อาการของ..ลำไส้อุดตัน

วันนี้พี่หมอฝั่งธน...จะมาให้ความรู้  อาการของ..ลำไส้อุดตัน 

ลำไส้อุดตัน (Intestinal Obstruction) เป็นภาวะที่เกิดขึ้นเมื่อมีการอุดตันในทางเดินอาหาร 
สามารถเกิดขึ้นได้ทั้งในลำไส้เล็กและลำไส้ใหญ่ การอุดตันนี้อาจเป็นการอุดตันบางส่วนหรืออุดตันทั้งหมด 
อาการของลำไส้อุดตันมีความรุนแรงแตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับตำแหน่งและระดับของการอุดตัน 

สาเหตุของการอุดตันของลำไส้เล็ก 
การยึดเกาะจากการผ่าตัดช่องท้องครั้งก่อน (สาเหตุที่พบบ่อยที่สุด)
สิ่งกีดขวางเทียม ไส้เลื่อนที่มีลำไส้ โรคโครห์นทำให้เกิดการยึดเกาะหรือการอักเสบที่รัดกุม
เนื้องอกไม่ร้ายแรงหรือร้ายแรง ภาวะลำไส้กลืนกัน 
สิ่งแปลกปลอม (เช่น นิ่วในถุงน้ำดี วัตถุที่กลืนเข้าไป เช่น ของเล่นน้ำที่ขยายได้)

สาเหตุของการอุดตันของลำไส้ใหญ่
เนื้องอก / มะเร็ง Diverticulitis / Diverticulosis
ไส้เลื่อน โรคลำไส้อักเสบ ท้องผูก อุจจาระอัดแน่น ลำไส้อุดตันเทียม
สารเสพติด (โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับผู้ป่วยมะเร็งหรือผู้ป่วยระยะประคับประคอง)



ลำไส้อุดตันอาจแสดงออกได้หลายอาการ ขึ้นอยู่กับตำแหน่งของลำไส้ที่อุดตัน 
เช่น เบื่ออาหาร ลมหายใจมีกลิ่นเหม็น ช่องท้องมีเสียงดังผิดปกติ ลำไส้อุดตันทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนตามมาได้
คนไข้ควรรีบไปพบแพทย์หากมีอาการที่บอกถึงการอุดตันของลำไส้ 
 
อาการซึ่งเป็นผลมาจากการอุดตันที่ลำไส้เล็ก
ปวดท้องรุนแรงบริเวณใต้ซี่โครงหรือสะดือ มีอาการเป็น ๆ หาย ๆ 
หรือพบอัตราการเต้นของชีพจรและการหายใจที่เร็วกว่าปกติร่วมด้วย
คลื่นไส้ อาเจียน ไม่สามารถผายลมได้ ท้องอืด แน่นท้อง หรืออาจกดแล้วเจ็บที่บริเวณท้อง
อาการที่เป็นผลมาจากการอุดตันที่ลำไส้ใหญ่
ท้องอืด แน่นท้อง ปวดท้อง อาการจะรุนแรงหรือไม่ขึ้นอยู่กับสาเหตุของการอุดตัน
ท้องผูกในช่วงที่เกิดการอุดตันของลำไส้หรือก่อนหน้านั้นเป็นเวลาหลายเดือน
เลือดออกทางทวารหนัก ท้องเสียหรือท้องร่วง 
ของเหลวในอุจจาระเล็ดลอดผ่านลำไส้ที่เกิดการอุดตันเพียงบางส่วน

การวินิจฉัยตำแหน่งและหาสาเหตุของการเกิด แพทย์จะซักประวัติผู้ป่วย และอาการต่าง ๆ
เริ่มปวดท้องหรือพบอาการตั้งแต่เมื่อใด เคยพบอาการเหล่านี้มาก่อนหรือไม่
มีอาการปวดอย่างต่อเนื่องหรือเป็น ๆ หาย ๆ มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน เป็นไข้ อุจจาระเป็นเลือด ท้องผูก
หรือท้องเสียร่วมด้วยหรือเปล่า หรือผู้ป่วยเคยมีประวัติการผ่าตัดหรือฉายรังสีที่บริเวณช่องท้องมาก่อนหรือไม่
แพทย์จะทำการตรวจอาการบวมที่ช่องท้อง ฟังเสียงการทำงานของลำไส้ หรืออาจมีแนวทางในการวินิจฉัยอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น
การเอกซเรย์บริเวณช่องท้อง เพื่อยืนยันการเกิดลำไส้อุดตัน แต่บางครั้งการเอกซเรย์อาจไม่ได้ช่วยให้ตรวจพบสาเหตุของลำไส้อุดตันได้
การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ CT scan ร่วมกับการเอกซเรย์ในภายในช่องท้อง 
เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการวินิจฉัยหาสาเหตุและตำแหน่งที่ลำไส้อุดตัน
การอัลตราซาวด์ การสวนโดยใช้ลมหรือแป้งแบเรี่ยมเข้าไปที่ลำไส้ผ่านทางทวารหนักเพื่อแสดงลักษณะของลำไส้
การส่องกล้องตรวจลำไส้ใหญ่และทวารหนัก ในกรณีที่ลำไส้ใหญ่อุดตัน



