[CR] เชียงใหม่ฤดูดอกไม้ ตอนที่ 3 นั่งช้าง

กระทู้รีวิว

ถึงแม้การนั่งช้าง(ขี่ช้าง) ซึ่งบางคนบอกว่ามันคือการใช้งานสัตว์แบบไม่ถูกต้องตามธรรมชาติของเขา และการส่งเสริมการท่องเที่ยวในลักษณะนี้มันเป็นการสนับสนุนการกระทำดังกล่าว แต่เราก็ไม่สามารถปฏิเสธได้ว่าในยุคโควิด ช้างที่อยู่ในอุตสาหกรรมนี้ประสบปัญหาการดำรงชีพพอสมควร

ควานของพังบุญช่วยที่เรากำลังนั่งอยู่บนหลังของนางเล่าให้เราฟังในขณะที่เรานั่งโยกเยกตามจังหวะเดินของเธอว่า เมื่อนักท่องเที่ยวต่างชาติหายไปจนหมด ช้างที่อยู่ในอุตสาหกรรมท่องเที่ยวเช่นเดียวกับพังบุญช่วยล้วนขัดสนเงินทองเพื่อไปซื้ออาหารให้พวกเธอ ช้างแต่ละเชือกต้องกินอาหารในแต่ละวันคิดเป็นน้ำหนักหลายร้อยกิโลกรัม ยิ่งตัวใหญ่ก็ยิ่งกินเยอะ แต่เดิมช่วงที่มีนักท่องเที่ยวต่างชาติมากและมีงานชุกในแต่ละวัน ควานจะมีสตางค์ไปซื้ออาหารที่อร่อยและคุณภาพดีให้ช้างของตน แต่ช่วงนี้ที่ขัดสนเงินทอง ช้างจะได้ทานต้นหญ้า (ที่ต้นคล้ายๆ ต้นอ้อย มักขึ้นอยู่ริมทางหรือไร่ร้าง) ที่ควานไปหาตัดมาให้

และการจัดการท่องเที่ยวโดยให้นักท่องเที่ยวนั่งช้างของปางช้างย่านแม่แตง หรือเส้นทางท่องเที่ยวสะเมิงที่เรากำลังพูดถึงอยู่นี้ แต่ละปางจะมีเส้นทางเดินของช้างในปางของตัวเอง (อาจมีตัดไขว้กันบ้างถ้าปางช้างอยู่ในระยะใกล้ๆกัน) เริ่มจากปางของตน ข้ามคลอง (ลำธาร) เล็กๆ โดยระดับน้ำอาจแค่เข่า(ช้าง) หรือตื้นกว่านั้น ระหว่างทางมีขนำเล็กๆ ขนาดสูงระดับพอดีกับตัวเราในขณะที่เราอยู่บนหลังช้าง ขนำเหล่านี้ตอนนี้ถูกทิ้งร้างและผุพังไปเกือบจะทุกหลัง แต่ยังคงมีกลิ่นอายของความยั่วยวนในกลิ่นอาหารแสนอร่อยของพังบุญช่วย

นางจะหยุดและทำท่าเหมือนอ้อนวอนให้เราป้อนผลไม้ให้นางในจุดที่ตั้งของขนำเหล่านี้ ซึ่งตอนนี้คือการหยุดรอเก้อ ... พอหยุด นางจะยื่นงวงมาด้านหลังเหมือนขอให้เราป้อนผลไม้ให้ แต่เมื่อเราไม่มีควานก็จะทำเสียงดุนาง และให้นางเดินต่อในขณะที่ในใจเรากลับกลัวว่านางจะหงุดหงิดและอาจทำให้การที่เรากำลังนั่งอยู่บนหลังนางเป็นปัญหา และเป็นข่าวใหญ่ในที่สุด

ก็จริงนั่นแหล่ะว่าการนั่งช้างครั้งนี้คือครั้งแรกของเรา จริงมากกว่านั้นก็คือมันอาจเป็นครั้งแรกๆ ที่เราได้สัมผัสกับสัตว์เลี้ยงตัวโตของมนุษย์ตัวนี้ มีหลายครั้งที่ข่าวทางหน้าจอทีวีหรือทางโซเชียลมีเดียเสนอข่าวความหงุดหงิดของช้างในขณะที่พวกเขามีพวกเราอยู่ใกล้ๆ หรือมีพวกเราอยู่บนหลังของเขา ทำร้ายใครสักคนจนบาดเจ็บหรือเสียชีวิต นั่นเป็นปมในใจเรา และมันคือความกลัวที่ฝังอยู่ในสมองส่วนลึกมาตลอด

