" สัตว์ "ตอนที่ 46 :ทิฏฐิ62..อันตานันติกทิฏฐิ ๔..แบบที่ 2...มีเจโตสมาธิ..จึงรูว่าโลกนี้ไม่มีที่สุด-หาที่สุดรอบมิได้

กระทู้สนทนา


https://84000.org/tipitaka/pitaka_item/item.php?book=9&item=26&items=25&preline=1

     [๓๖] ๑๐. (๒) อนึ่ง ในฐานะที่ ๒ สมณพราหมณ์ผู้เจริญ อาศัยอะไร ปรารภอะไร
จึงมีทิฏฐิว่า โลกมีที่สุด..และ..หาที่สุดมิได้ บัญญัติว่า โลกมีที่สุด..และ..หาที่สุดมิได้?---A

ดูกรภิกษุทั้งหลายสมณะหรือพราหมณ์บางคนในโลกนี้ อาศัยความเพียรเป็นเครื่องเผากิเลส 
อาศัยความเพียรที่ตั้งมั่นอาศัยความประกอบเนืองๆ อาศัยความไม่ประมาท อาศัยมนสิการโดยชอบ 
แล้วบรรลุเจโตสมาธิอันเป็นเครื่องตั้งมั่นแห่งจิต 

จึงมีความสำคัญในโลกว่าไม่มีที่สุด เขากล่าวอย่างนี้ว่า โลกนี้ไม่มีที่สุด หาที่สุดรอบมิได้ ---B

สมณพราหมณ์พวกที่พูดว่า โลกนี้มีที่สุดกลมโดยรอบนั้นเท็จโลกนี้ไม่มีที่สุด หาที่สุดรอบมิได้ 
ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะเหตุว่า ข้าพเจ้าอาศัยความเพียรเป็นเครื่องเผากิเลส 
อาศัยความเพียรเป็นที่ตั้งมั่น อาศัยความประกอบเนืองๆ อาศัยความไม่ประมาท 
อาศัยมนสิการโดยชอบ แล้วบรรลุเจโตสมาธิอันเป็นเครื่องตั้งมั่นแห่งจิต 
จึงมีความสำคัญในโลกว่าหาที่สุดมิได้ ด้วยการบรรลุคุณวิเศษนี้ 
ข้าพเจ้าจึงรู้อาการที่.....โลกนี้ไม่มีที่สุด หาที่สุดรอบมิได้ 

ดูกรภิกษุทั้งหลาย นี้เป็นฐานะที่ ๒ ซึ่งสมณพราหมณ์พวกหนึ่ง อาศัยแล้วปรารภแล้วมีทิฏฐิว่า 
โลกมีที่สุด...และ...หาที่สุดมิได้    ย่อมบัญญัติว่า    โลกมีที่สุด...และ...หาที่สุดมิได้.

ปล... ทฺฏฐินี้..ถ้าจะมีใครแปลผิด..
         ทิฏฐินี้..ในฉบับหลวง..บอกว่า " โลกมีที่สุด...และ...หาที่สุดมิได้ "  <== 2 คำนี้มันขัดกันเอง..
         คือ...โลกมีที่สุด...แต่ดัน..หาขอบเขตไม่ได้ <==อันนี้ไม่เป็นเหตุเป็นผล

         แต่ฉบับภาษาอังกฤษ..แปลส่วนนี้ว่า "  the world is Infinite...and... boundless"

         แปลว่า..." โลกไม่มีที่สุด...และ...หาที่สุดมิได้ " 
         ภาษาปัจจุบันคือ...โลกไม่มีที่สิ้นสุด..และไร้ขอบเขต  <== โลกที่ไร้ขอบเขต..ก็คือโลกที่ไม่มีที่สุด
         อันนี้สมเหตุสมผล..  โลกในที่นี้..หมายถึง " Cosmos" ...นะ  ไม่ใช่แค่ดาวโลก

         ไม่ใครก็ใคร...แปลผิด..หละ  แต่ผมเอาตามพระสูตรอังกฤษ..เพราะสมเหตุสมผล..

จากการสอบเทียบบาลีไทย..กับ..ฉบับนานาชาติ
พบว่า... ทิฏฐิที่ว่า " โลกนี้ไม่มีที่สุด หาที่สุดรอบมิได้ ---B " ...ข้อความนี้  เป็น Subset ของ
" โลกมีที่สุด..และ..หาที่สุดมิได้(B) --- A " ...แต่เพราะการแปลไทย..จึงแปลออกมาเหมือนกัน
จึงดูสับสน... กรปอกับการใช่คำว่า " และ - หรือ "...ด้วย 

คำว่า  " บัญญัติว่า โลกมีที่สุด..และ..หาที่สุดมิได้ --- A "...มาจากบาลีที่ว่า
                     อนฺตานนฺติกา อนฺตานนฺตํ(B) โลกสฺส ปญฺญเปนฺติ
             " assert that the cosmos is finite or infinite "

ส่วนคำว่า " โลกนี้ไม่มีที่สุด หาที่สุดรอบมิได้ ---B "...มาจากบาลีที่ว่า
                      อนนฺโต อยํ โลโก อปริยนฺโต
             " The cosmos is infinite and unbounded "

สรุปว่า..  อนฺตานนฺตํ(infinite) โลกสฺส  <=  อนนฺโต(infinite) อยํ โลโก อปริยนฺโต(unbounded)
             อนฺตานนฺติกา(finite) โลกสฺส <=  อนฺตวา(finite) อยํ โลโก ปริวฏุโม(bounded) <-ทิฏฐิก่อนหน้าที่ว่าโลกกลม..มีขอบเขต


สรุป...(จะไม่สรุปในความเห็นนี้..ครับ)
แก้ไขข้อความเมื่อ
แสดงความคิดเห็น
โปรดศึกษาและยอมรับนโยบายข้อมูลส่วนบุคคลก่อนเริ่มใช้งาน อ่านเพิ่มเติมได้ที่นี่