปฏิบัติธรรม สืบทอดคำสอน และรักษาวินัยของสงฆ์อย่างเคร่งครัด"
อีกทั้งใน มหาปรินิพพานสูตร (พระไตรปิฎก ทีฆนิกาย มหาวรรค) พระพุทธเจ้าได้ตรัสว่า:
“ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรมและวินัยที่เราได้แสดงไว้ดีแล้ว จักเป็นศาสดาของเธอทั้งหลาย เมื่อเราล่วงลับไปแล้ว…”
ข้อความนี้ย้ำถึงความสำคัญของการรักษาธรรมและวินัย เพื่อให้พระพุทธศาสนาอยู่ยาวนานที่สุด

แม้คำสอนของพระพุทธเจ้าจะมีการกล่าวถึงระยะเวลา 5,000 ปี แต่สาระสำคัญคือการรักษาพระธรรมคำสอนไม่ใช่เพียงแค่ในตัวหนังสือ แต่ด้วยการปฏิบัติอย่างแท้จริง ทุกคนสามารถมีส่วนช่วยสืบต่อพระพุทธศาสนาได้โดยการนำคำสอนมาปรับใช้ในชีวิตประจำวัน

ตามคติในพระพุทธศาสนาเถรวาท มีความเชื่อว่าพระพุทธศาสนาจะดำรงอยู่เป็นเวลา 5,000 ปี นับตั้งแต่การตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า โดยแบ่งช่วงเวลาออกเป็นดังนี้:
ยุคแห่งปฏิสัมภิทาญาณ (500 ปีแรก)
ยุคที่พระพุทธศาสนามีความรุ่งเรืองสูงสุด เพราะมีพระอรหันต์ผู้ทรงปฏิสัมภิทาญาณจำนวนมาก
ยุคแห่งสมาธิ (500 ปีถัดมา)
พระอรหันต์ที่บรรลุส่วนใหญ่อาศัยสมาธิในการบรรลุธรรม แต่ปฏิสัมภิทาญาณลดลง
ยุคแห่งศีล (1,000 ปีถัดมา)
พระสงฆ์และผู้ปฏิบัติธรรมเน้นการรักษาศีลเป็นหลัก ผู้บรรลุธรรมลดลง
ยุคแห่งการศึกษาและจดจำ (2,000 ปีถัดมา)
พระสงฆ์และฆราวาสศึกษาพระธรรมคำสอนและรักษาไว้ในรูปของคัมภีร์ แต่การปฏิบัติและการบรรลุธรรมลดน้อยลง
ยุคแห่งการเสื่อม (1,000 ปีสุดท้าย)
พระธรรมคำสอนเริ่มถูกบิดเบือน และศาสนธรรมค่อยๆ เสื่อมสลาย
เมื่อครบ 5,000 ปี ตามความเชื่อ พระพุทธศาสนาจะหมดไป เหลือเพียงเศษซากของคำสอนที่ไม่สมบูรณ์ และจะรอการบังเกิดขึ้นของพระพุทธเจ้าองค์ใหม่ คือ พระศรีอริยเมตไตรย
ทั้งนี้ ความเชื่อนี้เป็นเพียงคำทำนายในคัมภีร์ทางศาสนา และเป็นสิ่งที่กระตุ้นให้ชาวพุทธในยุคปัจจุบันตั้งใจปฏิบัติธรรมเพื่อธำรงรักษาพระศาสนาให้ยืนยาวที่สุดเท่าที่จะทำได้