การรักษาลำไส้อุดตันจำเป็นต้องตรวจหาสาเหตุและรักษาที่โรงพยาบาล
หากผู้ป่วยมารับการตรวจในโรงพยาบาลแล้วสงสัยภาวะลำไส้อุดตัน
แพทย์จะประคองอาการท้องอืดโดยใส่สายยางผ่านทางจมูกเพื่อดูดเอาอากาศและของเหลวออกจากกระเพาะอาหาร
ทำให้อาการบวมที่บริเวณช่องท้องลดลง และบรรเทาอาการปวดและอืดแน่นท้อง

การรักษาลำไส้อุดตันบางส่วน
น้ำหรืออาหารยังเคลื่อนตัวผ่านลำไส้ได้บ้าง แพทย์อาจให้รับประทานเหลวในระยะแรก
หากพบว่าผู้ป่วยมีอาการดีขึ้น ในระยะยาวแพทย์อาจแนะนำให้รับประทานอาหารที่มีกากใยน้อย 
เช่น เนื้อแดงปรุงสุก ปลา ไข่ นม โยเกิร์ต ผักกาดหอม กล้วยสุก น้ำผลไม้ เป็นต้น 
หากอาการไม่ดีขึ้น อาจต้องรักษาด้วยการผ่าตัดร่วมด้วย

การรักษาลำไส้อุดตันทั้งหมด
แพทย์จะผ่าตัดเพื่อนำสิ่งอุดตันออกจากลำไส้ ในกรณีที่น้ำและอาหารไม่สามารถผ่านลำไส้ได้เลย
จะทำการผ่าตัดลำไส้ในส่วนที่เสียหายออก

การรักษาภาวะลำไส้อืด
อาการอาจดีขึ้นได้โดยไม่ต้องผ่าตัด แพทย์อาจให้อาหารทางสายยางเพื่อป้องกันภาวะขาดสารอาหาร 
หากพบว่าอาการไม่ดีขึ้นอาจต้องใช้ยาช่วยกระตุ้นการทำงานของลำไส้ 
หากอาการยังไม่ดีขึ้นหลังการรักษาด้วยยา อาจต้องผ่าตัดลำไส้ในส่วนที่เกิดความเสียหายออก 
หากพบว่าผู้ป่วยเกิดภาวะลำไส้ขยายตัว แพทย์จะรักษาด้วยการบีบไล่อุจจาระร่วมกับการส่องกล้อง



ลำไส้อุดตันป้องกันได้โดยลดการเกิดปัจจัยเสี่ยงต่าง ๆ ด้วยการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทานอาหารและการใช้ชีวิต 
หากพบประวัติการผ่าตัดในช่องท้อง ควรไปติดตามผลกับแพทย์ผู้ดูแลอย่างต่อเนื่อง 
หากพบว่ามีอาการท้องอืด แน่นท้อง อาเจียน ควรแจ้งแพทย์ผู้ดูแลรักษา
เลือกรับประทานอาหารที่มีไขมันต่ำ รับประทานผักและผลไม้ งดการสูบบุหรี่ เพื่อลดความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งลำไส้ 
และผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไป ควรไปตรวจหามะเร็งลำไส้ปีละ 1 ครั้ง เป็นประจำทุกปี
หลี่กเลี่ยงการยกของหนักเพื่อป้องกันความเสี่ยงของการเกิดไส้เลื่อน จะทำให้ความดันในช่องท้องเพิ่มขึ้นและส่งผลต่อลำไส้ 
หากพบว่ามีก้อนผิดปกติเกิดขึ้นใต้ผิวหนังที่บริเวณหน้าท้องหรือที่ขาหนีบ ควรไปพบแพทย์
การรับประทานอาหารที่มีกากใยสูง เช่น กล้วย ส้ม แอปเปิ้ล สตรอว์เบอร์รี่ มัน ถั่ว ขนมปังธัญพืช ช่วยป้องกันการเกิดโรคนี้ได้

ความรู้เพิ่มเติม
https://www.thonburihospital.com/specialisecenter/gastrointestinal-liver-center/