ว่าด้วยปัญหาทิฏฐิ ๑๐ ที่ไม่ทรงพยากรณ์ ?

ดูก่อนพระมาลุงกยบุตร  ก็อะไรเล่า ที่เราไม่พยากรณ์ ? สิ่งที่เราไม่พยากรณ์ คือ (ทิฏฐิข้อใดข้อหนึ่งใน บรรดาทิฏฐิทั้งสิบ) ว่า :- 
 โลกเที่ยง, 
 โลกไม่เที่ยง, 
 โลกมีที่สิ้นสุด, 
 โลกไม่มีที่สิ้นสุด, 
 ชีวะก็ดวงนั้น ร่างกายก็ร่างนั้น, 
 ชีวะก็ดวงอื่น ร่างกายก็ร่างอื่น, 
 ตายแล้ว ย่อมเป็นอย่างที่เป็นมาแล้วนี้ อีก, 
 ตายแล้ว ไม่เป็นอย่างที่เป็นมาแล้วนี้ อีก, 
 ตายแล้ว ย่อมเป็นอย่างที่เป็นมาแล้วนี้อีกก็มี ไม่เป็นก็มี, 
 ตายแล้ว ย่อมเป็นอย่างที่เป็นมาแล้วนี้อีกก็ไม่ใช่ ไม่เป็นก็ไม่ใช่.

ดูก่อนพระมาลุงกยบุตร  เปรียบเหมือนบุรุษผู้หนึ่ง  ถูกลูกศรอันกำซาบด้วยยาพิษอย่างแรงกล้า มิตรอมาตย์ ญาติสาโลหิต จัดการเรียกแพทย์ผ่าตัดผู้ชำนาญ.บุรุษนั้นกล่าวเสียอย่างนี้ว่า เรายังไม่รู้จักตัวบุรุษผู้ยิงเราว่าเป็นกษัตริย์ พราหมณ์เวสส์  ศูทร  ชื่อไร  โคตรไหน  ฯลฯ  
ธนูที่ใช้ยิงนั้นเป็นชนิดหน้าไม้  หรือ เกาฑัณฑ์ ฯลฯ (เป็นต้น) เสียก่อนแล้ว เรายังไม่ต้องการจะถอนลูกศรอยู่เพียงนั้น. 

พระมาลุงกยบุตร !  เขาไม่อาจรู้ข้อความที่เขาอยากรู้นั้นได้เลย  ต้องตายเป็นแท้ !  อุปมานี้ฉันใด ;  อุปไมยก็ฉันนั้นเหมือนกัน,  
บุคคลผู้กล่าวว่า  เราจักยังไม่ประพฤติพรหมจรรย์ ในสำนักพระผู้มีพระภาคเจ้า จนกว่าพระองค์จักแก้ปัญหาทิฏฐิ  ๑๐  แก่เราเสียก่อน,  
และตถาคตก็ไม่พยากรณ์ปัญหานั้นแก่เขา  เขาก็ตาย  เปล่า โดยแท้ ... 

พระมาลุงกยบุตร!  ท่านจงซึมทราบสิ่งที่เราไม่พยากรณ์ไว้ โดยความเป็นสิ่งที่เราไม่พยากรณ์.  ซึมทราบสิ่งที่เราพยากรณ์ไว้  
โดยความเป็นสิ่งที่เราพยากรณ์.  อะไรเล่า  ที่เราไม่พยากรณ์ ? 
 คือความเห็นสิบประการว่า  โลกเที่ยง  ฯลฯ  (เป็นต้น)  เป็นสิ่งที่เราไม่พยากรณ์ ฯลฯ