-อนุภาคจะมีสมบัติหนึ่งที่เรียกว่าสปิน แบ่งเป็นสปินอัพกับสปินดาวน์
-ซึ่งก่อนการตรวจวัด อนุภาคจะอยู่ในสถานะ super position คือเป็นทั้งสปินอัพและสปินดาวน์พร้อมกัน
-แล้วพอตรวจวัด อนุภาคจะเลือกเป็นอย่างใดอย่างหนึ่ง

-ทีนี้ถ้าเราทำให้อนุภาคเกิดการพัวพันเชิงควอนตัมกัน ถ้าตรวจวัดสปินของอนุภาคหนึ่งแล้วอนุภาคที่เป็นคู่ของมันจะมีสปินตรงกันข้ามในทันที ไม่ว่าอยู่ห่างกันแค่ไหนก็ตาม เช่น วัดอนุภาคนี้ได้เป็นอัพ อีกอนุภาคก็จะเป็นดาวน์
-เหมือนว่าอนุภาคสามารถส่งข้อมูลไปให้คู่ของมันได้ในทันที หรือก็คือเร็วกว่าแสง

-ไอน์สไตน์ไม่เห็นด้วย จึงร่วมมือกับนักวิทยาศาสตร์อีก 2 ท่าน เสนอทฤษฎีตัวแปรซ่อน Hidden variable theory
ประมาณว่าอนุภาคที่พัวพันกันจะกำหนดแล้วว่าตัวไหนสปินอัพ ตัวไหนสปินดาวน์ ซึ่งคุณสมบัตินี้จะอยู่ในตัวแปรที่เรายังไม่รู้
-เปรียบเหมือนการส่งรองเท้าไปข้างล่ะที่ ถ้ากล่องนี้เปิดเป็นข้างซ้าย อีกกล่องก็ต้องเป็นข้างขวา

-แต่นีลส์ บอร์ก็แย้งเรื่องตัวแปรซ่อนและแย้งว่าอนุภาคไม่มีส่งข้อมูลอะไรกันหรอก
-โดยเสนอว่าที่มันเป็นงั้นได้เพราะอนุภาคทั้งสองคือวัตถุชิ้นเดียวกัน มันเป็นคลื่นเดียวกัน

-ซึ่งก็ไม่รู้ว่าฝั่งไหนถูก จนกระทั่งจอหน์ เบลล์ ได้ทำการทดลองที่ทำให้รู้ว่าทฤษฎีตัวแปรซ่อนนั้นไม่เป็นจริง

-นอกจากนี้จอหน์ยังเสนอแนวคิด Superdeterminism ที่ว่าทุกอย่าง อนุภาคไหนจะเป็นสปินอัพหรือดาวน์ กำหนดไว้ตั้งแต่บิ๊กแบงแล้ว
-แต่แนวคิดนี้ไม่ค่อยเป็นที่ยอมรับเท่าไหร ส่วนใหญ่จะไปในทางบอร์มากกว่า