พังบุญช่วยและควานของเขาหยุดให้เราได้ส่งกล้องถ่ายรูปให้อยู่ในมือของควาน แล้วควานที่กระโดดลงจากคอของพังบุญช่วยไปเมื่อสักครู่ก็เริ่มออกคำสั่งให้พังบุญช่วยแอคท่าสวยๆ ในขณะที่เรายังคงอยู่บนหลังของเธอ แต่ดูเหมือนเราจะไม่ค่อยมีความสุขเท่าไหร่ในเวลาที่เราอยู่บนหลังเธอและควานลงไปอยู่ข้างล่างแล้ว และเราอาจใจเวลาสักเสี้ยววินาทีโดยที่ก็จำไม่ได้ว่ามันนานมั้ย ... ภาวนาให้ทุกอย่างผ่านไปด้วยดี และจริงๆ มันก็เป็นแบบนั้น

พังบุญช่วยอาจดีใจที่มีนักท่องเที่ยวมานั่งอยู่บนหลังของเธอ เพราะเธอจะได้ออกจากห้องพักสี่เหลี่ยมแบบโอเพ่นแอร์ที่ไม่กว้างนักและมีแค่อาหารเท่าที่ควานจัดมาให้ซ้ำๆ กันทุกวี่วัน การเดินออกจากที่นั่นมันทำให้เธอได้เก็บลูกไม้ลูกเล็กๆที่ตกอยู่ตามพื้นในระหว่างที่เธอเดินผ่าน แต่ควานของเธอก็ไม่ได้ปล่อยเวลาให้เธอทำแบบนั้นนานนัก บางครั้งก็ยื่นงวงยาวไปคว้าเอากิ่งที่มีลูกเล็กๆ ห้อยโตงเตงอยู่ของต้นไทรที่ขึ้นอยู่ริมน้ำ เมื่อเธอทำท่าจะหยุดเพื่อเลือกทานของอร่อย แต่ควานก็ดุเธอด้วยเสียงอันดังมันทำให้เธอเข้าใจว่าถ้าจะต้องรีบไป เธอจะอดทานของอร่อย และทางที่เธอจะทำได้คือคว้ากิ่งไทรนั้นแล้วดึงมันให้หักติดงวงไปด้วย เดินไปก็กินไปเรื่อยด้วยความอารมณ์ดี และควานก็จะไม่ดุเธออีก

เรายังคงนั่งโยกเยกไปตามจังหวะการเดินของเธอขึ้นเนิน ลงเนิน ลงน้ำ และเดินไปตามลำธารนั่น จนวนกลับขึ้นไปยังจุดที่เราขึ้นไปนั่งอยู่บนหลังของเธอ เรามองตาเธอและกล่าวของคุณควานและเธอเป็นครั้งสุดท้ายก่อนที่ควานของเธอจะนำเธอกลับเข้าสู่ห้องพักส่วนตัวที่ไม่ห่างจากที่ส่งเรามากนัก

แต่เราคิดว่าชีวิตเธอคงไม่ได้ดราม่าขนาดนั้น ควานและเธอก็ดูเข้ากันดี เธอดูอ้วนท้วนสมบูรณ์และอารมณ์ยังคงดีเป็นปกติ และควานของเธอยังเล่าให้เราฟังหลังจากที่เราถามเขาเรื่องการดูแลเธอในชีวิตประจำวัน (ก็คุยถามในขณะที่นั่งโยกเยกอยู่บนหลังของบุญช่วยนั่นแหล่ะ) ควานบอกว่าเธอจะได้ลงไปอาบน้ำในลำธารวันละสองครั้ง นั่นคือเวลาพักผ่อน เหล็กแหลมที่อยู่ในมือของเขาก็แทบจะไม่ได้ใช้ มันมีหน้าที่แค่ขู่ให้บุญช่วยเชื่อฟังคำสั่งเขามากขึ้นเท่านั้น และบุญช่วยได้ทานอิ่มทุกวันถึงแม้เขาจะมีเงินน้อยกว่าในช่วงที่มีนักท่องเที่ยวมากสักหน่อยก็ตาม

เราเดินออกมาถึงโซนด้านหน้าของปาง มีนักท่องเที่ยวเข้ามาเยี่ยมชมและให้อาหารช้างประปราย และยังไม่มีใครขึ้นหลังช้างเหมือนเราและคิวช้างที่เตรียมสำหรับนักท่องเที่ยวได้นั่งก็ยังคงเป็นคิวเดิมคือต่อจากบุญช่วยนั่นเอง โซนแสดงความสามารถช้างถูกปิดโดยปริยายและคงไม่ได้ใช้งานมาสักระยะหนึ่งแล้วรวมทั้งโซนที่เป็นที่พักนักท่องเที่ยวก็ดูร้างไปด้วย

ในยุคโควิด ไม่เพียงแต่คนตกงาน ช้างก็พลอยตกงานไปด้วยครับ

ปางช้างแม่ตะมาน นั่งช้าง 1,000 บาท อาหารช้างตะกร้าละ 100 บาท