๑. สัพพสูตร
ว่าด้วยสิ่งทั้งปวง
{๒๔} [๒๓] เรื่องเกิดขึ้นที่กรุงสาวัตถี พระผู้มีพระภาคตรัสว่า “ภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงสิ่งทั้งปวงแก่เธอทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงฟัง ก็อะไรเล่าชื่อว่าสิ่งทั้งปวง คือ
(๑) จักขุกับรูป
(๒) โสตะกับสัททะ
(๓) ฆานะกับคันธะ
(๔) ชิวหากับรส
(๕) กายกับโผฏฐัพพะ
(๖) มโนกับธรรมารมณ์
นี้เราเรียกว่า ‘สิ่งทั้งปวง’
ภิกษุทั้งหลาย ผู้ใดพึงกล่าวอย่างนี้ว่า ‘ข้าพเจ้าจักบอกเลิกสิ่งทั้งปวง แล้วบัญญัติสิ่งอื่นแทน’ คำพูดของผู้นั้นคงเป็นเพียงคำพูดเท่านั้น ครั้นถูกถามเข้าก็คง ตอบไม่ได้และถึงความลำบากอย่างยิ่ง ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะเขาถูกถามในสิ่ง อันมิใช่วิสัย ๑ ”
สัพพสูตรที่ ๑ จบ
สิ่งทั้งปวง (สพฺพ) คือ...
ว่าด้วยสิ่งทั้งปวง
{๒๔} [๒๓] เรื่องเกิดขึ้นที่กรุงสาวัตถี พระผู้มีพระภาคตรัสว่า “ภิกษุทั้งหลาย เราจักแสดงสิ่งทั้งปวงแก่เธอทั้งหลาย เธอทั้งหลายจงฟัง ก็อะไรเล่าชื่อว่าสิ่งทั้งปวง คือ
(๑) จักขุกับรูป
(๒) โสตะกับสัททะ
(๓) ฆานะกับคันธะ
(๔) ชิวหากับรส
(๕) กายกับโผฏฐัพพะ
(๖) มโนกับธรรมารมณ์
นี้เราเรียกว่า ‘สิ่งทั้งปวง’
ภิกษุทั้งหลาย ผู้ใดพึงกล่าวอย่างนี้ว่า ‘ข้าพเจ้าจักบอกเลิกสิ่งทั้งปวง แล้วบัญญัติสิ่งอื่นแทน’ คำพูดของผู้นั้นคงเป็นเพียงคำพูดเท่านั้น ครั้นถูกถามเข้าก็คง ตอบไม่ได้และถึงความลำบากอย่างยิ่ง ข้อนั้นเพราะเหตุไร เพราะเขาถูกถามในสิ่ง อันมิใช่วิสัย ๑ ”
สัพพสูตรที่ ๑ จบ